Zagubione dokumenty: Co zrobić, by nie paść ofiarą przestępstwa finansowego?

Wystarczy chwila nieuwagi, by stracić najpotrzebniejsze dokumenty, cenne pamiątki, telefon komórkowy czy inny sprzęt. Złodzieje czają się na każdym kroku, szczególnie podczas wakacji - w nadmorskich miejscowościach, dużych miastach, w górach, nad jeziorem oraz w pociągach czy autokarach. W miejscach publicznych dokładnie pilnuj swojego bagażu, portfela i torebki, chociaż wyćwiczony złodziejaszek i tak z pewnością znajdzie sposób, by przywłaszczyć sobie Twoje cenne przedmioty. Co zrobić, gdy stracimy dokumenty, które mieliśmy przy sobie?

Porównanie kont bankowych - znajdź najbardziej korzystne.

Wykorzystanie danych osobowych

Kradzież lub zagubienie któregokolwiek z dokumentów stanowi bardzo poważny problem. Złodziej może wykorzystać nasze dane do celów przestępczych, a sytuacje takie niełatwo będzie później wyjaśnić. Jedną z takich konsekwencji może być wyłudzenie kredytu na nasze dane osobowe. O tym, że sytuacja taka miała miejsce najprawdopodobniej dowiemy się dopiero po otrzymaniu nakazu windykacji. Osoba, która posiada Twoje dokumenty może również zakupić na raty drogi sprzęt, wziąć na abonament telefon komórkowy lub Internet, założyć na Twoje nazwisko telewizję kablową, czy nawet wynająć jakąś nieruchomość lub auto.

Jak wskazują dane z 21. Raportu InfoDOK za I kwartał 2015 r., niezależnie od pora dnia i nocy, do bazy dokumentów zastrzeżonych trafiało co godzinę aż 15 nowych dokumentów. Ich całkowita liczba w 2014 r. wyniosła 128 158 sztuk. Kwota największej udaremnionej próby wyłudzenia kredytu w ciągu ostatnich 12 miesięcy wyniosła 24 000 000 zł! Jak więc należy postępować tuż po utracie dowodu osobistego, paszportu, prawa jazdy czy karty kredytowej?

Zadzwoń na infolinię banku

Jeśli nie znalazłeś w pobliżu żadnego banku, nic się nie martw! Infolinie banków czynne są 24 godziny na dobę. Niezwłocznie wykonaj telefon do instytucji, w której posiadasz konto (jeśli nie masz takiej możliwości, możesz zadzwonić do „obcego” banku), by jak najszybciej zastrzec swoją kartę debetową i kredytową. Konsultant zada kilka pytań, by zweryfikować Twoją tożsamość oraz zapyta o powód, dla którego chcesz zastrzec swój dokument. Możesz od razu zamówić kolejną kartę debetową lub kredytową, która zostanie wysłana w ciągu najbliższych dni roboczych. Czas oczekiwania wynosi około siedmiu dni, a w ciągu kolejnych trzech otrzymasz pocztą kod PIN. Warto się pospieszyć, ponieważ doświadczony złodziej będzie dobrze wiedział, co począć z Twoją kartą: wystarczy, że zbliży ją do terminalu płatniczego, by zapłacić zbliżeniowo za swoje zakupy. Rzadko kiedy sprzedawca sprawdza kartę i prosi o przedstawienie dokumentu tożsamości, by potwierdzić, czy rzeczywiście jesteś właścicielem debetówki. Dzwoniąc na infolinię banku, możesz również zastrzec swoje inne zagubione lub skradzione dokumenty: dowód osobisty, prawo jazdy czy paszport. W przypadku odnalezienia powyższych dokumentów, masz prawo odwołać zastrzeżenie w ciągu siedmiu dni od daty zgłoszenia.

Internet jak zawsze pomocny

Najnowsze technologie i urządzenia niosą ze sobą ogrom korzyści. Nawet w przypadku kradzieży bądź zagubienia dokumentów pomocny okazuje się Internet. Specjalnie stworzone portale, takie jak np.: zagubione-dokumenty.pl, dokumentyzastrzezone.pl czy bik.pl pomogą szybko zastrzec wszelkie nasze zguby. Wystarczy, że wejdziesz na któryś z tych portali, wybierzesz interesującą Cię opcję i możesz być spokojny. Przyjrzyjmy się jak wygląda taki proces na stronie bik.pl.

