Subskrybuj nas na Youtube
Badanie przeprowadzone przez firmę ARC Rynek i Opinie dla Związku Przedsiębiorców i Pracodawców przygotowane zostało w kontekście trzech wydarzeń: obniżenia przez Radę Polityki Pieniężnej stóp procentowych, spadku wskaźnika WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate – wysokość oprocentowania, po jakim banki udzielają pożyczek innym bankom) oraz obniżenia opłat interchange. Miało ono wskazać kierunki zmian w cenach, opłatach i prowizjach bankowych, w szczególności opłatach kartowych i okołokartowych oraz tych, które związane są z prowadzeniem kont osobistych.
Większość zmian, jakie banki wprowadziły w analizowanym okresie, była dla klientów niekorzystna. Chodzi tu między innymi o wzrost opłat za prowadzenie konta, korzystanie z karty płatniczej, realizację przelewów (klienci biznesowi). 7 spośród 13 analizowanych banków wprowadziło zmiany w opłatach dla klientów indywidualnych. Zmiany miały charakter zwiększający przychody, między innymi poprzez podwyższenie opłat za konta, zwiększanie lub wprowadzanie opłat za użytkowanie kart debetowych oraz zachęcanie klientów do częstszego płacenia kartą, na przykład poprzez zwiększanie kwot transakcji bezgotówkowych, powyżej których umorzona zostaje opłata za korzystanie z karty.
Na przykład, w przypadku jednego z banków, zwiększyły się miesięczne koszty wynikające z korzystania z karty (w analizowanym okresie – z 2 do 4 zł), przewalutowania transakcji, przekroczenia limitu karty (z 35 do 45 zł), ubezpieczenia karty (z 1,70 do 3 zł) czy wypłaty w bankomacie. Zniknęło również darmowe ubezpieczenie karty kredytowej. Inny bank podniósł minimalną miesięczną kwotę płatności kartą (zwalniającą z opłaty za nią) ze 100 do 200 złotych, zwiększył również opłaty za prowadzenie konta z obsługą w oddziale. Jeden z największych banków w Polsce wprowadził miesięczną opłatę za korzystanie z karty debetowej w wysokości 2,90 zł. Zwolnienie z niej następuje dopiero, gdy suma transakcji bezgotówkowych wyniesie minimum 250 zł. Inny bank podniósł miesięczną opłatę za karty debetowe z 3 do 4 złotych, wprowadził również 3% prowizję za płatność kartą kredytową w punktach takich, jak chociażby zakłady bukmacherskie.
Obniżka opłat interchange dotknęła również klientów biznesowych. 8 z 15 analizowanych banków podwyższyło opłaty miesięczne za prowadzenie rachunku, korzystanie z karty czy realizację przelewów. Rekordzista zwiększył opłaty za przelewy papierowe, zdefiniowanie zlecenia stałego, realizację zlecenia stałego wewnętrznego czy za przelew elektroniczny zewnętrzny.
Jeden z banków wprowadził opłatę w wysokości 9 zł miesięcznie za prowadzenie rachunku, z której zwolnienie następuje, gdy średnie miesięczne saldo wynosi minimum 2000 zł. Podniósł również koszt przelewu papierowego zewnętrznego – z 2 do 6 zł. Inny wprowadził opłatę za przewalutowanie transakcji (2%). Kolejny bank zwiększył koszt prowadzenia rachunku – z 9.99 zł do 15 zł na miesiąc, opłatę za realizację polecenia zapłaty oraz minimalne i maksymalne opłaty za przelewy zagraniczne. Wzrastały też opłaty za ubezpieczenia – np. ubezpieczenie karty debetowej z 1,70 do 3 zł.
Powyższe wyniki jasno wskazują, że obniżenie opłaty interchange odbije się negatywnie na klientach banków. Instytucje te, aby zrekompensować niższe dochody z tytułu obniżonej opłaty, zwiększają koszty usług oraz wpłacają opłaty za te, które przed obniżenie opłat interchange widniały w tabeli opłat jako darmowe.