Jaki limit wypłaty wynagrodzenia chorobowego stosuje się w roku, w którym pracownik kończy 50 lat? [Poradnia Ubezpieczeniowa]

A poradni dowiesz się m.in., jak obliczać okres zasiłkowy, gdy niezdolność do pracy po przerwie przypada w okresie ciąży; jaki wpływ na świadczenia chorobowe ma nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy; co powinien zrobić płatnik, który otrzymał od pracownika wydruk zwolnienia lekarskiego; jakie świadczenia przysługują pracownicy w ciąży, gdy jej pracodawca, właściciel małej firmy, zmarł.

• Jaki limit wypłaty wynagrodzenia chorobowego stosuje się w roku, w którym pracownik kończy 50 lat
• Jak obliczać okres zasiłkowy, gdy niezdolność do pracy po przerwie przypada w okresie ciąży
• Jaki wpływ na świadczenia chorobowe ma nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy
• Co powinien zrobić płatnik, który otrzymał od pracownika wydruk zwolnienia lekarskiego
• Jakie świadczenia przysługują pracownicy w ciąży, gdy jej pracodawca, właściciel małej firmy, zmarł

Zgodnie z art. 92 par. 1 kodeksu pracy (dalej: k.p.) za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek:

1) choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną – trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50. rok życia – trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego – pracownik zachowuje prawo do 80 proc. wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu;

2) wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo choroby przypadającej w czasie ciąży – w okresie wskazanym w pkt 1 – pracownik zachowuje prawo do 100 proc. wynagro dzenia;

3) poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów – w okresie wskazanym w pkt 1 – pracownik zachowuje prawo do 100 proc. wynagrodzenia.

Wynagrodzenie to oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Co ważne, wynagrodzenie chorobowe nie ulega obniżeniu w przypadku ograniczenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i nie przysługuje w przypadkach, w których pracownik nie ma prawa do zasiłku chorobowego.

Jeśli pracownik choruje dłużej niż 33 lub 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, to przysługuje mu zasiłek chorobowy na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

Jak zaś wskazuje art. 92 par. 5 k.p., zmiana limitu z 33 na 14 dni wynagrodzenia chorobowego dotyczy niezdolności pracownika do pracy przypadającej po roku kalendarzowym, w którym pracownik ukończył 50. rok życia.

W opisywanym przypadku nie ma zatem znaczenia, że pracownik ukończył 50 lat w trakcie niezdolności do pracy. W tym roku kalendarzowym należy wobec niego zastosować jeszcze limit 33 dni wypłaty wynagrodzenia chorobowego.

Zgodnie z art. 8 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa) zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 – nie dłużej jednak niż przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży – nie dłużej niż przez 270 dni.

Za okres niezdolności do pracy lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn przypadających po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego zasiłek chorobowy przysługuje nie dłużej niż przez 91 dni (z wyjąt kami).

Sposób obliczania okresu zasiłkowego zawarto w art. 9 ustawy zasiłkowej. Zgodnie z jego ust. 1 do tego okresu wlicza się wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy, jak również okresy niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2. Do tego okresu wlicza się także okresy poprzednich niezdolności do pracy, jeżeli przerwa między ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni. Przypomnijmy, że do 2022 r. nowy okres zasiłkowy otwierano nawet wtedy, gdy przerwa wynosiła jeden dzień, ale kolejna niezdolność była spowodowana inną chorobą.

Jednak najważniejsze w kontekście opisywanej sytuacji jest to, że nie wlicza się okresów niezdolności do pracy przypadających przed przerwą nie dłuższą niż 60 dni, jeżeli po przerwie niezdolność do pracy wystąpiła w trakcie ciąży. Skoro zatem w opisywanej sytuacji pracownica podczas drugiej niezdolności do pracy jest w ciąży, to należy otworzyć dla niej nowy okres zasiłkowy.

Odpowiedź na to pytanie można wywnioskować z art. 38 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa. Zgodnie z jego ust. 1 przeciętne miesięczne wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru zasiłku chorobowego ustala się przez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego przez ubezpieczonego będącego pracownikiem za okres 12 miesięcy poprzedzających niezdolność do pracy (lub okres krótszy, gdy pracownik nie przepracował jeszcze 12 miesięcy) przez liczbę miesięcy, w których wynagrodzenie to zostało osiągnięte.

