W I kw. 2022 r. szef Krajowej Administracji Skarbowej zawarł z podatnikami 14 jednostronnych porozumień cenowych. Dla porównania w całym 2021 r. było ich 96, a ponadto 5 dwustronnych.
Nieznacznie wzrosła za to liczba nierozpatrzonych wniosków o wydanie uprzednich porozumień cenowych (ang. advance pricing agreements – APA). O ile na koniec 2021 r. na rozpatrzenie czekało 394 wnioski, to na koniec marca br. już 399 – wynika z najnowszych statystyk Ministerstwa Finansów.
Proces zawierania APA najwyraźniej złapał zadyszkę, jeśli porównać te dane z rekordowymi statystykami za ubiegły rok. Przedstawiliśmy je w artykule „Ponad setka APA w 2021 r.” (DGP nr 45/2022).
Skąd ten sukces
Rekordowe statystyki dotyczące APA za 2021 r. mogły częściowo wynikać z tego, że zawarcie takiego porozumienia gwarantowało podatnikom uniknięcie limitowania kosztów uzyskania przychodu z tytułu usług niematerialnych nabytych od podmiotów powiązanych. Od 2022 r. limit ten już nie obowiązuje i nie można wykluczyć, że uchylenie art. 15e ustawy o CIT przełoży się automatycznie na mniejsze zainteresowanie porozumieniami, mimo że podobne restrykcje dotyczące usług niematerialnych są obecnie wpisane w konstrukcję innych przepisów, np. o minimalnym podatku dochodowym (art. 24ca ustawy o CIT) oraz podatku od przerzuconych dochodów (art. 24aa ustawy o CIT).
Spokój na maksimum pięć lat
APA to rodzaj glejtu od fiskusa gwarantujący, że rozliczenia podatnika z podmiotami powiązanymi są prawidłowe, a wysokość kosztów podatkowych nie zostanie zakwestionowana w trakcie kontroli.
Najczęściej wydawane są jednostronne APA, które wiążą przedsiębiorcę i polskiego fiskusa. APA dwustronne i wielostronne wymagają porozumienia szefa KAS z zagraniczną skarbówką, bo dotyczą transakcji polskich i zagranicznych podmiotów powiązanych. Są one wydawane o wiele rzadziej.
Porozumienie jest ważne nie dłużej niż przez pięć lat, przy czym może być ono odnowione na ten sam okres (art. 95 ust. 2 i 4 ustawy o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych, Dz.U. z 2019 r. poz. 2200 ze zm.).
Najnowsze statystyki MF nie uwzględniają średniego czasu niezbędnego na pozyskanie APA. W poprzednich latach wskaźnik ten rósł z roku na rok. W 2020 r. średni czas oczekiwania na zawarcie z szefem Krajowej Administracji Skarbowej jednostronnego porozumienia wynosił 12 miesięcy, a w 2021 r. było to już 20 miesięcy (minimalny czas wynosił pięć miesięcy).
W przypadku dwustronnych i wielostronnych APA średni czas oczekiwania wynosił w 2021 r. odpowiednio 30 i 35 miesięcy (tyle co w 2020 r.).
| Zawarte uprzednie porozumienia cenowe (APA) | ||||
| Stan na koniec | Jednostronne | Dwu stronne | Wielostronne | Razem |
| 2006 r. | 1 | 0 | 0 | 1 |
| 2007 r. | 2 | 0 | 0 | 2 |
| 2008 r. | 6 | 0 | 0 | 6 |
| 2009 r. | 2 | 0 | 0 | 2 |
| 2010 r. | 7 | 0 | 0 | 7 |
| 2011 r. | 2 | 2 | 0 | 4 |
| 2012 r. | 5 | 0 | 0 | 5 |
| 2013 r. | 4 | 0 | 0 | 4 |
| 2014 r. | 0 | 0 | 1 | 1 |
| 2015 r. | 5 | 1 | 0 | 6 |
| 2016 r. | 5 | 1 | 0 | 6 |
| 2017 r. | 7 | 4 | 0 | 11 |
| 2018 r. | 6 | 4 | 0 | 10 |
| 2019 r. | 13 | 1 | 1 | 15 |
| 2020 r. | 11 | 7 | 0 | 18 |
| 2021 r. | 96 | 5 | 0 | 101 |
| I kw. 2022 r. | 14 | 0 | 0 | 14 |
| Łącznie | 186 | 25 | 2 | 213 |
