Od 1 stycznia wzrosła kwota świadczenia pielęgnacyjnego, które będzie wynosiło 2988 zł. Mogą je otrzymać opiekunowie niepełnoletnich osób z niepełnosprawnościami. Które z zasad dotyczących wypłacania świadczenia zmieniły się od nowego roku, a które pozostały bez zmian?
Kto może otrzymać świadczenie pielęgnacyjne?
Świadczenie pielęgnacyjne będą mogły otrzymać osoby, które sprawują opiekę nad osobami z niepełnosprawnościami w wieku do ukończenia 18. roku życia.
Przepisy, które zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2024 r., rozszerzają grono osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego. Będzie ono przysługiwać następującym opiekunom:
- matce lub ojcu,
- innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 oraz z 2022 r. poz. 2140) – ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom,
- opiekunowi faktycznemu dziecka,
- rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.
Jak otrzymać świadczenie pielęgnacyjne?
Rodzaje orzeczeń o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, które są wymagane przy ubieganiu się o świadczenie pielęgnacyjne, od nowego roku nie ulegają zmianie.
Aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne, osoba wymagająca opieki powinna przedstawić ważne orzeczenie o niepełnosprawności wraz ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji (takie orzeczenie zawiera informację w punktach 7 i 8 o treści: „wymaga”) albo orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Praca zawodowa lub renta a pobieranie świadczenia
Od nowego roku wprowadzono zmianę, o którą opiekunowie osób z niepełnosprawnościami zabiegali od dawna. To możliwość łączenia aktywności zawodowej (bez żadnych ograniczeń) z pobieraniem świadczenia pielęgnacyjnego. Poza tym świadczenie pielęgnacyjne będzie przysługiwać również w sytuacji gdy opiekun dziecka w wieku do ukończenia 18 r. życia ma ustalone prawo do własnej emerytury lub renty lub innego świadczenia emerytalno-rentowego.
Opieka nad więcej niż jedną osobą
Kolejną zmianą jest to, że jeśli opiekun otrzymujący świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach będzie sprawował opiekę nad więcej niż jedną osobą (dzieckiem) w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się odpowiednim ww. orzeczeniem o niepełnosprawności, to wysokość świadczenia pielęgnacyjnego jest podwyższana o 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nad którą sprawowana jest opieka. Warunek to złożenie wniosku przez opiekuna o podwyższenie świadczenia pielęgnacyjnego. Ten przepis nie dotyczy jednak dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektora regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej oraz dyrektora interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego).
Kiedy i gdzie złożyć wniosek?
Wnioski o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na nowych zasadach można składać od 1 stycznia 2024 r. Organami, które rozpatrują i wypłacają świadczenie, pozostają wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast właściwi ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o to świadczenie. W praktyce w gminach i miastach to zadanie realizują najczęściej ośrodki pomocy społecznej lub centra usług społecznych, a także urzędy miast i gmin oraz inne jednostki organizacyjne danej gminy lub miasta, takie jak centra świadczeń socjalnych.
Tak jak do tej pory, wnioski będzie można składać tradycyjnie na formularzach papierowych, które ma obowiązek udostępnić ww. organ lub drogą elektroniczną za pośrednictwem portalu Emp@tia.
Co ważne, osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem w wieku do ukończenia 18 r. życia, które pobierają już świadczenie pielęgnacyjne przyznane im zgodnie z aktualnymi przepisami, a które będą chciały po 31 grudnia 2023 r. otrzymać świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach, będą musiały złożyć nowy wniosek o to świadczenie z jednoczesnym oświadczeniem o rezygnacji z poprzedniego, dotychczas otrzymywanego świadczenia pielęgnacyjnego.