Jak zaś wynika z ust. 2, jeżeli w powyższym okresie ubezpieczony będący pracownikiem nie osiągnął wynagrodzenia wskutek nieobecności w pracy z przyczyn usprawiedliwionych, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego:

1) wyłącza się wynagrodzenie za miesiące, w których przepracował mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy;

2) przyjmuje się, po uzupełnieniu według zasad określonych w art. 37 ust. 2 ustawy zasiłkowej, wynagrodzenie z miesięcy, w których ubezpieczony będący pracownikiem przepracował co najmniej połowę obowiązującego go czasu pracy.

W opisywanej sytuacji mamy do czynienia z nieobecnością nieusprawiedliwioną, zatem nie będą mogły mieć zastosowania przepisy o uzupełnieniu wynagrodzenia. W przypadku zatem miesiąca, w którym pracownik ma nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy, do obliczeń zasiłku należy przyjąć wynagrodzenie w kwocie faktycznej.

Wystawienie zaświadczenia lekarskiego o niezdolności do pracy w formie papierowej jest możliwe. Jak wynika z art. 55a ust. 6 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa, na żądanie ubezpieczonego oraz w przypadku gdy z informacji udostępnionych na profilu informacyjnym wystawiającego zaświadczenie lekarskie wynika, że płatnik składek nie posiada profilu informacyjnego płatnika składek, wystawiający zaświadczenie lekarskie przekazuje ubezpieczonemu wydruk wystawionego zaświadczenia lekarskiego z systemu, opatrzony jego podpisem i pieczątką. W przypadku zaś gdy wystawienie zaświadczenia lekarskiego w formie dokumentu elektronicznego nie jest możliwe, w szczególności w przypadku braku możliwości dostępu do internetu lub braku możliwości podpisania zaświadczenia lekarskiego w sposób wymagany przez przepisy, wystawiający zaświadczenie lekarskie w dniu badania przekazuje ubezpieczonemu zaświadczenie lekarskie wystawione na wydrukowanym formularzu, opatrzone jego podpisem i pieczątką. Co ważne, osoba wystawiająca zwolnienie w terminie trzech dni roboczych od dnia jego wystawienia przekazuje na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS zaświadczenie w formie elektronicznej. Jeżeli przekazanie zaświadczenia lekarskiego w tym terminie nie jest możliwe, w szczególności w przypadku braku dostępu do internetu lub braku możliwości podpisania zaświadczenia w sposób określony przepisami, wystawiający zaświadczenie lekarskie przekazuje je nie później w terminie trzech dni roboczych od ustania powyższych przyczyn.

W opisywanym przypadku mogło się więc zdarzyć, że lekarz wystawiający zwolnienie ma problemy techniczne z elektroniczną wersją zwolnienia i nie wprowadził go jeszcze do PUE ZUS. W takim przypadku jedynym potwierdzeniem niezdolności do pracy jest papierowy wydruk. Nie powinno to jednak wstrzymywać wypłaty zasiłku dla pra cownika.

Tak, obecnie taką możliwość dają przepisy ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa. Zgodnie z art. 35 tej ustawy zasiłek macierzyński przysługuje również w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży:

1) wskutek śmierci, ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,

2) z naruszeniem przepisów prawa stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu.

Ponadto ubezpieczonej będącej pracownicą, której umowa o pracę wygasła z powodu śmierci pracodawcy lub z którą rozwiązano stosunek pracy w okresie ciąży z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy i której nie zapewniono innego zatrudnienia, przysługuje do dnia porodu zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Z kolei ubezpieczonej będącej pracownicą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę na czas określony, z którą umowa o pracę nie została przedłużona do dnia porodu – przysługuje prawo do zasiłku macierzyńskiego po ustaniu ubezpieczenia.

Zatem w opisywanej sytuacji była pracownica, mimo że obecnie nie jest ubezpieczona, do dnia porodu będzie otrzymywać zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. ©℗