Na co dzień opowiadam „Bajki Martiego” – historie, które mają specjalne zadanie: bawić i uczyć dzieci, dlaczego recykling jest istotny dla nas i naszej planety, a także jak prawidłowo segregować odpady. Są to bajki animowane i słuchowiska edukacyjne czytane przez osoby wyjątkowe, zaangażowane w ekoedukację. Przed Dniem Dziecka spotkałem się z dziećmi, żeby porozmawiać o sprawach ważnych dla Ziemi.

Marti: Po co segregujemy odpady?
Jan Brennek, 5 lat: Dzielimy je po to, żeby był porządek i żeby nie było tyle brudu.
Zosia Bagińska, 7 lat: I żeby planeta była czysta.
Wojciech Zieliński, 13 lat: Aby ponownie je wykorzystać, zmniejszyć ilość śmieci.
Tadeusz Bachner, 6 lat: Żeby jak najwięcej odpadów mogło zostać przetworzonych i ponownie wykorzystanych.
Marti: Co to jest recykling?
Wojciech: Ponowne użycie danych produktów pod inną postacią.
Tadeusz: To kolejne życie śmiecia i kolejne, i kolejne!
Zosia B.: Segregowanie na grupy.
Małgorzata Wyciechowska, 8 lat: Proces, kiedy przerabiamy śmieci na nowe rzeczy.
Jaś: To jest nowe życie śmieci! I mogą tak żyć od nowa tyle razy, aż im się nie znudzi.
Marti: Aby papier trafił do recyklingu, musi najpierw zostać posegregowany u nas w domu. Do jakiego koloru pojemnika go wrzucamy?
Wojciech Zieliński, Zosia, Jaś i Tadeusz: Do niebieskiego.
Marti: Co może powstać z papieru z recyklingu?
Wojciech: Banknoty, doniczki oraz papier toaletowy.
Tadeusz: Na przykład papier toaletowy, chusteczka do nosa, blok rysunkowy.
Zosia B.: Torebki papierowe na zakupy.
Małgorzata: Gazety, pudełka, kartony, nowy papier, papier toaletowy.
Jaś: Puzzle, książki, papierowe samoloty.
Marti: Wiemy już, że papier wrzucamy do niebieskiego pojemnika. Wiecie, jakie papierowe odpady są jednak wyjątkiem i powinny trafić do innego pojemnika?
Wojciech: Kartony po mleku, papier zawierający tłuszcz.
Zosia B.: Na przykład rachunki ze sklepu powinny trafić do odpadów zmieszanych.
Tadeusz: Brudne, poplamione i na przykład tłuste papiery trafiają do kosza na odpady zmieszane.
Małgorzata: Zmoczony papier, zabrudzony mocno papier, tłusty papier.
Marti: Do zielonego pojemnika na segregowane odpady powinno trafić tylko szkło opakowaniowe. A jak myślicie, co to właściwie jest szkło opakowaniowe?
Ala i Maciek Kajak, 7 lat: Coś, w co się pakuje rzeczy, np. słoik, butelka.
Maksymilian Marton, 11 lat: To opakowania szklane ze szkła bezbarwnego i kolorowego, które najczęściej pochodzą z domów, barów i restauracji.
Marti: Podasz jakieś przykłady szkła opakowaniowego?
Maksymilian: To na przykład puste szklane butelki i słoiki po napojach i żywności, pozbawione zakrętek, uszczelek itp. To też szklane opakowania po środkach czystości, puste szklane opakowania po kosmetykach i zabawkach.
Ala i Maciek: Na przykład słoik, butelka.
Marti: Inne produkty szklane, takie jak np. szklanki, powinny trafić do pojemnika na odpady zmieszane. Co zamiast do zielonego powinno trafić do zmieszanych, czyli czarnego kosza?
Ala: Lustro, rozbite okulary.
Maciek: Zbita cukiernica, szyba z drzwi.
Maksymilian: Żarówki, lustra, szyby, wyroby ceramiczne, jak na przykład ceramiczne figurki (jeżeli się uszkodziły).
Marti: Jeśli nie wrzucimy szklanego opakowania do zielonego pojemnika, zapewne trafi na składowisko, a tam może pozostać nawet milion lat. Czy milion lat to długo? Jak myślisz, ile to milion lat?
