Planowane na 25 marca posiedzenie Izby Cywilnej Sądu Najwyższego w sprawie kredytów frankowych zostało przełożone na 13 kwietnia 2021 r.

W środę Sąd Najwyższy potwierdził, że posiedzenie odbędzie się w późniejszym terminie. „W związku z trwającą hospitalizacją Pierwszego Prezesa SN, Zarządzeniem nr 31/2021 z dnia 17 marca 2021 r. termin posiedzenia całego składu Izby Cywilnej w sprawie z wniosku Pierwszego Prezesa SN o rozstrzygnięcie zagadnień prawnych dotyczących tematyki kredytów denominowanych i indeksowanych w walutach obcych (sygn. akt III CZP 11/21) został zmieniony z dnia 25 marca 2021 r. na dzień 13 kwietnia 2021 r” – głosi komunikat.

O tym, że uchwała Izby Cywilnej może nie zapaść w planowanym terminie, informowaliśmy w tekście „Spór w SN na rękę bankom. Uchwały frankowej może nie być 25 marca”.

Dziennikarka Dzienniak Gazety Prawnej zwróciła uwagę, że powodem wydaje się spór między tzw. starymi a nowymi sędziami Sądu Najwyższego. Ci pierwsi bowiem mają opory przed wspólnym orzekaniem z tymi drugimi, gdyż status osób powołanych do SN na zasadach wprowadzonych przez PiS nadal budzi poważne wątpliwości. A w ostatnim czasie, w związku z wydawanymi przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzeczeniami, wątpliwości te tylko się pogłębiają.

Dalej w komunikacie SN czytamy: „Jednocześnie informujemy, że czynności w sprawie III CZP 11/21 podejmowane są sprawnie i terminowo. W ubiegłym tygodniu do sędziów została wysłana notatka Biura Studiów i Analiz SN, jak również referat sędziego sprawozdawcy”.

Sześć pytań dotyczących m.in. kwestii przewalutowania kredytu

Chodzi o wniosek, który I prezes SN Małgorzata Manowska skierowała w końcu stycznia br. do rozstrzygnięcia przez skład całej Izby Cywilnej SN. Obejmuje on sześć pytań dotyczących m.in. kwestii przewalutowania kredytu. Jak przekazywał SN odpowiedzi na przedstawione pytania powinny w kompleksowy sposób "rozstrzygnąć najpoważniejsze kontrowersje", jakie ujawniły się na tle praktyki orzeczniczej w kwestii kredytów walutowych, w szczególności tzw. kredytów frankowych.

Rzecznik prasowy SN sędzia Aleksander Stępkowski wyjaśniał wtedy, że spośród przedstawionych przez I prezes SN zagadnień prawnych "pierwsze trzy pytania dotyczą rozstrzygnięcia wątpliwości co do sytuacji, w której istotne postanowienia umowy kredytu zostaną uznane za niedozwolone postanowienia, za tzw. klauzule abuzywne".

Rzecznik SN pytany o konsekwencje uchwały w tej sprawie powiedział, że "przede wszystkim sądy będą wiedziały, jak orzekać". "Będą wiedziały, jakie jest stanowisko SN i będą mogły kierować się tym stanowiskiem przy rozstrzyganiu sporu między poszczególnymi stronami. To powinno przełożyć się na sprawność i szybkość postępowań sądowych" - wskazał. Jak dodał, uchwała podjęta przez całą izbę SN ma moc zasady prawnej i zacznie obowiązywać zaraz po jej podjęciu.

We wniosku do Izby Cywilnej I prezes SN zapytała, czy w razie uznania, że postanowienie umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego odnoszące się do sposobu określania kursu waluty obcej stanowi niedozwolone postanowienie umowne i nie wiąże konsumenta, możliwe jest przyjęcie, że miejsce tego postanowienia zajmuje inny sposób określenia kursu waluty obcej wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów.

W razie przeczącej odpowiedzi na to pytanie Izba Cywilna będzie musiała się zająć się kwestią, czy w razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej umowa może wiązać strony w pozostałym zakresie. Osobno rozpatrywana będzie kwestia kredytu indeksowanego, a osobno - kwestia kredytu denominowanego.

Kolejne trzy pytania odnoszą się do sytuacji, w której stwierdzona zostałaby nieważność lub bezskuteczność umowy. Pierwsze z nich dotyczy tego, czy w przypadku konieczności zwrotu świadczeń należy stosować tzw. teorię salda, według której obowiązek zwrotu obciąża tylko tę stronę, która uzyskała większą korzyść, czy też teorię dwóch kondykcji, zgodnie z którą zwroty dokonywane są niezależnie przez dwie strony.

I prezes SN zapytała również, czy termin przedawnienia się roszczeń banku, który udzielił kredytu, biegnie od momentu, w którym ten dokonał wypłaty. Ostatnia kwestia dotyczy tego, czy w przypadku zwrotu nienależnych świadczeń jedna ze stron może domagać się tzw. wynagrodzenia za korzystanie ze środków pieniężnych, z których druga strona korzystała w czasie, kiedy umowa nie była jeszcze kwestionowana.

Posiedzeniu Izby Cywilnej SN w tej sprawie ma przewodniczyć prezes Manowska. Na sprawozdawcę wyznaczono sędzię Joannę Misztal-Konecką. Ze względu na "społeczną doniosłość zagadnienia" I prezes SN zwróciła się także do prezesa Izby Cywilnej Dariusza Zawistowskiego o rozważenie wyznaczenia drugiego sprawozdawcy.

W lutym zapowiadano zaś, że rozpatrzenie przedstawionych zagadnień ma się odbyć na posiedzeniu niejawnym, ale samo ogłoszenie podjętej przez SN uchwały wraz z prezentacją jej ustnego uzasadnienia odbędzie się jawnie.