Osoby niezadowolone z decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych mają 30 dni na złożenie odwołania do sądu. Jeśli jednak termin zostanie przekroczony z ważnych powodów, które uniemożliwiały jego dotrzymanie, warto zwrócić się do sądu o ich uwzględnienie.
Czy zawsze można się odwołać od decyzji
Złożyłam wniosek o emeryturę wraz z rekompensatą za utracone prawa do wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej z racji wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Pracownica z ZUS bez słowa komentarza przyjęła wszystkie dokumenty. Teraz dostałam decyzję o przyznaniu mi emerytury wraz z rekompensatą. Zakład jednak nie zaliczył mi pięciu lat pracy na kolei i mam mniejsze świadczenie, niż zakładałam. Czy w takim przypadku mogę się domagać zmiany decyzji?
TAK
Jeśli nie zgadzamy się z treścią decyzji dotyczącej zaliczenia niektórych okresów ubezpieczenia społecznego do stażu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, konieczne jest złożenie pisemnego odwołania do sądu. Decydując się na przekazanie dokumentu drogą pocztową, należy go wysłać listem poleconym za poświadczeniem odbioru (tzw. żółta karteczka). Odwołanie można także złożyć na dziennik podawczy ZUS. W takim przypadku nie wolno zapomnieć o uzyskaniu potwierdzenia od urzędnika, który powinien poświadczyć przyjęcie pisma pieczęcią na naszym egzemplarzu. To w przyszłości może być ważny dowód, że odwołanie zostało złożone. Można również wnieść odwołanie do protokołu w sądzie właściwym do rozpoznania sprawy albo w sądzie właściwym dla miejsca zamieszkania. W takiej sytuacji sąd niezwłocznie przekazuje protokół do właściwej placówki ZUS. Istnieje również możliwość ustnego złożenia odwołania do protokołu w oddziale ZUS lub do protokołu w sądzie właściwym dla miejsca zamieszkania odwołującego się. W takim przypadku sąd również przekaże protokół temu oddziałowi ZUS, który wydał kwestionowaną decyzję.
Podstawa prawna
Art. 4778–47714a ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.).
Art. 107 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 23).
Art. 83 oraz art. 123 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 963 ze zm.).
Czy ZUS sam może skorygować decyzję
Otrzymałam negatywną decyzję ZUS dotyczącą ponownego przeliczenia kapitału początkowego. Urzędnicy nie chcą uznać przedstawionych przeze mnie dokumentów potwierdzających pracę w już nieistniejącym przedsiębiorstwie państwowym. Ich zdaniem w świadectwie pracy brakuje pieczątki imiennej osoby, która przygotowała dokument. Czy jeśli wniosę odwołanie do sądu, to ZUS, nim przekaże tam moje dokumenty, raz jeszcze sprawdzi swoją odmowę?
TAK
Składanie odwołania od negatywnej decyzji ZUS bezpośrednio do oddziału, który ją wydał, ma na celu ponowne przeanalizowanie sprawy przez urzędników organu. Może więc się zdarzyć, że ZUS przychyli się do argumentów naszej czytelniczki. Jeśli uzna odwołanie za słuszne, w ciągu 30 dni od daty jego złożenia może zmienić lub uchylić zaskarżoną decyzję. W takiej sytuacji wyda nową, nie nadając odwołaniu dalszego biegu. ZUS może także uznać, że odwołanie nie jest słuszne. Wtedy, nie później niż w ciągu 30 dni od daty jego złożenia, zobowiązany jest przekazać je do właściwego sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Przesyła je wraz z aktami sprawy oraz uzasadnieniem.
Podstawa prawna
Art. 4778–477 14a ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.).
Art. 107 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 23).
Art. 83 oraz 123 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 963 ze zm.).
Czy odwołanie można złożyć po terminie
Moja mama złożyła wniosek o emeryturę. Kiedy była w szpitalu, przyszła decyzja w sprawie przyznania świadczenia. Okazało się, że ZUS zaniżył wysokość świadczenia, bowiem odrzucił jako niewiarygodne poświadczenia z pracy sprzed 40 lat. W decyzji było pouczenie, że można się od niej odwołać w ciągu 30 dni. Ten termin już minął. Czy ZUS przyjmuje odwołania po czasie?
