Fundusze bardziej dostępne dla sektora MSP

Pomorskie jest pierwszym regionem, z którym BGK podpisał umowę o współpracy przy wdrażaniu instrumentów zwrotnych w ramach unijnego wsparcia z budżetu na lata 2014–2020. Co zdecydowało o podjęciu tej kooperacji? Województwo pomorskie współpracuje z Bankiem Gospodarstwa Krajowego od wielu lat i na wielu polach. Doświadczenie, wzajemne zaufanie, partnerstwo w działaniu – to są kluczowe czynniki, które pozwoliły nam usiąść do stołu negocjacyjnego z przekonaniem, że możemy z sukcesem podjąć się kolejnego przedsięwzięcia. Mamy też wspólny cel: budujemy potencjał pomorskich przedsiębiorstw. W poprzedniej unijnej perspektywie finansowej 2007–2013 wdrażaliśmy wspólnie Inicjatywę JEREMIE, dzięki której wsparcie w postaci pożyczek, poręczeń oraz wejść kapitałowych otrzymało blisko sześć tysięcy firm działających na Pomorzu. Wówczas BGK zarządzał funduszem o wartości prawie 300 mln zł. Obecnie na podobny cel zabezpieczyliśmy kolejne 430 mln zł, tym razem ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014–2020, które zasiliły stworzony przez BGK Pomorski Fundusz Rozwoju 2020 plus. Ile firm skorzysta z tych pieniędzy? Szacujemy, że przez następne pięć lat wesprzemy co najmniej dwa tysiące firm. To mniej niż wcześniej, ale też w pewnym sensie inaczej jakościowo – duża część wsparcia ukierunkowana jest na inwestycje o wyższej wartości, bardziej ambitne, innowacyjne. Warto też dodać, że województwo pomorskie nie tylko jako pierwszy region w Polsce podpisało z BGK umowę o finansowanie, na mocy której BGK realizuje projekt z zakresu instrumentów finansowych. Również tutaj, na Pomorzu, BGK zawarł pierwsze umowy z instytucjami finansowymi, które już dziś wprowadziły do oferty nasze produkty. Jakiego rodzaju produkty będą oferowane przedsiębiorcom i do kogo skierowane będzie wsparcie? Przedsiębiorcy mogą sięgnąć po jeden z trzech rodzajów wsparcia: pożyczkę, poręczenie lub wejście kapitałowe. Firmy poszukujące finansowania swoich inwestycji powinny się kontaktować z pośrednikami finansowymi, którzy taką ofertę dla nich tworzą. Dotychczas BGK zawarł umowy z trzema instytucjami finansowymi, w których mikro i małe przedsiębiorstwa mogą się ubiegać o Mikropożyczkę i Pożyczkę rozwojową. Niebawem do grona pośredników finansowych dołączą instytucje udzielające Pożyczek inwestycyjnych i Pożyczek profilowanych o wyższej wartości, o które będą mogły się ubiegać także firmy średnie, a na początku 2018 r. – dostępne będą również poręczenia i wejścia kapitałowe. Pożyczki na innowacje oraz Wejścia kapitałowe to produkty z wyższej półki – ukierunkowane na przedsięwzięcia innowacyjne i badawczo-rozwojowe. Region w dużym stopniu skupi się na wspieraniu innowacyjności, badań i rozwoju, a także współpracy biznesu z sektorem naukowym. Na czym oparta jest ta decyzja? To kontynuacja naszego dotychczasowego podejścia i przekonania, że innowacje są kluczem do konkurencyjności. Tylko przedsiębiorstwa nadążające za zmianami w technice i technologii oraz oferujące innowacyjne produkty będą mogły sprostać oczekiwaniom klientów, a tym samym wzmacniać swoją pozycję na rynku. Sukcesywne podnoszenie poziomu innowacyjności środowiska gospodarczego, ułatwianie dostępu do zaawansowanych technologii, promowanie współpracy między sektorem badań a przedsiębiorcami oraz ułatwianie realizacji badań na rzecz gospodarki pozwala stymulować rozwój całego regionu, którego pozycja na innowacyjnej mapie Europy nadal nie jest satysfakcjonująca – wciąż nadrabiamy dystans do lepiej rozwiniętych krajów. Wyrazem zaawansowania tego procesu jest nie tylko zwiększenie puli wsparcia zwrotnego przeznaczonego na innowacje (wygospodarowaliśmy na ten cel 180 mln zł), ale i przeorientowanie reguł udzielania wsparcia zgodnie z zasadą inteligentnej specjalizacji, a więc wzmacniania obszarów i branż szczególnie obiecujących i ważnych dla regionu. Zasadność interwencji w formie instrumentów zwrotnych jest ściśle powiązana z bieżącą sytuacją na rynku, ale sama koncepcja ma charakter długoterminowy i wynika z realizacji Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020. Bazujemy też na wnioskach z analiz poprzedzających uruchomienie wsparcia w tej formie. Co z przedsiębiorstwami, które nie dysponują wystarczającymi zabezpieczeniami, aby uzyskać dostęp do finansowania rynkowego? Brak lub niewystarczający poziom zabezpieczeń oraz – problem często towarzyszący firmom w początkowej fazie rozwoju – brak historii kredytowej powodują ograniczoną zdolność firm do inwestowania i rozwoju. Dostrzegając ten problem, w ramach Pomorskiego Funduszu Rozwoju 2020+ wprowadziliśmy szeroki wachlarz instrumentów, w tym produkt gwarancyjny. Szczegóły dotyczące parametrów i dostępności tego produktu powinniśmy poznać do końca roku. Wśród instrumentów