Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę, której konsekwencją będzie zamrożenie cen gazu w 2023 r. na poziomie z 2022 r. - poinformowała we wtorek Kancelaria Prezydenta. Sprzedawcy gazu będą mieli obowiązek stosowania w rozliczeniach z odbiorcami końcowymi ceny maksymalnej w wysokości 200,17 zł za MWh.
Chodzi o ustawę o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu. "Ustawa ma na celu dalsze zminimalizowanie podwyżek cen paliwa gazowego dla najbardziej wrażliwych odbiorców, a także zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego państwa poprzez zapewnienie odpowiedniego poziomu płynności spółkom gazowym oraz terminowego regulowania zobowiązań związanych z zapewnianiem płynności na rynku giełdowym" - podkreśliła Kancelaria Prezydenta RP w komunikacie.
Cena maksymalna gazu 200,17 zł/MWh
Zgodnie z nowymi przepisami, od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. sprzedawcy gazu będą mieli obowiązek w rozliczeniach z odbiorcami końcowymi stosować cenę maksymalną w wysokości 200,17 zł/MWh. "Dodatkowo, w celu zapewnienia możliwie największej efektywności rozwiązań mitygujących ryzyko wzrostu cen paliw gazowych, wprowadzono rozwiązanie, w którym ww. grupy odbiorców będę uiszczać opłatę za usługi dystrybucyjne na poziomie wynikającym z taryfy zatwierdzonej przez Prezesa URE dla operatora systemu dystrybucyjnego na 2022 r." - wskazano.
Ze stosowania maksymalnych cen wyłączeni będą sprzedawcy gazu, którzy ustalili - w ramach zawartych ze swoimi odbiorcami umów albo zatwierdzonych taryf na 2023 r. - ceny korzystniejsze niż cena maksymalna.
Nowe przepisy dotyczą odbiorców indywidulanych, odbiorców wrażliwych, takich jak szkoły, szpitale, kościoły czy przedszkola.
Co to jest dodatek gazowy i komu przysługuje
Ustawa przewiduje też wprowadzenie "dodatku gazowego", czyli refundacji VAT dla gospodarstw domowych, które jako główne źródło ciepła wykorzystują piec gazowy wpisany bądź zgłoszony do centralnej ewidencji emisyjności budynków (CEEB). Zwrot VAT będzie jednak uzależniony od zamożności gospodarstwa. Przysługiwać on będzie dla gospodarstwa jednoosobowego, gdzie przeciętne miesięczne dochody nie przekraczają 2100 zł. W przypadku gospodarstwa wieloosobowego to 1500 zł na osobę. Zwrot VAT mają rozliczać samorządy. Wniosek o refundację trzeba będzie złożyć w 30 dni od otrzymania faktury dokumentującej dostarczenie gazu. Będzie można go złożyć także w formie elektronicznej. Resort klimatu i środowiska oszacował, że refundacja podatku VAT będzie dotyczyć ok. 300 tys. osób. Refundacja VAT będzie też wyłączona spod egzekucji oraz zwolniona z podatku.
Samorządy za obsługę wniosków o przyznanie refundacji VAT otrzymają środki w wysokości 2 proc. przyznanych kwot odbiorcom, którym przysługuje wypłata refundacji.
Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe
Nowe przepisy pozwalają ponadto na rozszerzenie istniejących możliwości stosowania taryfy, dla spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, które z mocy ustawy są uprawnione lub zobowiązane do dostarczenia gazu odbiorcom. "Celem zmiany jest zagwarantowanie dostępu do ceny paliw gazowych w wysokości określonej w taryfie zatwierdzonej przez Prezesa URE, w szczególności w przypadku w którym spółdzielnie lub wspólnoty mieszkaniowe, zobowiązane są do lokalnej produkcji ciepła zużywanego w gospodarstwach domowych znajdujących się w budynkach wielolokalowych należących do to tych podmiotów lub do lokali podmiotów wskazanych w art. 62b ust. 1 pkt 2 lit. d" - dodano.
Nowe przepisy wprowadzają też mechanizm ograniczenia przychodów spółek energetycznych zajmujących się gazem, poprzez przekazanie określonych zysków na finansowanie rekompensat dla odbiorców indywidualnych. Podobny mechanizm został wprowadzony w tzw. ustawie prądowej.
Rekompensaty dla sprzedawców paliw gazowych
Ustawa utrzymuje też mechanizm rekompensat dla sprzedawców paliw gazowych, który służy zrekompensowaniu im skutków wprowadzenia ceny maksymalnej dla swoich odbiorców końcowych objętych taryfą. Wprowadza też równolegle mechanizm rekompensat dla operatorów systemu dystrybucyjnego paliw gazowych.
Ustawa - jak informuje Kancelaria Prezydenta RP - zmienia też przepisy Prawa energetycznego m.in. w zakresie przyłączenia do sieci instalacji odnawialnego źródła energii. "Zmiany mają na celu usprawnienie i zwiększenie możliwości przyłączania zarówno odbiorców jak i wytwórców w trybie komercyjnym oraz zwiększenie transparentności tego procesu. Dodatkowo zaproponowano ułatwienie realizacji takiego przyłączenia poprzez przewidzenie możliwości budowy i rozbudowy odcinków sieci służących do przyłączenia przez podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci, co pozwoli na wyeliminowanie w wielu przypadkach opóźnień takiej rozbudowy" - wyjaśniono.
Podpisana ustawa zakłada też zmiany w funkcjonowaniu wodoru w systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw wynikające z sytuacji na rynku wodoru stosowanego w transporcie. "Producenci wodoru przeznaczonego do stosowania w pojazdach od 1 stycznia 2023 r. będą objęci obowiązkiem wykonywania badań jakości produkowanego wodoru" - wyjaśniła kancelaria.
Nowe przepisy mają zapewnić też wsparcie dla wykorzystania wodoru niskoemisyjnego, elektrolitycznego i odnawialnego w transporcie poprzez wyznaczenie celów w zakresie liczby stacji wodoru oferujących do tankowania wyłącznie wodór elektrolityczny i odnawialny oraz w zakresie udziału wodoru niskoemisyjnego, wodoru elektrolitycznego i wodoru odnawialnego w rynku paliw transportowych – w ramach polityki rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych. (PAP)