Informacje o małych Ukraińcach, którzy zostali ewakuowani z tamtejszych instytucji pieczy zastępczej, trafią do elektronicznej ewidencji. Pozwoli to na monitorowanie ich losów podczas pobytu w Polsce.
Umożliwiające to przepisy mają znaleźć się w projekcie nowelizacji ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. poz. 583), który został wpisany do wykazu prac legislacyjnych rządu. Wśród osób, które szukają schronienia przed wojną, są dzieci pozbawione opieki lub przyjeżdżające z opiekunami z różnego typu placówek pieczy zastępczej. Teoretycznie powinny one trafiać najpierw do Stalowej Woli, gdzie powstał ośrodek recepcyjny dla takich właśnie małych uchodźców, skąd potem trafiają do różnych miejsc na terenie kraju, ale w praktyce nie zawsze tak się dzieje. Dlatego właśnie Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej postanowiło przygotować przepisy, które zapewnią podstawę prawną do prowadzenia w systemie teleinformatycznym ewidencji dzieci z ukraińskiej pieczy zastępczej oraz określą zasady, na jakich się to będzie odbywać.
– Taka baza danych czy centralny rejestr to jest podstawowa rzecz. Państwo musi wiedzieć, ile tych dzieci jest, gdzie się znajdują, w jakich warunkach, kto się nimi zajmuje, aby zapewnić im elementarny poziom bezpieczeństwa – mówi Anna Krawczak, doktorantka z Interdyscyplinarnego Zespołu Badań nad Dzieciństwem Uniwersytetu Warszawskiego.
Również zdaniem Joanny Luberadzkiej-Grucy z Koalicji na rzecz Rodzinnej Opieki Zastępczej ewidencja jest potrzebna. Zwraca uwagę, że są dzieci, które do Polski sprowadzały organizacje pozarządowe, zanim jeszcze powstał ośrodek recepcyjny w Stalowej Woli, które są porozmieszczane po całej Polsce. Informacje na ich temat również powinny się w takim rejestrze znaleźć, więc dobrze by było, gdyby sprawdzeniem i dopilnowaniem tego zajęły się np. służby wojewody.
Poza przepisami o ewidencji nowelizacja ma też uregulować zadania powiatowych centrów pomocy rodzinie w zakresie udzielania wsparcia opiekunom tymczasowym ustanawianym przez sąd dla dzieci, które przyjechały do Polski bez rodzica.
Specustawa zawiera wiele rozwiązań dotyczących organizacji pieczy zastępczej dla małych obywateli Ukrainy. Przewiduje m.in., że za zgodą wojewody może powstać placówka opiekuńczo-wychowawcza, w której będą przebywać wyłącznie małoletni uchodźcy. Pozwala też, aby nie byli oni wliczani do limitów liczebności placówek obowiązujących w Polsce, w tym m.in. wskazującego, że w domu dziecka może być nie więcej niż 14 podopiecznych. Ponadto umożliwia ona powierzenie funkcji rodziny zastępczej obywatelom Ukrainy, którzy nie spełniają warunku dotyczącego ukończenia szkolenia, oraz zatrudnienie w instytucjach pieczy zastępczej jako wychowawców, pedagogów czy psychologów uchodźców, którzy nie mają wymaganych kwalifikacji.
