Przepisy krajowe nie mogą uznawać za niedopuszczalny wniosek o pomoc dla uchodźcy tylko dlatego, że pokonał on granice przez państwo, w którym nie był narażony na prześladowanie – uznał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Sprawa dotyczy obywatela Syrii pochodzenia kurdyjskiego, który w 2018 r. dostał się na teren Węgier i tam złożył wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej. Tamtejszy urząd ds. imigracji i azylu uznał ten wniosek za niedopuszczalny, bo uchodźca przybył poprzez Serbię, a więc kraj, w którym nie był narażony na prześladowanie lub na ryzyko poważnej krzywdy. Nakazano więc wydalić uchodźcę do Serbii, zakazując mu wjazdu do Węgier na okres dwóch lat. Sąd rozpoznający skargę na tę decyzję nabrał jednak wątpliwości, czy węgierskie przepisy są zgodne z prawem unijnym, a konkretnie z dyrektywą 2013/32/UE.
Chodziło o ustalenia, czy węgierskie prawo mieści się w którejś z pięciu przesłanek wskazanych w art. 33 ust. 2 dyrektywy, pozwalających uznać wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej za niedopuszczalny. Węgry przekonywały, że Serbię, z której przybył uchodźca, należy uznać za bezpieczny kraj trzeci. Przepisy dyrektywy mówią jednak, że w takiej sytuacji należy wykazać związek między wnioskodawcą a takim państwem trzecim. Zdaniem trybunału sam fakt, że osoba ubiegająca się o ochronę międzynarodową podróżowała przez terytorium państwa trzeciego, nie oznacza, że jest z tym krajem związana. Tymczasem przepisy węgierskie nie nakazują badania tych powiązań i przewidują niedopuszczalność samego wniosku tylko na podstawie tego, że w państwie trzecim nie ma zagrożenia. W praktyce więc dodatkowe przesłanki wynikające z art. 38 dyrektywy, który precyzuje, kiedy można mówić o bezpiecznym kraju trzecim, nie zostały ujęte w prawie węgierskim. Wystarczy, żeby było to państwo bezpieczne i z jego terenu przybyła osoba ubiegająca się o azyl, by do niego ją odesłać. To, w ocenie TSUE, jest niezgodne z przepisami UE.
orzecznictwo
Wyrok TSUE z 19 marca 2020 r. w sprawie C-564/18 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia