Pracownik zachorował 13 czerwca 2023 r., wcześniej chorował od 15 do 20 maja 2023 r. Jednocześnie od 1 czerwca 2023 r. pracuje już w wyższym wymiarze czasu pracy – na cały etat, a do 31 maja 2023 r. pracował na 3/4 etatu. Czy w takim przypadku należy na nowo ustalić podstawę wymiaru zasiłku?

Tak, w tym przypadku konieczne będzie ustalenie na nowo podstawy wymiaru zasiłku.

Zgodnie z ogólnymi zasadami wynikającymi z art. 36 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa) podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli niezdolność powstała przed upływem tego okresu, to podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia. Podstawę wymiaru zasiłku za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi 1/30 część wynagrodzenia stanowiącego tę podstawę. Trzeba przy tym pamiętać, że podstawę wymiaru zasiłku ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego u płatnika składek w okresie nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, w trakcie którego powstała niezdolność do pracy. Nie ma zatem znaczenia wynagrodzenie uzyskiwane u poprzedniego płatnika lub u tego samego, ale przed przerwą.

Jeżeli pracownik chorował lub np. pobierał zasiłek opiekuńczy w okresie 12 miesięcy poprzedzających aktualną chorobę, to zastosowanie ma art. 43 ustawy zasiłkowej. Zgodnie z nim podstawy wymiaru zasiłku nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania zasiłków zarówno tego samego rodzaju, jak i innego rodzaju nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż miesiąc kalendarzowy. Przepis mówi o „miesiącu kalendarzowym”, a nie miesiącu liczonym jako 30 dni. Nie ma znaczenia liczba dni, które dzieliły obie choroby. [przykład 1]

przykład 1

Więcej niż 30 dni

Pracownik był niezdolny do pracy od 3 do 9 kwietnia 2023 r. Następnie ponownie zachorował 25 maja 2023 r. Mimo że między niezdolnościami minęło więcej niż 30 dni, podstawy wymiaru zasiłku nie należy przeliczać.

przykład 2

Dodatek tylko terminowy

Pracownik miał prawo do dodatku specjalnego do końca maja 2023 r. Chorował od 25 maja do 12 czerwca 2023 r. W tym przypadku podstawa wymiaru zasiłku powinna uwzględniać dodatek specjalny tylko w przypadku zasiłku wypłacanego za okres od 25 do 31 maja 2023 r. Zasiłek wypłacany za okres od 1 do 12 maja czerwca 2023 r. nie powinien już uwzględniać dodatku.

przykład 3

Zmiana w kolejnym miesiącu

Pracownik chorował w maju 2023 r. Następnie zachorował w czerwcu 2023 r., a niezdolność trwa także w lipcu 2023 r. Od 1 lipca wchodzi w życie aneks do umowy o pracę, na mocy którego pracownik zmienia wymiar czasu pracy. Nie ma to znaczenia dla kwestii zasiłku. Wypłaca się go w wysokości takiej, jak za niezdolność do pracy przypadającą w maju. ©℗

Zasada ta ma jednak wyjątki. Jeden z nich określono w art. 41 ust. 2 ustawy zasiłkowej. Zgodnie z nim składników wynagrodzenia przysługujących w myśl umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, tylko do określonego terminu, nie uwzględnia się przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego należnego za okres po tym terminie. [przykład 2]

W opisywanej w pytaniu sytuacji zastosowanie będzie miał drugi z wyjątków od zasady ogólnej, tj. ten określony w art. 40 ustawy zasiłkowej. Zgodnie z nim w razie zmiany umowy o pracę lub innego aktu, na podstawie którego powstał stosunek pracy, polegającej na zmianie wymiaru czasu pracy, podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy, jeżeli zmiana ta nastąpiła w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy, lub w miesiącach poprzedzających niezdolność do pracy. W opisywanej sytuacji do podstawy wymiaru zasiłku należy uwzględnić zatem tylko wynagrodzenie za czerwiec (po uzupełnieniu). Wynagrodzenie za poprzednie miesiące nie ma znaczenia, jak również to, że od poprzedniej niezdolności do pracy nie minął cały miesiąc kalendarzowy.

Warto przy tym podkreślić, że gdyby zmiana wymiaru etatu miała miejsce w kolejnym miesiącu, zasiłek nie byłby ustalany na nowo. [przykład 3] ©℗