Prawo nie reguluje kwestii odległości krzewów bądź drzew od sąsiedniej posesji, jednak zdrowy rozsądek podpowiada, że warto się dostosować do pewnych norm. Minimalną odległość należy zachować w zależności od gatunku i wielkości rośliny, aby uniknąć nieporozumień a także nie narażać się na odpowiedzialność odszkodowawczą. Okazuje się, że są przepisy które przewidują, konsekwencje prawne za negatywny wpływ na sąsiednią nieruchomość i wyrządzone szkody . Chodzi o tzw immisje.
Drzewa przy granicy działki. Zasada nie szkodzić
Zgodnie z art. 144 Kodeksu cywilnego właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych. Przyczyną konfliktów sąsiedzkich może być przerastanie gałęzi i korzeni drzew rosnących w pobliżu granicy działki na sąsiedni grunt. W takich sytuacjach właściciel sąsiedniej działki może zażądać od właściciela drzewa usunięcia tych gałęzi i korzeni w wyznaczonym terminie, a po jego upływie może sam je obciąć. Musi jednak uważać, aby nie okaleczyć drzewa i nie doprowadzić do jego obumarcia.
Odległość od ogrodzenia
Zatem warto posadzić drzewo czy krzew, w takiej odległości od granicy działki sąsiada, by nie wpływały one na użytkowanie posesji obok. Sadząc drzewo, warto zachować około 3-4 metrów odległości od ogrodzenia. Ryzyko szkód jest znacznie mniejsze. Można też skorzystać z ugruntowanej praktyki orzeczniczej, opartej na regulaminach Rodzinnych Ogrodów Działkowych ROD.
Według nich odległość od ogrodzenia powinna wynosić:
- 1 metr w przypadku krzewów owocowych — wyjątkiem jest leszczyna. Powinna być posadzona 3 metry od granicy;
- 1 metr w przypadku krzewów słabo rosnących i płożących.
- 2 metry w przypadku drzew owocowych, karłowych i ozdobnych, w tym iglaków — warto jednak pamiętać, że wysokość roślin ozdobnych nie powinna przekraczać 3 metrów;
- 2 metry w przypadku silnie rosnących ozdobnych krzewów,
- 3 metry w przypadku moreli,
- 5 metrów w przypadku czereśni i orzecha,
Drzewa przy ścianach budynków. Jaka odległość?
Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku sadzenia drzew w pobliżu ściany budynku sąsiada. Roślinność może nie tylko zacieniać jego okna, ale także powodować zawilgocenie i uszkodzenie elewacji. Wtedy sąsiad będzie miał prawo domagać się odszkodowania (415 K.c) oraz usunięcia takiej roślinności (150 K.c) .
Jak zatem sadzić by było bezpiecznie i bez pretensji? Wytyczne dają m.in przepisy ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne wydaje użytkownikom warunki przyłączenia do sieci; odbioru przyłącza wodociągowego lub kanalizacyjnego. Podobnie zasady obowiązują w przypadku instalacji elektrycznych czy gazowych. To tylko wytyczne, jednak dobrym pomysłem jest sadzenie drzew w odległości:
- 0,75 metra od krawędzi ścieżek parkowych i ogrodowych,
- 1 metra od tarasów, stromych skarb czy stopów ścian oporowych,
- 2 metrów od infrastruktury wodociągowej, kanalizacyjnej, cieplnej, elektrycznej czy gazowej;
- 2 metrów od krawężników jezdniowych,
- 3 metrów od sączków melioracyjnych,
- 3 metrów od krawędzi jezdni,
- 4 metrów od ogrodzenia o wysokości powyżej 2 metrów i zabudowy o wysokości poniżej 7 metrów,
- 5 metrów od słupów energetycznych,
- 5 metrów od zabudowy o wysokości większej niż 7 metrów,
- 15 metrów od osi skrajnego toru kolejowego.