Stypendium socjalne może otrzymać student, którzy znajduje się w trudnej sytuacji materialnej. Próg dochodowy uprawniający do otrzymywania świadczenia jest ustalany ustawowo, ale uczelnia może podnieść tę kwotę do pewnego poziomu.

Stypendium socjalne może otrzymać student, który znajduje się w trudnej sytuacji materialnej, to znaczy wysokość dochodu na osobę w jego rodzinie nie przekracza ustawowo ustalonego progu dochodu. W roku akademickim 2014/2015 wynosi on 592,80 zł netto miesięcznie.

Prawo do ubiegania się o świadczenia mogą mieć również studenci, których dochód przekracza tą kwotę, jeżeli rektor w porozumieniu z Uczelnianą Radą Samorządu Studenckiego określą wyższy próg dochodu - maksymalnie może to być 850,20 zł netto na osobę w rodzinie studenta. Jednak nawet w szczególnych przypadkach uczelnia nie może przyznać stypendium socjalnego osobie nie spełniającej tego kryterium.

Przy ustalaniu wysokości dochodu uprawniającego studenta do ubiegania się o stypendium uwzględnia się dochody osiągane przez:

  • studenta,
  • małżonka studenta, a także będące na utrzymaniu studenta lub jego małżonka dzieci niepełnoletnie, dzieci pobierające naukę do 26. roku życia, a jeżeli 26. rok życia przypada w ostatnim roku studiów, do ich ukończenia, oraz dzieci niepełnosprawne bez względu na wiek,
  • rodziców studenta, opiekunów prawnych, opiekunów faktycznych studenta i będące na ich utrzymaniu dzieci niepełnoletnie, dzieci pobierające naukę do 26. roku życia, a jeżeli 26. rok życia przypada w ostatnim roku studiów, do ich ukończenia, oraz dzieci niepełnosprawne bez względu na wiek.

Zgodnie ze znowelizowaną ustawą o szkolnictwie wyższym, która czeka na podpis prezydenta, od 1 października ubiegający się o stypendium student nie musi wykazywać dochodów osób wymienionych w dwóch ostatnich punktach, o ile:

1. nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego z żadnym z rodziców oraz spełnia jedną z następujących przesłanek:

  • ukończył 26. rok życia,
  • pozostaje w związku małżeńskim,
  • ma na utrzymaniu dzieci,

2) spełnia łącznie następujące warunki:

  • posiadał stałe źródło dochodów w ostatnim roku podatkowym,
  • posiada stałe źródło dochodów w roku bieżącym,
  • jego miesięczny dochód jest wyższy lub równy 1,15 sumy kwoty określonej w art. 5 ust. 1 i kwoty określonej w art. 6 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych,
  • nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego z żadnym z rodziców i potwierdził ten fakt w złożonym oświadczeniu.”

Za stały dochód studenta uważa się wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę, a także między innymi rentę, alimenty, cyklicznie zawierane umowy zlecenia czy umowy o dzieło. Do dochodu studenta nie wliczają się natomiast między innymi świadczenia rodzinne i świadczenia z pomocy społecznej, stypendia studenckie z Unii Europejskiej czy pomoc materialna przyznawana na mocy ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

Wszystkie dochody muszą zostać udokumentowane zaświadczeniami z Urzędu Skarbowego, ale jeżeli nie jest to możliwe - jak w przypadku ryczałtu - wystarczy oświadczenie studenta i członków jego rodziny o dochodzie osiągniętym w roku kalendarzowym poprzedzającym rok akademicki. Do wniosku o stypendium (każda uczelnia indywidualnie ustala do kiedy trzeba je składać - zazwyczaj jest to najpóźniej połowa października) należy dołączyć także inne dokumenty, w tym oświadczenie o niepobieraniu świadczeń pomocy materialnej na więcej niż jednym kierunku.

Zwiększone stypendium

Student studiów stacjonarnych może także liczyć na zwiększone stypendium z tytułu zamieszkania w domu studenckim lub w obiekcie innym niż dom studencki, jeżeli codzienny dojazd z miejsca stałego zamieszkania do uczelni uniemożliwiałby lub w znacznym stopniu utrudniał studiowanie.

Może też liczyć na większe stypendium socjalne, jeżeli w domu studenckim lub w innym obiekcie mieszka z niepracującym małżonkiem lub swoim dzieckiem.

Wysokość stypendium

O ostatecznej wysokości stypendium decyduje rektor uczelni w porozumieniu z przedstawicielami samorządu studenckiego. Dla przykładu w tym roku stypendia z funduszu materialnej na Uniwersytecie Warszawskim będą wynosić:

  • stypendium socjalne - 950 zł (kwota bazowa) minus dochód netto na osobę w rodzinie studenta wyrażony w pełnych złotych, z tym, że kwota najniższego stypendium nie może być niższa niż 200 zł (osoby uzyskujące dochód netto na osobę w rodzinie studenta od 750 zł do 850 zł otrzymują stypendium w wysokości 200 zł), a kwota najwyższego stypendium nie może być wyższa niż 950 zł;
  • stypendium socjalne w zwiększonej wysokości o dodatek mieszkaniowy - 950 zł (kwota bazowa) minus dochód netto na osobę w rodzinie studenta wyrażony w pełnych złotych plus 100 zł, z tym, że kwota najniższego stypendium nie może być niższa niż 300 zł, a kwota najwyższego stypendium nie może być wyższa niż 1050 zł.

Stypendia są wypłacane co miesiąc przez okres 10 miesięcy (na niektórych uczelniach przez 9, ale za 10 miesięcy), czyli czas trwania roku akademickiego.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. 2005 nr 164 poz. 1365)

Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. 2003 nr 228 poz. 2255)