Ala i Maciek: Milion lat to bardzo, bardzo długo.
Maksymilian: To baaaaardzo długo. Mamy przecież dopiero 2022 rok, to musiałby być np. 12022 r. - nas już nie będzie, a opakowania będą tam nadal….
Marti: Plastikowe i metalowe opakowania wrzucamy do żółtego pojemnika. Podajcie przykłady takich opakowań?
Maciek: Butelka, puszka.
Ala: Pokrywka od słoika, zakrętka od butelki.
Maksymilian: To na przykład zgniecione i odkręcone butelki po napojach, nakrętki od napojów - plastikowe i metalowe, kapsle, kartony po napojach, kubeczki po jogurtach, opakowania po mleku, foliowe torebki i niektóre opakowania po zabawkach.
Jaś: Wrzucamy plastikowe butelki, folie, opakowania po chrupkach, zniszczone zabawki plastikowe też wrzucamy i wtedy można z nich zrobić nowe zabawki.
Marti: Co może powstać z plastiku z recyklingu?
Ala: Lalki, bluza.
Maciek: Klocki, nowa butelka.
Zofia Olszak, 8 lat: Zabawki.
Małgorzata: Butelka, bluza polar, zabawki, worki na śmieci.
Marti: Pamiętajmy, że do żółtego pojemnika nie powinny trafić zabawki na baterie, gdyż są to elektroodpady. A gdzie wrzucamy metale? Na przykład puszkę po napoju?
Ala i Maciek, Małgorzata: Do żółtego pojemnika.
Zofia O.: Do plastiku.
Marti: Kiedy plastik jest szkodliwy dla środowiska?
Ala: Jak się go wrzuca do oceanu.
Maciek: Jak się go wyrzuca do lasu, na łąki.
Maksymilian: Niektóre rodzaje plastiku mogą rozkładać się nawet tysiąc lat. Szczególnie zagrożeni są ludzie, zwierzęta, morza i oceany oraz rafy koralowe, które bardzo lubię, jak te w Egipcie.
Zosia O.: Kiedy wrzucamy go do rzeki.
Małgorzata: Jak ktoś go rzuca na ziemię i on długo się rozkłada i z niego powstają małe części. Jak ktoś go rzuca do wody lub do lasu, bo mogą tam wejść małe i słodkie zwierzątka.
Marti: Produkujemy bardzo dużo plastikowych śmieci. Co ludzie mogą zrobić, aby zmniejszyć ich ilość?
Ala: Wykorzystywać już wytworzony plastik.
Maciek: Wykorzystać ponownie plastik, a nie go spalać.
Maksymilian: Możemy zamienić opakowania plastikowe np. na papierowe albo zamiast reklamówek z plastiku używać siatek materiałowych albo koszyków, które można używać wiele, wiele razy. W moim domu już od dawna używamy toreb wielorazowych albo papierowych zamiast plastikowych. W restauracjach zawsze wybieram słomki papierowe.
Zofia O.: Torby materiałowe.
Małgorzata: Przemyśleć najpierw, co ktoś chce kupić, i dopiero iść do sklepu. Można zabierać własną siatkę na zakupy, a nie stale kupować nową. W sklepach mogą przestać sprzedawać siatki.
Marti: Bioodpady wrzucamy do brązowego pojemnika. Ale co to są te bioodpady?
Wojtek: Skórki po owocach i warzywach, skorupki po jajkach.
Małgorzata: To są resztki po jedzeniu, ale nie wszystkie, bo na przykład nie można wyrzucać tam kości.
Marti: Jakich jeszcze resztek jedzenia nie powinniśmy wrzucać do brązowego pojemnika?
Wojtek: Mięsa surowego, gotowanego i smażonego.
Marti: Co powstaje z bioodpadów?
Wojtek: Kompost.
Marti: A jak najlepiej twoim zdaniem wyrzucać bioodpady do kontenera - w worku czy luzem? I dlaczego?
Wojtek: Luzem, ponieważ w worku bioodpady zgniłyby, wytwarzając brzydki zapach.
Małgorzata: Luzem, bo worek jest z plastiku, a nie jest resztką jedzenia.
