Nowy wójt zdecydował, że musi zlikwidować jedną szkołę, bo generuje ona zbyt duże wydatki dla gminy. Poinformował radnych, że zamierza rozpocząć procedurę i pierwszą uchwałę podjąć do końca lutego. Jeśli rzeczywiście dojdzie do zamknięcia szkoły, to dzieci będą musiały być dowożone do innej, oddalonej o 6 km. Czy możemy przynajmniej podjąć próby zablokowania tej decyzji – pyta zrozpaczona pani Maria
Rodzice, nauczyciele i oświatowe związki zawodowe mogą wnioskować do gminy o odstąpienie od likwidacji placówki. A wskazanie błędów w procedurze może opóźnić wykonanie decyzji. Gmina jest m.in. zobowiązana co najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji zawiadomić o tym zamiarze rodziców uczniów, właściwego kuratora oświaty i dyrektora placówki. Nie wystarczy, że zorganizuje zebranie lub wywiesi informację na tablicy ogłoszeń. Wszyscy zainteresowani powinni zostać powiadomieni pisemnie, a gmina powinna dostać od nich również pisemną informację zwrotną.
Jeśli nawet tylko część opiekunów uczniów nie zostanie prawidłowo powiadomiona, może to być podstawą do skutecznego zakwestionowania takiej decyzji przed sądem administracyjnym. Podstawą do utrzymania placówki jest także niedochowanie 6-miesięcznego terminu powiadomienia rodziców, jest nią również niezapewnienie dzieciom dojeżdżającym do szkół bezpiecznych warunków.
Choć negatywna opinia kuratorium o likwidacji szkoły nie nie jest wiążąca dla gminy, niemniej wójt musi się ustosunkować do wątpliwości nadzoru pedagogicznego. Brak takiego uzasadnienia może być także podstawą do zablokowania procedury likwidacyjnej przed sądem administracyjnym. Przy likwidacji placówki gmina ma obowiązek zwrócić się też o opinię do związków zawodowych. Nie wystarczy, że powiadomi np. Związek Nauczycielstwa Polskiego, właściwym adresatem jest Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, w skład którego wchodzi ZNP. Niewłaściwy adresat może więc być też podstawą do przerwania procedury likwidacyjnej. Biorąc pod uwagę błędy, jakie może popełnić gmina w trakcie procesu likwidacji, szkoła może zostać ocalona przed zamknięciem w kolejnym roku szkolnym.
Jeśli jednak rodzicom nie uda się powstrzymać wójta przed realizacją planów, mogą sięgnąć po inne rozwiązanie. Samorząd za ich namową może zdecydować się na przekazanie szkoły stowarzyszeniu, np. rodziców lub nauczycieli. Przekazanie szkoły, w której uczy się do 70 uczniów, następuje na podstawie uchwały rady gminy lub powiatu bez konieczności uruchamiania wcześniej procedury likwidacyjnej. Szkołę z większą liczbą uczniów trzeba najpierw zlikwidować, a od września utworzyć na nowo.
Podstawa prawna
Art. 5 ust. 5g–5r, art. 59 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.)