Subskrybuj nas na Youtube
Zasady finansowego wsparcia określa ustawa o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania
Ustawa określa zasady udzielania ze środków Funduszu Dopłat finansowego wsparcia w związku z nabyciem lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego będącego pierwszym własnym mieszkaniem. Ponadto ustawowe przepisy regulują zasady zwrotu ze środków budżetu państwa części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych przez osoby fizyczne w związku z budową pierwszego własnego mieszkania.
Przyszły program wsparcia o nazwie Mieszkanie dla Młodych, zacznie być realizowany już za kilka tygodni, bo z początkiem stycznia przyszłego roku.
Jak podkreśla Bogusław Białowąs, zastępca dyrektora departamentu usług agencyjnych Banku Gospodarstwa Krajowego, szacuje się, że program przy maksymalnych łącznych dopłatach na poziomie około 3,5 mld zł może wygenerować inwestycje o wartości do 34 mld zł.
Trzeba spełnić warunki
Osoba, która będzie chciała skorzystać z dofinansowania, czyli beneficjent, powinien jednak spełniać warunki określone w przepisach. Wniosek o dofinansowanie wkładu własnego będzie musiał być złożony do końca roku kalendarzowego, w którym nabywca ukończył 35 lat (w przypadku małżonków warunek dotyczy młodszego z nich). Przyszły beneficjent nie może wcześniej korzystać z pomocy państwa w ramach programu Rodzina na Swoim. Nieruchomość (dom albo mieszkanie) nabywana z zastosowaniem dofinansowania musi być pierwszym mieszkaniem nabywcy i musi spełniać ustawowe warunki ceny i powierzchni. Na tym nie koniec. Otóż kredyt zaciągnięty w banku na sfinansowanie zakupu mieszkania będzie musiał być udzielony w walucie polskiej, na co najmniej 15 lat i będzie stanowił co najmniej 50 proc. ceny zakupu mieszkania.
Program Mieszkanie dla Młodych (MdM) przeznaczony jest dla małżonków, osób samotnie wychowujące dzieci, a także osób samotnych.
– Beneficjentem finansowego wsparcia może być zarówno małżeństwo, jak też osoby niepozostające w związku małżeńskim, jeżeli oczywiście spełnia wymogi przewidziane w ustawie o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi – wyjaśnia Bogusław Białowąs.
Jednocześnie nasz rozmówca zwraca uwagę, że osoby ubiegające się o skorzystanie z finansowego wsparcia w ramach programu MdM nie mogą mieć innego mieszkania nie tylko w momencie wnioskowania o wsparcie, ale też w przeszłości.
– Program przewiduje bowiem udzielenie finansowego wsparcia przy zakupie pierwszego własnego mieszkania, określa więc ograniczenie, zgodnie z którym beneficjent wsparcia – a w przypadku małżeństw żaden z małżonków – do dnia zawarcia umowy ustanowienia lub przeniesienia własności nabywanego mieszkania włącznie nie może być właścicielem innego lokalu lub domu, właścicielem lub współwłaścicielem budynku, jeżeli jego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny – mówi Białowąs. Dodaje, że to samo ograniczenie obejmuje też spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny. Z programu natomiast nie będą wyłączone osoby, które posiadają lub posiadały część ułamkową prawa własności mieszkania.
Nie ustanowiono limitu osiąganych dochodów przy ubieganiu się o dofinansowanie z programu MdM. O przyznaniu kredytu na nieruchomość zgodnie z wewnętrznymi procedurami będzie decydował bank, który podpisze z kolei umowę z BGK. Jeżeli osoba, która otrzyma kredyt, będzie spełniała ustawowe wymagania, może liczyć na finansową pomoc ze strony państwa wypłaconą za pośrednictwem BGK.
Szukanie nowego lokalu
Wsparciem objęte będzie nabycie nowo wybudowanego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego (rynek pierwotny) od osoby, która wybudowała to mieszkanie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (deweloper, spółdzielnia mieszkaniowa). Oznacza to, że nowy program nie przewiduje zakupu mieszkań na rynku wtórnym.
Powstaje pytanie, jak młode osoby mogą dowiedzieć się, u którego dewelopera czy spółdzielni będą dostępne mieszkania lub domy w ramach programu MdM.
Z dużym prawdopodobieństwem można powiedzieć, że po wejściu w życie ustawy banki udzielające kredytów, jak również sami deweloperzy, będą podawać w swoich ofertach informację o możliwości skorzystania z finansowego wsparcia na warunkach ustawy. Taka sytuacja miała miejsce podczas realizacji programu Rodzina na Swoim.
