Poprawki Senatu zaopiniowane pozytywnie przez komisje infrastruktury oraz samorządu terytorialnego i polityki regionalnej mają na celu wykreślenie zmian przyjętych przez Sejm na wniosek posłów Polski 2050 i przywrócenie brzmienia ustawy w kształcie przedłożonym Sejmowi przez rząd.

Przywrócenie 25-letniego okresu wykupu lokali w SIM

Jedna ze zmian przyjętych przez Sejm, a odwołanych w poprawce Senatu wprowadziła instytucjonalną możliwość dojścia do własności przez najemców w Społecznych Inicjatywach Mieszkaniowych, w miastach poniżej 100 tys. mieszkańców.

Poprawka Senatu zakłada też przywrócenie przewidzianego w przedłożonym przez rząd projekcie 25-letniego okresu, po którym lokale mieszkalne w SIM (społecznych inicjatywach mieszkaniowych) mogą zostać wyodrębnione na własność. Zmiana wprowadzona przez Sejm skróciła go do 15 lat.

Senat przyjął również poprawkę przywracającą przewidziany przez rząd maksymalny poziom partycypacji najemców, wynoszący 15 proc. zamiast 30 proc.

Senat zaproponował również ponowne przywrócenie rezygnacji z określania na poziomie krajowym minimalnego współczynnika liczby miejsc postojowych przewidzianych do realizacji w ramach inwestycji mieszkaniowej, co reguluje obecnie tzw. specustawa mieszkaniowa. Wcześniej posłowie wykreślili tę zmianę z ustawy.

Nowelizacja ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa oraz niektórych innych ustaw zakłada m.in. podwyższenie maksymalnych limitów wydatków budżetu państwa, do wysokości których może zostać zasilony Fundusz Dopłat z przeznaczeniem na program budownictwa socjalnego i komunalnego (BSK), a także program społecznego budownictwa czynszowego (SBC).

Większy budżet dla programów SBC i BSK – nawet 10 mld zł rocznie

Zmiany przewidują przedłużenie aktualnego programu SBC o rok - ostateczny termin na składanie wniosków ma zostać przesunięty z 2024 r. na 2025 r., z jednoczesnym zwiększeniem budżetu programu SBC z 4,5 mld zł na 7 mld zł. Kwota ta ma odpowiadać zgłaszanemu przez inwestorów z programu SBC zapotrzebowaniu na środki zwrotne i pozwolić na równomierny rozwój mieszkalnictwa na wynajem.

Ponadto, przewidziany w ustawie maksymalny limit wydatków budżetu państwa przeznaczonych na zasilenie Funduszu Dopłat ma wynieść w 2026 r. blisko 6 mld zł, w 2027 r. 6,86 mld zł, w 2028 r. 8 mld zł, w 2029 r. 9 mld zł, a w 2030 r. 10 mld zł.

Zwiększenie limitów wydatków budżetowych na realizację programu BSK ma umożliwić zwiększenie skali inwestycji w remonty gminnych pustostanów, których - według Narodowego Spisu Powszechnego z 2021 r. - jest ponad 113 tys. Zdaniem resortu rozwoju do 2030 r. do użytkowania będzie mogło zostać przywróconych 75 tys. lokali.

Proponowanemu zwiększeniu budżetu programu SBC ze strony BGK ma towarzyszyć wzrost wydatków budżetowych na dopłatę do preferencyjnego oprocentowania, o której mowa w ustawie z 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa oraz w ustawie z 2023 r. o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe. Ma się to wiązać z koniecznością zmiany maksymalnych limitów wydatków budżetu państwa określonych w przepisach regulujących program SBC.

Więcej pieniędzy na mieszkania socjalne. Nowe zasady przyznawania wsparcia

Nowela przewiduje również przywrócenie przepisów o całkowitym zakazie wyodrębniania na własność lokali wybudowanych w ramach programu SBC oraz wydłużenie z 15 do 25 lat okresu, po jakim mogą zostać wyodrębnione na własność lokale mieszkalne utworzone z wykorzystaniem finansowego wsparcia udzielonego w ramach programu BSK. Po upływie tego okresu ewentualna sprzedaż będzie mogła nastąpić wyłącznie po cenie rynkowej (bez bonifikaty), a uzyskanie środki mają być przeznaczane na tworzenie nowego lub modernizację istniejącego mieszkaniowego zasobu gminy.

Nowelizacja wprowadza też zmodyfikowaną procedurę kolejkowania wniosków o wsparcie z Funduszu Dopłat. Priorytetowo mają zostać potraktowane wnioski o finansowanie zwrotne inwestycji realizowanych w programie społecznego budownictwa czynszowego (SBC), a także wnioski o wsparcie finansowe inwestycji współfinansowanych ze środków KPO, co ma zapewnić ich wykonanie w przewidzianym terminie, a tym samym zrealizowanie tzw. kamienia milowego wskazanego w KPO.

Ze środków Funduszu Dopłat, w ramach programu BSK, wsparcie ma być również udzielane na inwestycje związane z budową i remontami domów studenckich.

Teraz poprawkami Senatu zajmie się Sejm na posiedzeniu plenarnym. (PAP)