Subskrybuj nas na Youtube
TEZA: Zawezwanie do próby ugodowej jest czynnością przerywającą bieg przedawnienia, jeżeli stanowczo nie ustalono, że przedsięwzięto ją bezpośrednio w innym celu niż wskazany w art. 123 par. 1 pkt 1 k.c.
Sygn. akt III CSK 50/15, WYROK SĄDU NAJWYŻSZEGO z 28 stycznia 2016 r.
STAN FAKTYCZNY
Sąd okręgowy uwzględnił powództwo spółki A. z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej (dalej: A. sp. z o.o. sp. k.) przeciwko spółdzielni mleczarskiej o zapłatę. Uznał, że nie uległo ono przedawnieniu. Nie uznał, jak chciała spółdzielnia, że drugie zawezwanie do próby ugodowej było pozorne i zmierzało do uniknięcia skutków przedawnienia, i stwierdził, iż jest ono traktowane jako przerywające jego bieg.
Z kolei sąd apelacyjny uwzględnił apelację pozwanej i oddalił powództwo. W jego ocenie roszczenie rzeczywiście uległo przedawnieniu.
Ocenił, że powódka nie miała podstaw do przyjęcia, iż kolejne zawezwanie do próby ugodowej w zakresie takim jak pierwotne będzie czynnością podjętą w celu określonym w art. 123 par. 1 pkt 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.; dalej: k.c.). W przepisie tym chodzi o czynność dającą realną szansę na zawarcie ugody, a nie zmierzającą do przerwania biegu przedawnienia. Drugie zawezwanie było zatem czynnością zmierzającą do przedłużenia trzyletniego terminu przedawnienia.
Powódka zaskarżyła wyrok sądu apelacyjnego.
UZASADNIENIE
/>
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę sądowi apelacyjnemu do ponownego rozpoznania. Wskazał, że uznanie drugiego zawezwania do próby ugodowej za podjęte jedynie, by przerwać bieg przedawnienia, a nie bezpośrednio w celu określonym w art. 123 par. 1 pkt 1 k.c., należało ocenić jako co najmniej przedwczesne. W ocenie Sądu Najwyższego nie ma podstaw do przyjęcia, że kolejne zawezwanie do próby ugodowej nie zmierza bezpośrednio do celu wskazanego w art. 123 par. 1 pkt 1 k.c., a jego celem będzie jedynie przerwanie biegu przedawnienia. W judykaturze wskazuje się, że zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg terminu przedawnienia, ale nie przesądza to o wystąpieniu lub braku wystąpienia tożsamego następstwa w odniesieniu do kolejnego. Jest ono czynnością, która może wywołać skutek z art. 123 par. 1 pkt 1 k.c., ale jedynie wówczas, jeżeli w okolicznościach sprawy zaistnieje podstawa do oceny, że czynność tę podjęto bezpośrednio w celu wskazanym w przepisie. Wystąpienie lub brak tej przesłanki rozstrzygnie się dopiero w chwili wystąpienia skutku kolejnego zawezwania do próby ugodowej. Brak jest podstaw do formułowania ocen, że celem każdego kolejnego zawezwania do próby ugodowej jest jedynie przerwanie biegu przedawnienia. Nie można tego wykluczyć, ale tylko w sytuacji, w której okaże się, że bezpośrednim celem kolejnego zawezwania do próby ugodowej, zbliżonego przecież do wszczęcia mediacji, nie było dochodzenie lub ustalenie albo zaspokojenie lub zabezpieczenie roszczenia. Zawezwanie do próby ugodowej jest więc czynnością przerywającą bieg przedawnienia, jeżeli stanowczo nie ustalono, że przedsięwzięto ją bezpośrednio w innym celu niż wskazany w art. 123 par. 1 pkt 1 k.c.