Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiada znaczne przyspieszenie rozpoznawania wniosków o zwolnienie z kosztów sądowych, a także o przyznanie adwokata z urzędu.
Dziś postępowanie w tym względzie trwa nawet trzy, cztery miesiące, tymczasem przygotowywany właśnie w resorcie projekt nowelizacji ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz kodeksu postępowania cywilnego zakłada, że na rozpoznanie wniosku referendarze sądowi będą mieli siedem dni.
Podstawą rozpoznania wniosku będą informacje zawarte w formularzu oświadczenia i ewentualnie złożone wraz z nim dokumenty. Formularz zastąpi obecnie stosowane wzory oświadczeń. Podanie nieprawdziwych informacji lub ich zatajenie skutkować będzie odpowiedzialnością karną osoby składającej oświadczenie.
Dodatkowo resort zamierza wprowadzić jednolite zasady przeprowadzania dochodzenia przez sąd dla oceny sytuacji rodzinnej i majątkowej strony, która uzyskała zwolnienie lub ustanowiono dla niej adwokata lub radcę prawnego z urzędu.
Co więcej, strona, która uzyska zwolnienie od kosztów sądowych na podstawie podanych świadomie nieprawdziwych informacji, nie tylko poniesie wszystkie obciążające ją koszty w tym konkretnym postępowaniu, lecz także nie będzie mogła ponownie wystąpić o zwolnienie.
Jeśli okaże się natomiast, że dzięki kłamstwu stronie przyznano pełnomocnika, „postanowienie sądu o przyznaniu od niej wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego zyska walor natychmiastowej wykonalności” – czytamy w opisie projektu opublikowanym w wykazie prac legislacyjnych rządu.
Rząd ma przyjąć nowelizację w pierwszym kwartale tego roku. W tym samym czasie Rada Ministrów zajmie się inną nowelizacją ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, znoszącą m.in. opłatę od uzasadnienia postanowienia o odmowie zwolnienia z kosztów sądowych.
Etap legislacyjny
Projekt wpisany do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów
