Prosumenci będą mogli zdecydować po 1 lipca br., czy chcą być rozliczani w net-billingu w oparciu o rynkową miesięczną cenę energii elektrycznej bądź w oparciu o cenę godzinową - wynika z projektu opublikowanego w wykazie prac legislacyjnych rządu. W przypadku wyboru godzinowej opcji, prosumenci mają otrzymać bonus.

Rządowy projekt nowelizacji ustawy o OZE i dostosowanie do prawa unijnego

W poniedziałek na stronach wykazu prac legislacyjnych rządu opublikowano informację o pracach nad projektem noweli ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw. Projekt, który przygotowuje resort klimatu i środowiska ma zostać przyjęty do końca drugiego kwartału.

Jak przekonują projektodawcy, obecne przepisy nie zapewniają skutecznego rozwoju OZE. Projektowane przepisy będą dotyczyć czterech obszarów: zapewnienie zgodności prawa krajowego z prawem unijnym; przyśpieszenie wydawania zezwoleń w obszarze OZE; zmiany porządkujące w związku z wejściem w życie Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii (CSIRE); zmiany w systemie rozliczeń net-billing.

Planowane zmiany w rozliczeniach prosumenckich od 2024 roku

Odnośnie prosumentów, to przypomniano, że zgodnie z obowiązująca ustawą o OZE (art. 4b ust. 1), wyliczenie wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci przez prosumenta i prosumenta zbiorowego według rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej będzie prowadzone do dnia 30 czerwca 2024 r., a od dnia 1 lipca 2024 r. wartość energii będzie wyliczana w oparciu o rynkową, godzinową cenę energii elektrycznej. Zauważono, że zależnie od profilu zużycia prądu przez prosumenta, może to zmniejszyć opłacalność funkcjonowania instalacji fotowoltaicznej.

"Dodatkowo, porównanie cen energii elektrycznej wynikającej z taryfy sprzedawcy, po której prosument jest rozliczany za pobraną energię, z ceną, po której energia ta jest rozliczna po wprowadzeniu do sieci elektroenergetycznej i zapisywana jako depozyt prosumencki na koncie prosumenta, wskazano potrzebę przyjęcia rozwiązań mających na celu zwiększenie opłacalności instalacji fotowoltaicznej" - wskazano.

Zgodnie z projektowanymi przepisami, po 1 lipca 2024 r. ma zostać utrzymana możliwość rozliczania się w net-billingu w oparciu o rynkową miesięczną cenę energii elektrycznej. "Prosumenci będą jednak mogli, składając oświadczenie sprzedawcy, zmienić sposób rozliczeń na rozliczenie w oparciu o rynkową godzinową cenę energii elektrycznej. Zachętą do zmiany systemu rozliczenia będzie możliwość zwiększenia wartości zwrotu niewykorzystanych przez prosumenta środków za wprowadzoną do sieci energię elektryczną w okresie kolejnych 12 miesięcy (tzw. nadpłaty) do 30 proc." - poinformowano w wykazie.

Dodano, że jeśli prosument zdecyduje się nadal stosować dotychczasowy sposób rozliczeń, wysokość jego nadpłaty nie ulegnie podwyższeniu i jak dotychczas będzie wynosić do 20 proc. wartości energii wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty.

Wyjaśnienie koncepcji net billing w kontekście produkcji energii przez prosumentów

Net billing polega na tym, że prosument sprzedaje nadwyżki wyprodukowanej przez siebie energii, a w razie potrzeby ją kupuje. Nie dostaje on jednak pieniędzy do ręki, a rozliczenia następują za pośrednictwem konta prosumenckiego, z którego następuje zakup energii. Net billing zastąpił net metering, oparty na systemie opustów. Zgodnie z poprzednią metodą, prosument rozliczał się z energii ilościowo. Za jedną jednostkę energii wprowadzoną do sieci mógł pobrać za darmo 0,8. Przy większych instalacjach stosunek ten wynosił 1 do 0,7.

Skrócenie procedur administracyjnych dla instalacji OZE

Zgodnie z projektowanymi rozwiązaniami skrócone mają zostać terminy trwania procedur dla instalacji i projektów dla wybranych źródeł OZE, ze szczególnym uwzględnieniem montowanych na dachach budynków paneli fotowoltaicznych i położonych na tym samym terenie magazynów energii, pomp ciepła, urządzeń i instalacji niezbędnych do przyłączenia do sieci danej instalacji OZE oraz remontu, odbudowy, przebudowy, nadbudowy lub rozbudowy instalacji OZE.

Wyjaśniono, że zmiany w tym aspekcie mają objąć procedury na wydanie: decyzji o pozwoleniu na budowę w przedmiocie robót budowlanych; warunków przyłączenia do sieci elektroenergetyczne oraz ciepłowniczej; koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej lub koncesji na wytwarzanie ciepła; decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach; wpisu do rejestru wytwórców wykonujących działalność gospodarczą w małej instalacji w zakresie małych instalacji.

"Dodatkowo procedury uzyskania decyzji środowiskowej w odniesieniu do określonych przepisami zamierzeń odnoszących się do instalacji OZE, powiązanych z nimi sieci oraz magazynów energii elektrycznej zostały uznane jako stanowiące realizację nadrzędnego celu publicznego oraz są uznawane za służące zdrowiu i bezpieczeństwu publicznemu" - dodano.

Dopasowanie polskich regulacji do wytycznych UE dotyczących ulg energetycznych

Projektowana ustawa na ponadto dostosować polskie prawo do unijnych przepisów. Chodzi m.in. o wytyczne CEEAG (unijne wytyczne ws. pomocy państwa na ochronę klimatu i środowiska oraz cele związane z energią). W tym aspekcie nastąpi aktualizacja listy sektorów uprawnionych do ulg dla odbiorców energochłonnych zgodnie z katalogiem określonym w CEEAG. Wprowadzone mają być też dwa poziomy ulg. Po pierwsze dla przedsiębiorców w sektorach narażonych na szczególnie ryzyko ucieczki emisji w wysokości 85 proc. obowiązku oraz dla firm w sektorach narażonych na ryzyko ucieczki emisji na poziomie 75 proc. Utrzymane ma zostać też kryterium kwalifikacji przedsiębiorstwa jako odbiorcy przemysłowego w odniesieniu do minimalnego progu na poziomie 3 proc. energochłonności.

Nowe przepisy mają wprowadzić opłatę wyrównawczą, która - jak poinformowano - będzie wnoszona przez odbiorców energochłonnych uprawnionych do ulg.

Ekskluzywność wsparcia dla OZE i ograniczenie pomocy dla kogeneracji opalanej węglem

Zgodnie z wykazem, projektowane przepisy wyłączą wsparcie dla energii elektrycznej z OZE wytwarzanej w spalarniach odpadów poza wysokosprawną kogeneracją. Nie będzie też możliwości udzielania pomocy na budowę nowych jednostek kogeneracji opalanych węglem.

Dostosowanie limitów wsparcia dla instalacji OZE do unijnych wytycznych

Projektowane przepisy odnosić się będą do unijnego rozporządzenia GBER. Chodzi o zmiany w ramach programów wsparcia FiT/FiP "mających na celu dostosowanie progu wsparcia do instalacji OZE o maksymalnej mocy zainstalowanej elektrycznej do 400 kW".

Zmiany terminów wejścia w życie przepisów dotyczących prosumentów wirtualnych i inwestycji wiatrowych

W informacji zamieszczonej w wykazie poinformowano ponadto, że ze względu na brak możliwości działania instytucji prosumenta wirtualnego bez CSIRE (Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii) należy przesunąć wejście w życie przepisów dot. tego rodzaju prosumentów do 2 lipca 2025 r. "Analogiczną zmianę terminu wejścia w życie należy wprowadzić w art. 6g ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (Dz.U. z 2024 r. poz. 317)" - dodano.

Art. 6g ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych odnosi się do przeznaczania przez inwestora co najmniej 10 proc. mocy zainstalowanej elektrowni wiatrowej do objęcia przez mieszkańców gminy na 15 lat w formie prosumentów wirtualnych. (PAP)

autor: Michał Boroń

mick/