Zgodnie z ustawową definicją, małe OZE to źródła o zainstalowanej mocy elektrycznej miedzy 50 a 500 kW.
W swoim raporcie Regulator podkreśla, że struktura produkcji energii elektrycznej w Polsce na przestrzeni lat 2016-2019 ulegała nieznacznym, ale zauważalnym zmianom. Udział OZE w krajowym wytwarzaniu wzrósł z 7 proc. w 2016 r. do 9 proc. w roku 2019.
Na koniec ubiegłego roku moc zainstalowana wszystkich odnawialnych źródeł w systemie elektroenergetycznym w Polsce wynosiła ponad 9 GW, z czego w małych instalacjach - prawie 163 MW, natomiast w mikroinstalacjach (obecnie poniżej 50 kW), także prosumenckich - ponad 1 GW.
„Niewątpliwie rola tego rodzaju instalacji w krajowym systemie elektroenergetycznym z roku na rok może, a nawet powinna być coraz większa, szczególnie w kontekście trwającej transformacji energetycznej i potrzeby zaprojektowania nowej struktury rynku energii, z uwzględnieniem nowych podmiotów na nim działających” – mówi o małych OZE Prezes URE Rafał Gawin. Jak dodaje, systemowe wspieranie dalszego rozwoju OZE w naszym kraju to konieczność, nie tylko ze względów środowiskowych, ale także biorąc pod uwagę kierunki rozwoju energetyki przedstawiane w unijnych dokumentach strategicznych.
Z najnowszych danych URE wynika, że w Polsce jest 817 małych instalacji OZE. Najwięcej - 341 o łącznej mocy 51,5 MW - to małe elektrownie wodne. Moc 47,5 MW miało z kolei 247 małych instalacji fotowoltaicznych. Pod koniec 2019 r. w Polsce były natomiast jedynie dwie małe instalacje biomasowe.
Wytwórcy w 2019 r. wyprodukowali w małych OZE ponad 342 GWh energii elektrycznej, z czego sprzedawcom zobowiązywanym sprzedali 70 proc., a resztę zużyli sami lub sprzedali innym kontrahentom.
Dla porównania, w 2018 r. tego typu instalacje wyprodukowały 208 GWh energii elektrycznej, sprzedając sprzedawcom zobowiązanym do sieci dystrybucyjnej 142 GWh, czyli ponad 68 proc. wygenerowanej energii.
Najwięcej energii ogółem sprzedali wytwórcy z małych elektrowni wodnych - prawie 148 GWh. Ponad trzykrotnie mniej energii sprzedały plasujące się na drugim miejscu małe instalacje wiatrowe - 45 GWh.
Jak przypomniał URE, mikro i małe instalacje OZE korzystają z preferencji - to np. łatwiejsze przyłączenie do sieci, brak konieczności uzyskania koncesji, zwolnienie z kosztów bilansowania handlowego. To także specjalne mechanizmy wsparcia przy sprzedaży energii.
Instalacje te korzystają z systemu świadectw pochodzenia, bądź objęte są systemami wsparcia w postaci: stałych taryf gwarantowanych (feed-in-tariff, FIT) albo systemem dopłat do ceny rynkowej (feed-in premium, FIP). Pewna ich część korzysta z aukcyjnego systemu wsparcia.