Dziękuję za rozmowę wszystkim dzieciom. Codzienna segregacja odpadów jest niezwykle ważna, bo to właśnie ona pozwala na efektywny recykling surowców i ochronę cennych zasobów Ziemi. Cieszę się, że najmłodsi okazali się ekspertami w tej dziedzinie i mam nadzieję, że dzięki tej publikacji staną się również inspiracją dla dorosłych.
Warto też pamiętać, że jednak najbardziej ekologiczny odpad to ten, który nie powstanie. Jeśli możemy, starajmy się rezygnować z papierowej słomki, zapakować zakupy do wielorazówki zamiast jednorazowej torby, nawet jeśli jest z papieru, czy zabrać na piknik sztućce wielorazowe zamiast jednorazówek.
Zapraszam po więcej informacji na temat segregacji na pięć frakcji na www.elektro3000.pl. Posłuchajcie też „Bajek Martiego” i podcastu z udziałem dzieci, które znajdziecie na Spotify i YouTubie.
Ciekawostka: 1 tona wysegregowanego papieru to życie 17 drzew, których nie wycinamy, by wyprodukować pudła, zeszyty i książki. Pamiętajmy jednak, że do recyklingu nie nadaje się papier bardzo zatłuszczony, mokry czy zabrudzony ani papier powleczony folią.
Ciekawostka: Do zielonego pojemnika powinno trafić tylko szkło opakowaniowe. Ma ono inny skład niż pozostałe produkty szklane, takie jak szklanki, lustra, bombki, szyby czy naczynia żaroodporne. Szkło jest bardzo dobrym surowcem do recyklingu - można je w nieskończoność poddawać recyklingowi bez utraty jakości surowca.
Ciekawostka: Szklane, jak i plastikowe opakowania powinniśmy dobrze opróżnić przed ich wyrzuceniem, ale nie powinniśmy ich myć - w ten sposób marnujemy wodę.
Ciekawostka: Plastikowe odpady mało ważą, jednak zajmują w pojemniku dużo miejsca. Pamiętajmy, aby zgniatać butelki przed wyrzuceniem, w ten sposób ograniczysz ich objętość, a śmieciarka nie będzie wozić powietrza. Używajmy też wielorazowych opakowań i wielorazowych toreb na zakupy. Jednak pamiętaj, wielorazowa torba jest przyjazna środowisku, jeśli wykorzystujesz ją naprawdę wiele razy.
Ciekawostka: W najbliższym czasie w Polsce ma być wdrożony system kaucyjny obejmujący m.in. plastikowe butelki po napojach. Jest to system, w którym opakowaniom nadawana jest wartość. Przy sprzedaży produktów pobierana jest kaucja, czyli opłata za opakowania. Zwracana jest ona w chwili zwrotu opakowań. Dzięki niemu łatwo można zebrać z rynku opakowania, najczęściej po napojach i żywności płynnej, przekazać do recyklingu i odzyskać z nich cenne surowce.
Ciekawostka: Jak podaje Organizacja Narodów Zjednoczonych, co roku marnujemy jedną trzecią produkowanej na Ziemi żywności, która nadaje się do jedzenia. To tak, jakbyście wyrzucali do śmietnika co trzeci kupiony serek, jogurt lub inny produkt. Dodatkowo marnujemy też bioodpady, wyrzucając je do pojemnika na odpady zmieszane, zamiast segregować, aby mógł powstać z nich np. kompost dla roślin.
Martii
Grupa RLG w Polsce
to pełne wsparcie dla przedsiębiorców w ochronie środowiska. RLG jest zaufanym partnerem w realizacji obowiązków dotyczących wprowadzania produktów na rynek, a także systemach odbiorów odpadów oraz doradztwie środowiskowym. Na bazie międzynarodowych doświadczeń oferuje kompleksowe wsparcie w projektowaniu i wdrażaniu nowoczesnych systemów kaucyjnych dopasowanych do realiów krajowych.
Projekt „Dzieci segregują śmieci” prowadzony jest w ramach publicznych kampanii edukacyjnych na temat prawidłowego postępowania z odpadami realizowanych przez RLG Repack Polska Organizacja Odzysku Opakowań SA.
Dowiedz się więcej na www.elektro3000.pl
partner