Zgodnie z art. 86 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa systemowa) kontrola wykonywania zadań i obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych przez płatników składek może obejmować w szczególności:
Jak zwrócił uwagę Sąd Najwyższy w postanowieniu z 22 kwietnia 2021 r., sygn. akt I USK 43/21, ustanowiony w art. 86 ust. 2 ustawy systemowej zakres kontroli nie jest ograniczony do określonych czynności. Świadczy o tym zwrot, że „kontrola może obejmować w szczególności”. Oznacza to, że zakres kontroli może objąć wykonywanie przez płatników składek, ubezpieczonych i inne podmioty wszelkich obowiązków związanych z ubezpieczeniami społecznymi. Przedmiotem kontroli mogą być także inne zdarzenia, co do których istnieje podejrzenie, że podejmowane są w celu obejścia przepisów prawa. Właśnie za takie obejście prawa może zostać uznany tzw. outsourcing pracowników, czyli – w uproszczeniu – tylko pozorne przejście pracowników do nowego pracodawcy (płatnika), podczas gdy w rzeczywistości nic się nie zmieniło i nadal świadczą oni pracę na rzecz poprzedniego pracodawcy.