Kontynuowanie nauki na 5-letnich studiach magisterskich uprawnia do otrzymywania stypendium rektora dla najlepszych studentów.
Na polskich uczelniach kończy się batalia o przyznanie stypendium rektora dla najlepszych studentów, wsparcia finansowego, które przed dwoma laty zastąpiło pomoc za wyniki w nauce oraz w sporcie. Nadal system jego przyznawania budzi jednak wątpliwości.
Zgodnie z art. 184 ust. 5 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (p.s.w.) – studentowi, który po ukończeniu jednego kierunku kontynuuje naukę na drugim, nie przysługuje m.in. stypendium rektora dla najlepszych studentów, chyba że po ukończeniu studiów pierwszego stopnia uczy się nadal w celu uzyskania tytułu zawodowego magistra lub równorzędnego (ale nie dłużej niż przez okres trzech lat).
Na tle powyższego przepisu pojawiały się, w szczególności wśród studentów, wątpliwości dotyczące tego, czy rozpoczęcie kolejnych studiów zmierzających do uzyskania tytułu licencjata, po ukończeniu tych I stopnia, uprawnia do pobierania stypendium rektora na drugim fakultecie. Orzeczenia sądowoadministracyjne w tym zakresie są dla studentów niekorzystne, choć – w mojej ocenie – zgodne z obowiązującymi przepisami. Sądy administracyjne już wielokrotnie wypowiedziały się, iż to wsparcie nie przysługuje studentowi, jeżeli studiuje drugi kierunek na studiach I stopnia lub uzyskał już tytuł magistra na innym fakultecie (np. wyrok NSA z 31 października 2012 r., sygn. akt I OSK 1724/12; wyrok NSA z 12 grudnia 2012 r., sygn. akt I OSK 2370/12; wyrok NSA z 12 grudnia 2012 r., sygn. akt I OSK 2453/12 oraz wyrok NSA z 16 stycznia 2013 r., sygn. akt I OSK 2483/12).

Rodzaj bez znaczenia

Ciekawa kwestia została jednak poruszona w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 13 sierpnia 2013 r. (sygn. akt I SA/Bk 203/13). WSA podkreślił, iż art. 184 ust. 5 p.s.w. nie zakazuje pobierania stypendium rektora w przypadku kontynuowania – w celu uzyskania tytułu zawodowego magistra lub równorzędnego – nauki na drugim kierunku po ukończeniu studiów pierwszego stopnia. Nie ma przy tym znaczenia to, czy kontynuacja nauki odbywać się będzie na studiach uzupełniających magisterskich, czy jednolitych magisterskich. Każde z nich prowadzą bowiem do uzyskania tytułu zawodowego magistra lub równorzędnego.
Powyższe orzeczenie zostało wydane w oparciu o stan faktyczny, w którym skarżący rozpoczął studia jednolite magisterskie (kierunek lekarsko-dentystyczny) po ukończeniu tych pierwszego stopnia (kierunek techniki dentystyczne). Odwoławcza Komisja Stypendialna odmówiła mu prawa do stypendium na tych pierwszych z uwagi na ukończenie studiów pierwszego stopnia.
Nie ulega wątpliwości, iż postępowanie Odwoławczej Komisji Stypendialnej naruszyło treść art. 184 ust. 5 p.s.w. Należy zatem zgodzić się z tezą wyroku WSA w Białymstoku. Nawet wykładnia językowa art. 184 ust. 5 p.s.w. wskazuje, iż bez znaczenia jest nie tylko rodzaj kierunku magisterskiego, który jest kontynuowany (np. student z licencjatem z administracji może kształcić się na magistra ekonomii), ale również obojętne jest to, czy fakultet ten jest prowadzony w formie dwustopniowej czy jednolitej.

W praktyce

Oczywiście przeważająca część kierunków studiów prowadzona jest jako studia pierwszego i drugiego stopnia. Zgodnie z rozporządzeniem ministra nauki i szkolnictwa wyższego z 13 czerwca 2006 r. w sprawie nazw kierunków studiów – jednolite studia magisterskie prowadzi się wyłącznie dla: aktorstwa, analityki medycznej, farmacji, kierunku lekarskiego, kierunku lekarsko-dentystycznego, konserwacji i restauracji dzieł sztuki, prawa, prawa kanonicznego, psychologii, realizacji obrazu filmowego, telewizyjnego i fotografii oraz weterynarii. Dodatkowo – jako studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie – prowadzi się: grafikę, malarstwo, reżyserię, rzeźbę i teologię. Z kolei dla aż około stu fakultetów przewidziano studia pierwszego i drugiego stopnia.
Jednak to, że kierunki jednolite magisterskie są nieliczne, nie może w żaden sposób ich deprecjonować w procedurze przyznawania stypendium rektora, jeżeli ustawodawca wyraźnie ich spod tego zakresu nie wyłączył. Przeciwna interpretacja art. 184 ust. 5 p.s.w. oznacza naruszenie przez organy uczelni konstytucyjnej zasady praworządności.
Podstawa prawna
Art. 184 ust. 5 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 572 z późn. zm.).
Rozporządzenie ministra nauki i szkolnictwa wyższego z 13 czerwca 2006 r. w sprawie nazw kierunków studiów (Dz.U. nr 121, poz. 838 z późn. zm.).