Mam konto osobiste w banku spółdzielczym. Dodatkowo posiadam tam lokaty. Odsetki spływają na wspomniany rachunek. Niestety, bank zapowiedział wprowadzenie opłat za korzystanie z konta. Jednak zastanowiło mnie stwierdzenie w piśmie z banku, że brak akceptacji dla zmian w tabeli opłat i prowizji dotyczących rachunku oznacza nie tylko zamknięcie konta, ale i powiązanych z nim lokat. Czy taki zapis przedstawiony przez bank jest dopuszczalny – pyta czytelnik
prof. Waldemar Dziak rzecznik SK Banku / Dziennik Gazeta Prawna
Tak. Istnieją bowiem dwa rodzaje lokat. Pierwszą grupę stanowią depozyty proponowane jako samodzielne produkty. Po upływie okresu umownego klient po prostu wypłaca kapitał powiększony o narosłe odsetki. Drugą grupę lokat stanowią te, do których założenia niezbędne jest posiadanie konta w danym banku. Zazwyczaj mają one wyższe, bardziej atrakcyjne oprocentowanie. Z jednej strony w ten sposób banki zachęcają do zakładania u siebie rachunków, z drugiej doceniają klientów, którzy mocniej wiążą się z nimi niż tylko przy okazji otwierania pojedynczych lokat. Zapewne każdy z nas spotkał się z reklamami depozytów, które można było założyć jedynie wraz z otwarciem konta w tym samym banku.
Wyżej oprocentowana lokata przestaje cieszyć, kiedy w trakcie okresu umownego bank decyduje się na zmianę tabeli opłat i prowizji dotyczących konta. Nierzadko bowiem jest tak, że przy zakładaniu konta z lokatą jest ono bezpłatne, a za jakiś czas pojawiają się prowizje. Wówczas pojawia się chęć zamknięcia takiego rachunku, ale to okazuje się problematyczne. Oczywiście formalnie rzecz biorąc, jest to możliwe, ale jednocześnie wiąże się z utratą odsetek z lokaty powiązanej z kontem. Klient staje więc przed wyborem: albo straci odsetki z lokaty, ale za to uwolni się od niechcianego konta (patrz ramka), albo będzie ponosił opłaty za prowadzenie rachunku, ale dzięki temu jego depozyty nie zostaną zerwane bez prawa do odsetek. Postawienie klienta przed takim wyborem jest jednak zgodne z przepisami.
Otóż otwierając lokatę powiązaną z kontem bankowym, podpisuje się umowę, ale jednocześnie akceptuje się regulamin prowadzenia takich depozytów. W tym ostatnim dokumencie jest zazwyczaj zastrzeżone, że aby lokata mogła być prowadzona, klient musi posiadać aktywny rachunek osobisty (ROR) w tym samym banku. W takiej sytuacji logiczne jest, że zamknięcie konta wywoła tę konsekwencję, że zamknięta zostanie również lokata, a klient nie otrzyma odsetek z depozytu.
Można wnieść sprzeciw
Zmiana tabeli opłat i prowizji albo regulaminu prowadzenia rachunków bankowych w danej instytucji finansowej upoważnia klienta do zgłoszenia sprzeciwu, który sprawi, że umowa rachunku bankowego zostanie rozwiązana z dniem poprzedzającym wejście w życie nowych opłat i prowizji. Klient, który nie chce czekać, ma prawo do wypowiedzenia umowy rachunku bankowego ze skutkiem natychmiastowym – może to zrobić przed wejściem w życie zmian. Warto pamiętać, że klient nie ponosi opłat, jeśli skorzysta z jednego z dwóch wyżej wymienionych rozwiązań. Trzeba to jednak zrobić, zanim tabela opłat i prowizji w nowym brzmieniu wejdzie w życie.
Podstawa prawna
Art. 109 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 128). Regulaminy prowadzenia rachunków lokat w danym banku (w tym depozytów promocyjnych).
OPINIA EKSPERTA
W SK Banku funkcjonują dwa typy lokat terminowych. Klient SK Banku może według własnego wyboru założyć lokatę całkowicie niezależną od konta osobistego bądź lokatę z tym kontem powiązaną w taki sposób, że wszystkie czynności powodujące rozwiązanie umowy o prowadzenie konta osobistego będą odnosiły taki sam skutek w stosunku do lokaty.
Co do lokat niepowiązanych z kontem osobistym (standardowe, wkłady systematycznego oszczędzania, rentierskie, dynamiczne) wypowiedzenie umowy w części dotyczącej konta osobistego nie powoduje zerwania lokaty. Jeżeli klient posiada lokaty rentierskie oraz złożył dyspozycję przeksięgowania odsetek na konto osobiste, z chwilą zamknięcia konta osobistego dyspozycja ta traci ważność, a odsetki będą wypłacane w placówce SK Banku.
Natomiast lokaty zakładane za pośrednictwem internetu są otwierane i prowadzone jedynie na rzecz posiadaczy konta osobistego. Lokata jest usługą zależną od konta osobistego, i nierozerwalnie z nim związana.
Z uwagi na powyższe rozwiązanie umowy w części dotyczącej konta osobistego skutkuje zamknięciem rachunku, automatyczną blokadą dostępu do bankowości elektronicznej oraz likwidacją lokat otwartych w ramach tej bankowości i wywołuje skutki takie, jak dla lokat zlikwidowanych w trakcie okresu umownego. Powyższe zasady są zgodne z obowiązującym w SK Banku regulaminem prowadzenia rachunków bankowych, wydawania kart płatniczych oraz korzystania z elektronicznych kanałów dostępu dla klientów indywidualnych.