Przy analizie wad i zalet danego sposobu opodatkowania należy wziąć pod uwagę m.in. rodzaj działalności, wysokość planowanych przychodów i kosztów, fakt uzyskiwania innych dochodów, czy stan cywilny.
Dwa podstawowe sposoby opodatkowania to skala podatkowa i podatek liniowy. Opodatkowanie według skali jest korzystne, jeżeli podstawa opodatkowania w roku nie przekroczy I progu w wysokości 85 528 zł. W takiej sytuacji dochód opodatkowany jest według stawki 18-proc.
Ponad tą kwotę dochód będzie opodatkowany według stawki 32-proc. Dodatkowo przy opodatkowaniu według skali przysługuje kwota wolna od podatku (3091 zł), możliwość wspólnego rozliczenia z małżonkiem czy dzieckiem oraz ulgi podatkowe (np. na dzieci, internet).
Opodatkowanie podatkiem liniowym – stawką 19-proc. będzie korzystniejsze, jeśli podstawa opodatkowania przekroczy I próg skali oraz gdy podatnik nie korzysta z ulg podatkowych, czy wspólnego rozliczenia z małżonkiem (przy opodatkowaniu liniowym nie są one dostępne).
Podatnik może też rozliczać się z urzędem skarbowym metodami uproszczonymi: ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub kartą podatkową. Karta dostępna jest tylko dla ściśle określonych rodzajów i rozmiarów działalności (np. zegarmistrz, tapicer). Przy opodatkowaniu ryczałtem opodatkowaniu podlega przychód. Oznacza to, że nie uwzględnia się kosztów uzyskania przychodów. Będzie on zatem korzystny jeśli działalność nie jest związana z dużymi kosztami.
Stawka ryczałtu zależy od rodzaju działalności i wacha się od 20 proc. - np. dla wolnych zawodów (lekarz, tłumacz) do 3 proc. np. dla wybranej działalności handlowej.
Podstawa prawna
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.).
Ustawa z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).