Jednak dyrektor Białowąs radzi, żeby młodzi ludzie sami robili rozeznanie na rynku. Zwraca uwagę, że im tańsze mieszkanie, tym możliwość uzyskania relatywnie korzystniejszej struktury dofinansowania. Dopłata jest bowiem stała i naliczana (w dacie złożenia wniosku) do faktycznej powierzchni mieszkania (jednak nie więcej niż do 50 m2). Dla zobrazowania powyższego można podać przykład: Używając uproszczonych danych liczbowych – jeżeli wartość 50 m2 kupowanego mieszkania po cenie 1 m2 w wysokości jak dla średniego wskaźnika wojewody (zatem poniżej ceny maksymalnej) to 200 tys. zł, a dofinansowanie stanowi 10 proc., to beneficjent otrzyma 20 tys. zł wsparcia. Tę samą kwotę wsparcia uzyska również wtedy, jeżeli uda mu się znaleźć i nabyć mieszkanie za – przykładowo – 190 tys. zł czy nawet 180 tys. zł. Ale jeżeli zakupi mieszkanie po cenie maksymalnej, czyli 220 tys. zł również otrzyma dopłatę na poziomie 20 tys. zł. Warto zatem szukać tańszych mieszkań spełniających wymogi cenowe przewidziane dla danej lokalizacji.
Systemem gospodarczym
Ustawa reguluje również zasady zwrotu ze środków budżetu państwa części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych przez osoby fizyczne w związku z budową pierwszego własnego mieszkania. Oznacza to, że z programu MdM będą mogły skorzystać osoby budujące dom systemem gospodarczym.
Jak wyjaśnia przedstawiciel BGK, osoby, które po 1 stycznia 2014 r. uzyskały pozwolenie na budowę i rozpoczęły proces budowlany, będą mogły skorzystać ze zwrotu pewnej części wydatków. Chodzi o wydatki związane z zakupami materiałów budowlanych przez osoby, które prowadząc budowę systemem gospodarczym, zaspokajają potrzeby mieszkaniowe w formie prawa własności.
W ciągu pięciu lat
Bogusław Białowąs zwraca też uwagę, że dofinansowanie będzie podlegało zwrotowi, jeżeli w okresie pięciu lat od dnia zawarcia umowy o ustanowieniu lub przeniesieniu własności mieszkania, beneficjent przeznaczy swoje mieszkanie na inne cele niesłużące zaspokojeniu jego potrzeb mieszkaniowych. Zatem osoba korzystająca ze wsparcia będzie musiała oddać otrzymane z budżetu państwa pieniądze, jeżeli:
● dokona zbycia prawa własności lub współwłasności tego mieszkania,
●wynajmie lub użyczy mieszkania,
●dokona zmiany sposobu użytkowania mieszkania w sposób uniemożliwiający zaspokajanie własnych potrzeb mieszkaniowych,
●uzyska prawo własności lub współwłasności innego lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego (z wyłączeniem spadku).
Program wsparcia o nazwie Mieszkanie dla Młodych zacznie być realizowany od 1 stycznia 2014 r.,
Dofinansowanie wkładu własnego dla osób do 35. roku życia
● 10 proc. dla małżeństw bezdzietnych i osób samotnych,
● 15 proc. dla małżeństw z dziećmi i osób samotnie wychowujących dzieci,
● 5 proc. z tytułu urodzenia trzeciego lub kolejnego dziecka.
Warto wiedzieć
Ograniczenia dla nabywanego lokalu lub domu w ramach programu Mieszkanie dla Młodych
● Nieruchomość zasiedlana po raz pierwszy służy zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych beneficjenta.
● Powierzchnia użytkowa mieszkania nie przekracza odpowiednio:
● 75 m2 dla lokalu mieszkalnego i 100 m2 dla domu jednorodzinnego
● 85 m2 dla lokalu mieszkalnego i 110 m2 dla domu jednorodzinnego – gdy nabywca wychowuje przynajmniej troje dzieci
● Cena nieruchomości nie przekracza wartości limitu określonego w ustawie (110 proc. „wskaźnika wojewody”).
● Dopłata jest stała i naliczana (w dacie złożenia wniosku) do powierzchni mieszkania – jednak nie więcej niż do 50 m2.
Krzysztof Tomaszewski