21 sierpnia 2023 prezydent podpisał ustawę o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym. Europejska emerytura stała się faktem i oszczędzać można w euro. Czy jednak oznacza to, że od teraz taką walutę będzie ZUS gromadził na subkontach? Czym jest OIPE i jak działa oszczędzanie na jesień życia?
Europejska emerytura - OIPE, czyli Ogólnoeuropejski Indywidualny Produkt Emerytalny
OIPE (z ang. PEPP) to skrót od Ogólnoeuropejskiego Indywidualnego Produktu Emerytalnego. Jest to standaryzowany produkt emerytalny dostępny w całej Europie, nadzorowany zarówno przez organy krajowe, jak i Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (EIOPA). Głównym celem produktu jest zapewnienie dodatkowego źródła dochodu na okres emerytury, obok emerytury państwowej oraz państwowych dodatkowych filarów.
Warto zauważyć, że OIPE jest dobrowolny, co oznacza, że każdy może zdecydować się na uczestnictwo i korzystanie z programu. Ponadto, jest to produkt możliwy do przeniesienia pomiędzy krajami Unii Europejskiej, co daje elastyczność osobom planującym emeryturę w różnych państwach członkowskich.
Można by rzec, że OIPE to swojego rodzaju europejska forma emerytury, stworzona w celu zapewnienia większej pewności finansowej na starość i dostępna dla obywateli całej Unii Europejskiej.
Według zapewnień projektodawców ustawy i pomysłodawców OIPE, produkt ten ma służyć zwiększeniu konkurencji między podmiotami oferującymi programy emerytalne oraz zapewnieniu korzyści skali. Ma przynieść korzyści oszczędzającym, dając im dostęp do lepszych i tańszych produktów.
Europejska emerytura. Jak wygląda oszczędzanie?
Gromadzenie oszczędności na emeryturę, niezależnie od miejsca zamieszkania, przynosi liczne korzyści. Warto zaznaczyć, że maksymalny limit opłat za zarządzanie OIPE wynosi jedynie 1 procent wartości aktywów w skali roku. Co więcej, roczny limit wpłat na europejską emeryturę zostaje ustalony na kwotę odpowiadającą trzykrotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok.
W kontekście korzyści, jakie europejska emerytura ma zaoferować każdemu obywatelowi Unii Europejskiej, prawo do dokonywania wpłat na subkonto OIPE przysługuje osobie fizycznej, która osiągnęła wiek 15 lat. To oznacza, że produkt ten staje się dostępny dla młodszych osób, otwierając nowe perspektywy oszczędzania na przyszłą emeryturę już od młodego wieku. Jednocześnie, należy pamiętać, że osoba fizyczna, która zdobyła uprawnienia emerytalne i osiągnęła wiek 55 lat, nie będzie już mogła zawrzeć umowy o prowadzenie OIPE.
Oczywiście wielką zaletą systemu jest gromadzenie oszczędności w euro i w takiej też walucie będzie można ją otrzymać na jesień życia.
Przez pojęcie konta OIPE rozumie się zapis w rejestrze uczestników funduszu inwestycyjnego otwartego lub specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego lub subrejestrze uczestników subfunduszu funduszu inwestycyjnego otwartego z wydzielonymi subfunduszami lub specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego z wydzielonymi subfunduszami, lub wyodrębniony rachunek papierów wartościowych uczestników funduszy inwestycyjnych zamkniętych.
Europejska emerytura. Konto i subkonto OIPE a ZUS
Umowa o prowadzenie OIPE będzie mogła być zawarta z tzw. dostawcą. Może nim być bank, fundusz inwestycyjny czy też zakład ubezpieczeń prowadzący działalność w zakresie ubezpieczeń na życie związanych z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym lub ubezpieczeń na życie, w których świadczenie zakładu ubezpieczeń jest ustalane w oparciu o określone indeksy lub inne wartości bazowe. Tylko ww. podmioty
W ramach Ogólnoeuropejskiego Indywidualnego Produktu Emerytalnego (OIPE) mają działać krajowe subkonta, które są otwierane w ramach każdego indywidualnego konta OIPE. Subkonta te pełnią kluczową rolę w zarządzaniu oszczędnościami, służąc do rejestracji wpłaconych składek oraz realizacji wypłat zgromadzonych środków. Dzięki nim możliwe jest dokładne monitorowanie i administrowanie funduszami przeznaczonymi na przyszłą emeryturę. Powyższe oznacza, że ZUS nie ma udziału w oszczędzaniu na europejską emeryturę, nie tworzy w jej ramach kont i subkont a tym samym nie ma możliwości wypłaty emerytury w euro.
Europejska emerytura. Czy można dziedziczyć środki na koncie i subkoncie
Na koncie OIPE może gromadzić oszczędności wyłącznie jeden oszczędzający. Oznacza to, że ustawa nie przewiduje prowadzenia wspólnego subkonta OIPE np. dla małżonków. Zostało określone, że jeden oszczędzający może gromadzić oszczędności wyłącznie na jednym subkoncie OIPE z zastrzeżeniem przypadków, w których systemowo ustawa o OIPE dopuszcza możliwość posiadania więcej niż jednego subkonta OIPE w celu korzystania ze zwolnień podatkowych.
W umowie o prowadzenie OIPE oszczędzający może wskazać jedną lub więcej osób, którym zostaną wypłacone środki zgromadzone na subkoncie OIPE w przypadku jego śmierci (osoby uprawnione).
Co ważne pieniądze gromadzone na koncie oraz subkoncie OIPE stanowią wspólny majątek małżonków.