Pracodawca w razie pomyłki w ocenie wypadku przy pracy nie będzie płacić odsetek od świadczeń

ZUS odmówił naszemu pracownikowi prawa do świadczeń powypadkowych. Nie uznaliśmy bowiem zgłoszonego zdarzenia za wypadek przy pracy. Pracownik wystąpił do sądu z żądaniem ustalenia, że zdarzenie było wypadkiem przy pracy i zespół powypadkowy popełnił błąd. Czy jeśli sąd uwzględni odwołanie pracownika, to będziemy musieli zapłacić odsetki od świadczeń odszkodowawczych, np. od jednorazowego odszkodowania?

W opisanym przypadku pracodawca nie uznał zgłoszonego przez pracownika zdarzenia za wypadek przy pracy, a pracownik to zakwestionował. W razie korzystnego dla pracownika rozstrzygnięcia nie będzie przysługiwało mu prawo do ubiegania się od pracodawcy odszkodowania w wysokości odsetek za zwłokę w związku z niewypłaconymi w oczekiwanym terminie świadczeniami odszkodowawczymi (np. jednorazowym odszkodowaniem). Taki wniosek można wysnuć z przepisów kodeksu pracy (dalej: k.p.).

Zasady ogólne

Stosownie do postanowień art. 234 par. 1 k.p. w razie wypadku przy pracy pracodawca musi podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalić w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyny wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom w przyszłości.

Okoliczności i przyczyny zdarzenia zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy analizuje zespół powypadkowy (co do zasady składający się z pracownika służby bhp oraz społecznego inspektora pracy). Zespół powinien to zrobić nie później niż w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku, sporządzając protokół powypadkowy, według wzoru ustalonego w przepisach rozporządzenia ministra gospodarki i pracy w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy.

Uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy oraz sporządzona w ten sposób dokumentacja uprawniają poszkodowanego pracownika lub członków jego rodziny do ubiegania się o świadczenia odszkodowawcze z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, których katalog określa art. 6 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (dalej: u.u.w.). Chodzi o:

• zasiłek chorobowy,
• świadczenie rehabilitacyjne,
• zasiłek wyrównawczy,
• jednorazowe odszkodowanie dla ubezpieczonego,
• jednorazowe odszkodowanie dla członków rodziny zmarłego,
• rentę z tytułu niezdolności do pracy,
• rentę szkoleniową,
• rentę rodzinną,
• dodatek do renty rodzinnej – dla sieroty zupełnej,
• dodatek pielęgnacyjny,
• pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne w zakresie określonym ustawą.

Pieniądze wypłaca ZUS

W myśl art. 21 ust. 1 i 2 u.u.w. świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu, gdy wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, a także wtedy, gdy ubezpieczony, który, będąc w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.

Ponadto zgodnie z art. 22 ust. 1 u.u.w. ZUS odmawia przyznania świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego w przypadku:

• nieprzedstawienia protokołu powypadkowego lub karty wypadku;
• nieuznania w protokole powypadkowym lub karcie wypadku zdarzenia za wypadek przy pracy w rozumieniu ustawy;
• gdy protokół powypadkowy lub karta wypadku zawierają stwierdzenia bezpodstawne.

Jeżeli jednak poszkodowany nie zgadza się z ustaleniami pracodawcy lub decyzją ZUS, może na podstawie art. 189 kodeksu postępowania cywilnego żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny, lub odwołać się od niekorzystnej decyzji. W takim przypadku sprawę rozstrzyga właściwy sąd, którego wyrok staje się ostateczny i wiążący strony postępowania dopiero po uprawomocnieniu się. Jednakże nawet w razie korzystnego dla pracownika rozstrzygnięcia nie będzie przysługiwało mu prawo do ubiegania się od pracodawcy odszkodowania w wysokości odsetek za zwłokę w związku z niewypłaconymi w oczekiwanym terminie świadczeniami odszkodowawczymi (np. jednorazowym odszkodowaniem).

Z takim roszczeniem poszkodowany mógłby wystąpić jedynie wtedy, gdyby podmiot zobowiązany do wypłaty przyznanego (należnego) świadczenia bezpodstawnie zwlekał z jego wypłatą. ©℗