Ławnicy zostali do SN wprowadzeni ustawą, która weszła w życie w kwietniu 2018 r (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1904 ze zm). Wybrani na pierwszą kadencję początkowo mieli pełnić swoje funkcje do końca 2021 r., ale parlament przedłużył ich urzędowanie do końca bieżącego roku. Powodem były opóźnienie w rzeczywistym rozpoczęciu wykonywania obowiązków przez wybrane osoby i zakłócenia spowodowane pandemią. Teraz Senat, któremu ustawa o SN powierza elekcję ławników, zajął się wyborem nowych osób. Do obsadzenia od 1 stycznia 2023 r. jest 30 miejsc. Wybrani będą uczestniczyć, obok zawodowych sędziów, w rozpoznawaniu skarg nadzwyczajnych oraz spraw dyscyplinarnych w nowej Izbie Odpowiedzialności Zawodowej SN.
Kryteria kwalifikacyjne nie są wyśrubowane: wystarczy co najmniej średnie wykształcenie i ukończone 40 lat. Ławnikami nie mogą być jednak m.in. osoby wykonujące zawód prawniczy, funkcjonariusze organów ścigania, duchowni czy członkowie partii politycznych.