finansowych oferowanych na Pomorzu znajdzie się Pożyczka profilowana. Co to za instrument, do kogo jest on skierowany i na co? Pożyczka profilowana to bardzo ważne ogniwo kompleksowej oferty instrumentów zwrotnych. Ten produkt powstał z myślą o firmach, które swoje inwestycje prowadzą w dziedzinach, na których nam szczególnie zależy. Przede wszystkim chodzi o przedsiębiorstwa działające w obszarach Inteligentnych Specjalizacji Pomorza. Wsparcie trafi także do firm, które planują wprowadzenie technologii informacyjno-komunikacyjnych lub metod pozwalających zredukować zasobochłonność procesu produkcyjnego. Liczymy, że Pożyczka profilowana umożliwi m.in. wejście na nowe rynki, czy też poszerzenie palety lub poprawę jakości produktów i usług. Część wsparcia przeznaczona jest wyłącznie na projekty w ramach Inteligentnych Specjalizacji Pomorza. Inteligentne specjalizacje rozumiane są jako te obszary nauki i technologii, w których region ma potencjał i dostrzegamy szanse na przyszły rozwój. Sam proces ich identyfikacji przebiegał oddolnie – organizacje regionalne (przedsiębiorstwa, jednostki naukowe i naukowo-badawcze i inne) same wskazały kierunki inwestowania w badania i rozwój, które mają największy potencjał w województwie. Na podstawie zgłoszonych propozycji Zarząd Województwa Pomorskiego wyłonił cztery inteligentne specjalizacje Pomorza. Są to: technologie offshore i portowo-logistyczne; technologie interaktywne w środowisku nasyconym informacyjnie; technologie ekoefektywne w produkcji, przesyle, dystrybucji i zużyciu energii i paliw oraz w budownictwie, a także technologie medyczne w zakresie chorób cywilizacyjnych i okresu starzenia. Rolą samorządu województwa jest obecnie tworzenie warunków niezbędnych dla rozwoju obszarów inteligentnych specjalizacji. Mam na myśli zapewnienie – w miarę realnych możliwości i kompetencji – narzędzi dla rozwoju przedsiębiorczości w tych obszarach. W poprzednim rozdaniu funduszy UE woj. pomorskie powierzyło BGK ponad 287 mln zł. Teraz w dyspozycji zarządzanego przez BGK Pomorskiego Funduszu Rozwoju 2020 plus jest prawie 430 mln zł. Z czego wynika decyzja o zwiększeniu tej puli? BGK jest partnerem profesjonalnym i sprawdzonym – fakt, że możemy korzystać z jego wiedzy i kompetencji stawia nas rzeczywiście w komfortowej sytuacji. Jednak decyzja o podwyższeniu nakładów na instrumenty zwrotne to wynik odpowiedzi na pytanie czemu służyć ma wsparcie publiczne i jak sprawić, aby przy ograniczonych środkach wypracować jak największy efekt dla gospodarki województwa. Aby określić optymalny poziom środków przeznaczonych na instrumenty zwrotne, przeprowadziliśmy szereg pogłębionych analiz. Punktem wyjścia była identyfikacja wyzwań w regionie, a następnie wybór tych obszarów interwencji, w których instrumenty zwrotne sprawdzą się lepiej niż dotacje. Środki trafią więc tam, gdzie luki w finansowaniu komercyjnym są największe, i będą finansować projekty rozwojowe, które zapewniają zwrot zaciągniętego zobowiązania. Oczywistą cechą dotacji jest fakt, że środki szybko się kończą, ponieważ każda złotówka może posłużyć tylko jeden raz. Zwiększając pulę wsparcia w formie pożyczek, poręczeń i wejść kapitałowych, zapewniliśmy sobie szansę na wielokrotne wykorzystanie tych samych środków: każda złotówka pochodząca ze spłaconej pożyczki wraca do puli i może być ponownie wykorzystana. Kiedy firmy z woj. pomorskiego zaczną korzystać z instrumentów zwrotnych dystrybuowanych na podstawie nowej umowy z BGK? Już dziś mogą ubiegać się o Mikropożyczkę i Pożyczkę Rozwojową oferowane przez trzech pośredników finansowych. Kolejne produkty uruchamiane będą z końcem roku. Według danych resortu rozwoju woj. pomorskie najlepiej radzi sobie z wykorzystaniem pieniędzy w ramach RPO. Z danych z początku sierpnia wynika, że region zakontraktował już 65 proc. dostępnej puli. Są województwa, gdzie ta wartość ledwo przekracza 20 proc. Pracujemy intensywnie, aby jak najlepiej wykorzystać szansę, jaką dają nam fundusze unijne na rozwój regionu. Zaawansowanie realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014–2020 wynika z kilku przyczyn. Zapisy programu wynikają z klarownej wizji rozwoju województwa i dobrego przygotowania dokumentów programowych. Dokumentacja dla największych inwestycji kolejowych i drogowych została przygotowana jeszcze ze środków na lata 2007–2013. Znaczna część pieniędzy została skierowana na instrumenty finansowe wspierające m.in. przedsiębiorstwa i rozwój miast. Przedsięwzięcia dotyczące np. sieciowych produktów turystycznych czy kształcenia zawodowego przygotowywane były już od 2013 r. Wreszcie we wdrażanie zaangażowany jest doświadczony i kompetentny zespół, który gwarantuje szybkie podejmowanie decyzji przy minimalizacji ryzyka.

Mieczysław Struk, marszałek woj. pomorskiego