Czy można usunąć ptasie gniazdo? W tym okresie są surowe kary

Usunięcie gniazda nie zawsze jest dozwolone. Nawet to najbardziej uciążliwe gniazdo - nad oknem budynku czy na balkonie – przez pewien okres musi pozostać nienaruszone. Jakie przepisy chronią ptaki przebywające na drzewach oraz budynkach?

Zakazy wobec chronionych gatunków zwierząt

Wykaz gatunków chronionych a także zakazy z zakresu ochrony gatunkowej, określają rozporządzenia Ministra Środowiska z:

• 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin,

• 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów,

• 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt.

W stosunku do zwierząt chronionych obowiązują zakazy m.in.:

• niszczenia siedlisk i ostoi, które są ich obszarem rozrodu, wychowu młodych, odpoczynku, migracji lub żerowania,

• niszczenia, usuwania lub uszkadzania gniazd oraz innych schronień,

• umyślnego płoszenia lub niepokojenia (w przypadku większości ssaków, rzadkich gatunków ptaków i innych wybranych gatunków),

• umyślnego płoszenia lub niepokojenia w miejscach noclegu, w okresie lęgowym w miejscach rozrodu lub wychowu młodych, lub w miejscach żerowania zgrupowań ptaków migrujących lub zimujących (w przypadku większości ptaków).

Jak wskazuje Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, zakazy wobec chronionych gatunków zwierząt, roślin czy nawet grzybów obowiązują przez cały rok, dlatego też właściciel terenu przed przystąpieniem do prac związanych z usuwaniem drzew, krzewów czy samych gniazd, powinien sprawdzić czy znajdują się tam gatunki objęte ochroną.

W przypadku wątpliwości można skorzystać z pomocy np. botanika czy zoologa lub innej osoby, która potrafi zweryfikować stan faktyczny.

W jakim czasie nie można usuwać gniazd?

GDOŚ przypomina, że termin między 1 marca a 15 października to okres lęgowy ptaków i rzeczywiście dla większości gatunków okres lęgowy się w nim zawiera, jednak dla poszczególnych gatunków ptaków przypada on w różnych okresach, np.:

• dla orłów bielików trwa od stycznia do lipca,

• dla wróbli – od lutego/marca do sierpnia,

• dla jerzyków – od maja do sierpnia.

Warto pamiętać, że okresy lęgowe w poszczególnych latach dla konkretnych gatunków ulegają nieznacznym przesunięciom, w zależności od panujących warunków pogodowych.

Odstępstwo od zakazu usuwania gniazd. Kiedy można usunąć gniazdo?

Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt wprowadza od 16 października do końca lutego odstępstwo jedynie w przypadku usuwania gniazd z budynków lub terenów zieleni i tylko wtedy, gdy wymagają tego względy bezpieczeństwa lub sanitarne.

Usuwanie gniazd. Jakie są konsekwencje karne?

Naruszenie zakazów w stosunku do gatunków chronionych jest wykroczeniem i podlega karze aresztu albo grzywny. Dodatkowo, jeśli zniszczenie będzie znacznych rozmiarów lub też szkoda w gatunkach chronionych będzie istotna, ten kto ją spowodował podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

W przypadku podejrzenia naruszenia przepisów z zakresu ochrony gatunkowej incydent taki należy zgłosić do organów ścigania, gdyż orzekanie w takich sprawach następuje z reguły na podstawie przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, gdzie do prowadzenia czynności wyjaśniających uprawniona jest przede wszystkim Policja.