NIE
Obowiązuje zasada, że odwołanie należy złożyć w ciągu miesiąca, licząc od dnia doręczenia decyzji odmownej. Gdy wniesienie odwołania do sądu nastąpiło po terminie, sąd je odrzuca, nie nadając sprawie dalszego biegu. Wyjątkowo można się ubiegać o rozpatrzenie odwołania, które wpłynęło z opóźnieniem z powodu szczególnych okoliczności. W tym konkretnym przypadku istnieje szansa, że fakt przebywania w szpitalu z powodu choroby może być uwzględniony przez sąd – pod warunkiem dostarczenia do sądu zaświadczenia potwierdzającego miesięczną hospitalizację, która uniemożliwiała złożenie odwołania od decyzji.
Warto także pamiętać, że zdarza się, iż ZUS nie wyda decyzji w ciągu dwóch miesięcy od daty złożenia wniosku o świadczenie albo o ponowne ustalenie jego wysokości. Wtedy wniesienie odwołania możliwe jest w każdym czasie po upływie tych dwóch miesięcy.
Podstawa prawna
Art. 4778–47714a ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.).
Art. 83 oraz art. 123 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 963 ze zm.).
Czy odwołanie musi być uargumentowane
Od trzech miesięcy bezskutecznie próbuję uzupełnić dokumentację potwierdzającą moje prawo do emerytury. Za każdym razem przychodzę do oddziału ZUS, który po raz kolejny stwierdza brak już wcześniej złożonych przeze mnie dokumentów. Nie bardzo wiem, dlaczego tak się dzieje, ale na każdym kolejnym spotkaniu pojawiają się nowe argumenty potwierdzające tezę urzędników, że nie mam prawa do emerytury za 40 lat pracy w szczególnych warunkach. Jestem więc coraz bardziej przekonany, że będę musiał pisać odwołanie od negatywnej dla siebie decyzji w sprawie emerytury. Czy będę musiał przedstawić wszystkie zarzuty do tej decyzji?
TAK
W odwołaniu trzeba wyraźnie określić, jakiej sprawy ono dotyczy. Konieczne jest zatem podanie numeru sprawy nadanego przez ZUS oraz wskazanie, kiedy negowana decyzja została dostarczona zainteresowanemu. Potrzebne jest także określenie, czy decyzja zostanie zaskarżona w części, czy też w całości. Konieczne jest również precyzyjnie wskazanie, na czym polega niezgodność stanowiska organu rentowego z dokumentami dostarczonymi do ZUS. Także jeśli zainteresowany chce powołać świadków, niezbędne jest podanie ich danych osobowych wraz z adresem, na który ma być dostarczona informacja o rozprawie sądowej. Jeśli zaś skarżący chciałby, żeby w czasie procesu została przedstawiona opinia biegłego, powinien wskazać dziedzinę, którą ma reprezentować.
Podstawa prawna
Art. 126 oraz art. 4778–47714a ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.).
Art. 83 oraz art. 123 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 963 ze zm.).
Czy za złożenie odwołania trzeba zapłacić
Złożyłem wniosek o świadczenie przedemerytalne. Okazało się, że ZUS nie chce uznać niektórych moich dokumentów pochodzących z lat 90. Brakuje więc kilku miesięcy, bym miał wymagany staż pracy niezbędny do otrzymania takiego świadczenia. Dawni koledzy z pracy twierdzą, że muszę się odwołać od tej decyzji. Obiecują, że przyjdą do sądu ze swoimi świadectwami pracy, aby uwiarygodnić moje zeznania. Moja sytuacja jest dramatyczna, bo nie mam pracy. Czy składając odwołanie do sądu, będę musiał zapłacić?
NIE
Osoby odwołujące się od decyzji ZUS do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych są zwolnione z opłat sądowych. Sąd jednak, rozpatrując odwołanie, może je uwzględnić lub oddalić. W takim przypadku trzeba złożyć apelację do sądu okręgowego. Wówczas już pojawia się opłata podstawowa w kwocie 30 zł. Należy jednak pamiętać, że dotyczy ona wyłącznie apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Wtedy do apelacji należy dołączyć dowód opłaty sądowej w kwocie 30 zł. Mogą to być znaki sądowe kupione w kasie sądu i przyklejone na pierwszej stronie apelacji. Ale może to być również wydruk potwierdzenia przelewu na konto sądu. W końcu trzecią możliwością jest wpłata gotówki do kasy sądu, która wydaje wtedy potwierdzenie wpłaty. Taki dokument najlepiej skserować i dołączyć do apelacji. W wyjątkowych sytuacjach można się starać również o zwolnienie z obowiązku opłaty sądowej. Konieczne jest wtedy złożenie oświadczenia, że nie jest się w stanie ponieść kosztów opłaty sądowej bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Należy do niego dołączyć oświadczenie obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania, którego wzór można pobrać. ⒸⓅ
Podstawa prawna
Art. 36 oraz art. 94–118 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 623).