Dodatkowe przychody osoby uprawnionej do świadczenia przedemerytalnego – co musi zgłosić pracodawca do ZUS

Warto zaznaczyć, że zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia przedemerytalnego stosuje się również do osób:

• wyłączonych z obowiązku ubezpieczenia społecznego z tytułu ustalenia prawa do emerytury i renty lub
• wykonujących działalność niepodlegającą obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z uwagi na podleganie temu obowiązkowi z innego tytułu (tzw. zbieg tytułów).

Oznacza to, że przychody z takich źródeł również są brane pod uwagę dla celów weryfikacji względem wyznaczonych limitów.

Zmniejszenie wypłaty lub zawieszenie

Świadczenie przedemerytalne ulega zmniejszeniu, jeżeli kwota przychodu przekracza miesięcznie kwotę 25 proc. przeciętnego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji, ogłoszonego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do celów emerytalnych (jest to tzw. dopuszczalna kwota przychodu), ale nie przekracza kwoty 70 proc. tego wynagrodzenia, czyli tzw. granicznej kwoty przychodu.

Jeżeli kwota przychodu przekracza dopuszczalną kwotę przychodu, świadczenie przedemerytalne ulega odpowiednio zmniejszeniu – zwykle o kwotę tego przekroczenia. Przy czym po zmniejszeniu przysługuje pewna wartość gwarantowana świadczenia. Gdy kwota przychodu przekracza graniczny limit, to świadczenie przedemerytalne ulega zawieszeniu.

Rozliczenie przychodu następuje po zakończeniu roku rozliczeniowego, ustalonego od 1 marca każdego roku do ostatniego dnia lutego następnego roku, w formie rozliczenia rocznego lub miesięcznego, w zależności od tego, która forma rozliczenia jest dla świadczeniobiorcy korzystniejsza.

W jakim terminie

Płatnik składek, np. pracodawca, zleceniodawca, który zatrudnia osobę pobierającą świadczenie przedemerytalne, ma wobec ZUS obowiązek informacyjny wynikający z art. 6 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.

W terminie do 31 maja (w tym roku do 2 czerwca, ponieważ 31 maja wypada w sobotę) zawiadamia ZUS o wysokości przychodu uzyskanego w roku rozliczeniowym, z uwzględnieniem przychodów uzyskanych w kolejnych miesiącach tego roku. Na tej podstawie ZUS ustali, czy płatnik wypłacał świadczenie w prawidłowej wysokości, czy też powinno być zmniejszone lub zawieszone. W zaświadczeniu płatnik składek powinien wykazać zarobki uzyskiwane przez pracobiorcę w kolejnych miesiącach rozliczanego roku. Wtedy ZUS będzie mógł sporządzić kalkulację i porównać, który wariant rozliczenia jest lepszy – miesięczny czy roczny.

Płatnik, dokonując rozliczenia rocznego ZUS, ustala łączną kwotę przychodu osiągniętą w okresie roku rozliczeniowego i porównuje ją z roczną:

• dopuszczalną kwotą przychodu,
• graniczną kwotą przychodu

– z tym, że okres, z którego ustala się kwoty roczne, ulega odpowiedniemu skróceniu w roku rozliczeniowym, w którym prawo do świadczenia przedemerytalnego powstało, ustało lub w którym wypłata tego świadczenia była wstrzymana z powodu nabycia prawa do renty lub na wniosek świadczeniobiorcy.

Ważne! Roczne kwoty przychodu (dopuszczalną i graniczną) co roku ogłasza prezes ZUS w formie komunikatu w „Monitorze Polskim”. Kwoty te stanowią sumę miesięcznych dopuszczalnych i granicznych kwot przychodu, jakie obowiązują w danym roku rozliczeniowym.

Obecny okres rozliczeniowy, z którego należy podać zarobki, trwał od 1 marca 2024 r. do 28 lutego 2025 r.

Oznacza to, że w okresie rozliczeniowym 2024/2025 uzyskiwanie przychodu z pracy zarobkowej rocznie w wysokości:

• nieprzekraczającej 21 466,80 zł brutto nie powoduje zmniejszenia świadczenia przedemerytalnego,
• przekraczającej 21 466,80 zł, ale nieprzekraczającej kwoty 60 106,80 zł spowoduje zmniejszenie świadczenia przedemerytalnego – ulega ono zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, z zastrzeżeniem, że gwarantowana w wyniku tego zmniejszenia kwota świadczenia przedemerytalnego nie może być niższa niż 897,35 zł,
• przekraczającego 60 106,80 zł spowoduje zawieszenie świadczenia przedemerytalnego.

Jak wypełnić zaświadczenie

Nie ma żadnego oficjalnego druku zaświadczenia o przychodach świadczeniobiorcy. Trzeba pamiętać, aby w składanym dokumencie podać takie niezbędne dane, jak:

• dane identyfikacyjne płatnika składek oraz świadczeniobiorcy,
• numer świadczenia,
• pieczątkę płatnika składek,
• podpis upoważnionej osoby.

Jeśli chodzi o kluczową treść, czyli przychody, to należy je wypisać w rozbiciu na poszczególne miesiące okresu rozliczeniowego oraz podsumować łączną roczną kwotę tych przychodów. Przychód danego miesiąca to ten, który został w tym miesiącu wypłacony.

W przychodach należy ująć tylko te, które stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe oraz zasiłki z ubezpieczenia społecznego, a u pracowników także wynagrodzenia chorobowe wypłacone na podstawie art. 91 kodeksu pracy.

Nie należy natomiast uwzględniać przychodów, które są wyłączone z podstawy wymiaru składek na mocy rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, np.:

• nagród jubileuszowych;
• świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych;
• wartości świadczeń wypłaconych lub wydanych na podstawie przepisów o BHP;
• należności z tytułu podróży służbowych;
• zapomóg losowych w przypadku klęsk żywiołowych, indywidualnych zdarzeń losowych lub długotrwałej choroby;
• ekwiwalentów pieniężnych za użyte przy wykonywaniu pracy narzędzia, materiały lub sprzęt, będące własnością pracownika;
• świadczeń urlopowych na podstawie ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych;
• ryczałtów lub kilometrówki za używanie samochodu niebędącego własnością pracodawcy do celów służbowych. [przykłady 1–3] ©℗

przykład 1

przykład 2

przykład 3