We wtorek w Akademickim Centrum Komputerowym Cyfronet AGH uroczyście uruchomiono superkomputer Athena, który ma obecnie największą moc obliczeniową w Polsce. Maszyna jest przeznaczona głównie dla obliczeń metodami sztucznej inteligencji oraz dla potrzeb medycyny.
Uroczyste uruchomienie superkomputera Athena towarzyszyło inauguracji 104. roku akademickiego w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
W uroczystości wziął udział minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek, który pogratulował uczelni nowej inwestycji. „Nie jestem znawcą tego typu rzeczy, ale są one imponujące. Athena jest 105 w świecie, najszybsza w Polsce, dziewiąta, jeśli chodzi o ekologię i rzeczywiście będzie służyła polskiej nauce w sposób imponujący” - mówił minister.
Dla obliczeń metodami sztucznej inteligencji oraz dla potrzeb medycyny
Jak poinformował podczas uroczystości dyrektor Akademickiego Centrum Komputerowego Cyfronet AGH, prof. Kazimierz Wiatr, Athena osiąga teoretyczną moc obliczeniową ponad 7,7 PetaFlopsów, dzięki czemu jest obecnie najszybszym superkomputerem w Polsce. Ponadto - wskazał szef Cyfronetu - w ostatnim zestawieniu TOP500 superkomputerów o największej mocy obliczeniowej na świecie Athena z AGH znalazła się na wysokiej 105. pozycji. Zajmuje także dziewiąte miejsce w rankingu Green500 - najbardziej ekologicznych superkomputerów.
„Architektura Atheny przeznaczona jest przede wszystkim dla obliczeń metodami sztucznej inteligencji oraz dla potrzeb medycyny, w tym walki z pandemią Covid-19” - zaznaczył naukowiec.
Według niego Athena swoją wielką moc obliczeniową osiąga dzięki procesorom i akceleratorom GPGPU najnowszej generacji wraz z niezbędnym podsystemem składowania danych opartym o bardzo szybkie pamięci flash. Konfiguracja Atheny obejmuje: 48 serwerów z procesorami AMD EPYC i 1 TB pamięci RAM (w sumie 6144 rdzenie obliczeniowe CPU) oraz 384 karty GPGPU NVIDIA A100.
Według naukowców niezbędnym elementem umożliwiającym wykorzystanie tak dużej mocy obliczeniowej w efektywny sposób jest zapewnienie wysokowydajnej sieci wewnętrznej superkomputera (o przepustowości 4 x 200 Gb/s na serwer) oraz bardzo szybkiego podsystemu dyskowego. Jest on zbudowany w oparciu o otwarte oprogramowanie, używane również w dwóch innych superkomputerach AGH Prometheus i Ares oraz dedykowane serwery dyskowe. System został zintegrowany z infrastrukturą PLGrid (Polska Infrastruktura Informatycznego Wspomagania Nauki w Europejskiej Przestrzeni Badawczej).
Athena poszerzy zakres prowadzonych prac badawczych
Prof. Wiatr poinformował, że spodziewanym efektem udostępnienia zasobów obliczeniowych Atheny będzie poszerzenie zakresu prowadzonych prac badawczych, możliwość podejmowania jeszcze bardziej zaawansowanych symulacji i analiz oraz zwiększenie możliwości przetwarzania spływających w sposób ciągły danych z bardzo wielu eksperymentów badawczych.
Naukowcy będą wykorzystywać dostępną moc obliczeniową do wykonywania wysokowydajnych symulacji naukowych, w tym do stosowania metod sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego w badaniach z zakresu medycyny, farmakologii, biologii, chemii, fizyki oraz wielu innych dziedzin nauki.
„Bezpośrednim spodziewanym efektem prowadzonych prac będą artykuły i opracowania naukowe, patenty, a w dalszej perspektywie nowatorskie rozwiązania, które mogą być podstawą dla powstawania nowych rozwiązań w gospodarce” - zapowiedział prof. Wiatr.
Dyrektor ACK Cyfronet AGH przypomniał, że instytucja ta posiada obecnie trzy superkomputery znajdujące się na liście TOP500 najszybszych komputerów świata: Athena (7,7 PetaFlops), Ares (3,5 PetaFlops) i Prometheus (2,7 PetaFlops).
Superkomputery te – wskazał prof. Wiatr - są wykorzystywane przez polskich naukowców praktycznie we wszystkich dziedzinach nauki i innowacyjnej gospodarki. „W zeszłym roku wykonały one na potrzeby badań naukowych 5 mln 549 tys. 582 zadań obliczeniowych o łącznym czasie trwania 43 tys. 409 lat” - poinformował.
„Nasze superkomputery są bardzo potrzebne polskiej nauce i innowacyjnej gospodarce. Odpowiadają one na ogromne potrzeby użytkowników, ponadto każdy z superkomputerów ma swoją specyfikę, wynikającą z jego architektury, zainstalowanych procesorów i architektury pamięci operacyjnej” - wyjaśnił szef Cyfronetu.
Wszystkie superkomputery AGH zostały zainstalowane w nowoczesnych halach komputerowych Cyfronetu, specjalnie przystosowanych do eksploatacji takich maszyn. Prawidłowe funkcjonowanie superkomputerów zapewniają ważne elementy infrastruktury technicznej, takie jak system gwarantowanego zasilania z dodatkowym agregatem prądotwórczym oraz nowoczesnymi systemami klimatyzacji technologicznej i gaszenia gazem.(PAP)