Wystarczy wejść na stronę bik.pl, zarejestrować się, wybrać odpowiedni rodzaj Konta BIK i potwierdzić swoją tożsamość – np. przelewem bankowym lub skanem dokumentu. Utworzenie takiego konta będzie przydatne w przyszłości, gdy zechcesz zastrzec swój utracony dokument. Wystarczy, że zalogujesz się w serwisie, wejdziesz w zakładkę „Moje dane” i klikniesz w ikonę „Zastrzeż dokument”. Dokument, którego serię i numer podałeś podczas rejestracji zostanie zastrzeżony. Usługa ta jest bezpłatna i nie wymaga wypełniania zbędnych formularzy – wystarczy jedno kliknięcie, po którym informacja w ciągu kilku minut dotrze do wszystkich banków w Polsce. Warto wiedzieć, że zastrzeżenie dowodu, paszportu czy prawa jazdy w serwisie BIK jest nieodwracalne!

Jak wyrobić nowe dokumenty?

Jeśli jesteś już w 100% pewny, że Twoje dokumenty przepadły bezpowrotnie i musisz wyrobić nowe, przeczytaj nasz poradnik. Dowiesz się z niego, gdzie i jak wnioskować o wydanie poszczególnych dokumentów.

Dowód osobisty – wraz z wprowadzeniem nowych dowodów osobistych zmieniły się procedury ich wyrabiania. Nie musisz już jechać do urzędu miasta, w którym jesteś zameldowany. Możesz to zrobić w dowolnej gminie na terenie Polski, niezależnie od miejsca Twojego zamieszkania. Do wniosku o wydanie dokumentu trzeba dołączyć aktualne zdjęcia (wykonane nie wcześniej niż sześć miesięcy przed dniem złożenia papierów). O koszty nowego dowodu nie musimy się martwić – jest on wydawany bezpłatnie

Prawo jazdy – należy udać się do właściwego starostwa powiatowego, które jest odpowiedzialne za wydanie dokumentu. Duplikat prawa jazdy, czyli tzw. wtórnik, kosztować będzie 100 zł. Wraz z potwierdzeniem dokonania tej opłaty konieczne jest dołączenie odpowiedniego wniosku oraz zdjęcia. Na wydanie nowego „prawka” poczekasz ok. 30 dni. Niestety nie możemy liczyć na to, że urząd wystawi nam „od ręki” dokument, który będzie potwierdzeniem posiadania uprawnień do prowadzenia pojazdu.

Paszport – według przepisów uchwalonych w 2012 r. wniosek o paszport możesz złożyć w dowolnym punkcie paszportowym, bez względu na miejsce zameldowania. Opłata za wyrobienie paszportu wynosi 140 zł. 50% ulga przyznawana jest studentom, uczniom, emerytom, rencistom, osobom niepełnosprawnym, przebywającym w domach opieki społecznej i korzystającym z zasiłków stałych, kombatantom i ofiarom wojny. Oprócz wniosku o paszport musisz dostarczyć również dowód tożsamości, zdjęcie oraz dowód wniesienia opłaty paszportowej (plus ewentualnie dokument uprawniający do ulgi, np. legitymacja studencka). Paszport będzie gotowy w terminie do 30 dni od daty złożenia wniosku.

Wszystkie konta bankowe w jednym miejscu. Sprawdź zestawienie

Pilnuj i obserwuj

Zawsze należy dbać o bezpieczeństwo swoich dokumentów, zwłaszcza w miejscach publicznych. Nie spuszczaj ich z oczu, noś przy sobie lub w hotelowym sejfie. Nigdy nie zostawiaj ich na widoku i staraj się trzymać je oddzielnie, by w razie zagubienia lub kradzieży nie stracić wszystkiego na raz. Kradzież jakiegokolwiek dokumentu zgłoś organom policji i natychmiast go zastrzeż! Użycie dokumentów przez osoby trzecie niesie ze sobą nieprzyjemne skutki finansowe.