Na egzaminie ósmoklasisty z polskiego będzie wymaganych mniej lektur

W piątek ruszyły wstępne konsultacje propozycji wymagań egzaminacyjnych egzaminu maturalnego i egzaminu ósmoklasisty w roku szkolnym 2020/2021. Na stronie internetowej resortu zamieszczono projekty wymagań. Konsultacje te potrwają do 27 listopada. Wymagania egzaminacyjne zostaną ogłoszone w grudniu w formie rozporządzenia ministra edukacji i nauki.

W piątek Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej Marcin Smolik rozmawiał w internautami na czacie wideo o zaproponowanych wymaganiach.

Smolik przypomniał, że ze względu na nauczanie zdalne prowadzone w drugim semestrze ubiegłego roku szkolnego i obecnie minister edukacji i nauki zadecydował, aby egzaminy w 2021 r. były przeprowadzane nie na podstawie wymagań podstawy programowej, ale na podstawie wymagań egzaminacyjnych.

"Podstawa programowa to dokument opublikowany jako rozporządzenie ministra edukacji (...), który określa dla każdego przedmiotu wymagania, które stanowią taki drogowskaz dla wszystkiego co się w edukacji dzieje. Na bazie tych wymagań z podstawy programowej nauczyciele przygotowują programy, zgodnie z którymi uczą, autorzy podręczniki przygotowują to, co się w podręcznikach znajduje. Wymagania podstawy programowej w ubiegłych latach, to były też wytyczne dla wszystkich autorów zadań egzaminacyjnych dla Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okręgowych komisji egzaminacyjnych" – powiedział.

"Minister powołał zespoły ekspertów, które przyjrzały się tym wszystkim wymaganiom (określonym w podstawie programowej – PAP) i je przeanalizowały, dokonały, najogólniej mówiąc, cięć lub ich lekkich modyfikacji, wskazując tym samym, jakie wiadomości i umiejętności będą sprawdzane na egzaminie w 2021" – wyjaśnił dyrektor CKE.

Jako przykład przywołał podstawę programową z języka polskiego dla klasy VII i VIII szkoły podstawowej, gdzie wskazanych jest 12 lektur obowiązkowych, a w wymaganiach egzaminacyjnych kilka z tych lektur zostało przez zespół wykreślonych. "Co oznacza, że nauczyciele na lekcjach nadal powinni te lektury omawiać, ale na egzaminie pytań z tych lektur nie będzie" – poinformował.

"Rozumiemy, że ze względu na epidemię i nauczanie zdalne nie ma możliwości omawiania wszystkich wymagań postawy programowej z równą drobiazgowością, szczegółowością i równą wnikliwością, stąd taka propozycja, by na egzaminie pewnych treści z podstawy programowej nie było, stąd wymagania egzaminacyjne" – zaznaczył Smolik.

W podstawie programowej dla klasy VII i VIII jako lektury obowiązkowe wskazane zostały: Charles Dickens "Opowieść wigilijna", Aleksander Fredro "Zemsta", Jan Kochanowski wybór fraszek, pieśni i trenów, w tym tren I, V, VII i VIII, Aleksander Kamiński "Kamienie na szaniec", Ignacy Krasicki "Żona modna", Adam Mickiewicz "Reduta Ordona", "Śmierć Pułkownika", "Świtezianka", "Dziady część II", wybrany utwór z cyklu "Sonety krymskie", "Pan Tadeusz", Antoine de Saint-Exupéry "Mały Książę", Henryk Sienkiewicz "Quo vadis", "Latarnik", Juliusz Słowacki "Balladyna", Stefan Żeromski "Syzyfowe prace", Sławomir Mrożek "Artysta", Melchior Wańkowicz "Ziele na kraterze" (fragmenty), "Tędy i owędy" (wybrany reportaż) oraz wiersze wybranych poetów.

W propozycji wymagań egzaminacyjnych z listy tej wykreślono: pieśni Kochanowskiego oraz tren I i V, "Żonę modną" Krasickiego, "Sonety krymskie" Mickiewicza, "Syzyfowe prace" Żeromskiego i "Ziele na kraterze" Wańkowicza.

Jako przykład Smolik przywołał też jeden z działów podstawy programowej z matematyki klas VII i VIII zatytułowany "Własności figur geometrycznych na płaszczyźnie". "Wskazano tam dziewięć wymagań szczegółowych, z których zespół ekspertów, który odpowiadał za matematykę, zaproponował wykreślenie trzech wymagań, co oznacza, że w arkuszu egzaminacyjnym, zadań sprawdzających znajomość tych konkretnych wymagań nie będzie".

Poinformował też, że podobne zmiany zostały wprowadzone w podstawie programowej dla szkół ponadgimnazjalnych, czyli wszystkich tych uczniów, którzy przygotowują się do egzaminu maturalnego.

"Na przykład podstawa programowa z matematyki w dziale zatytułowanym +funkcje+ wskazuje 15 wymagań szczegółowych, a zespoły, które przygotowały wymagania egzaminacyjne zaproponowały w tym konkretnym dziale wykreślenie 4 wymagań szczegółowych" – powiedział Smolik. Dodał, że podobnie rzecz się ma z wszystkimi przedmiotami na poziomie rozszerzonym. Wskazał jako przykład biologię, gdzie w dziale "genetyka i biotechnologia" w obszarze "informacja genetyczna i jej ekspresja" podstawa programowa wskazuje pięć szczegółowych wymagań, z których zespół zaproponował wykreślić dwa.

"Nie oznacza to, że egzamin będzie prostszy. Z podstawy programowej zaproponowano wykreślenie tylko niektórych wymagań. Wszystkie pozostałe wymagania podstawy programowej, które wejdą do wymagań egzaminacyjnych obowiązują. I nawet jeśli cały zakres treści podstawy programowej jest trochę węższy, to to, co zostało będzie nadal sprawdzane z równą wnikliwością, jak było to robione w latach ubiegłych. Nastąpiła redukcja treści, nie nastąpiło wykluczenie całkowite treści nauczania, dalej jest, co robić, dalej jest, do czego się przygotowywać" – podkreślił Smolik.

Jak mówił, wykreślenie "Syzyfowych prac" z listy lektur obowiązkowych na egzaminie ósmoklasisty nie oznacza, że nie trzeba tej powieści znać i nie będzie ona omawiana, oznacza tylko, że na egzaminie nie będzie zadań bezpośrednio się do niej odnoszących.

Odpowiadał też na pytania internautów. Jedno z pytań dotyczyło tego, czy skróceniu ulegnie także lista lektur wymaganych na maturze z języka polskiego.

"Zespoły zdecydowały, że ta lista nie ulegnie skróceniu. Głównie ze względu na to, że nie za bardzo było by, co skracać, bowiem w przypadku egzaminu maturalnego, który obejmuje to, co było omawiane w gimnazjum i to, co jest omawiane we wszystkich trzech klasach szkoły ponadgimnazjalnej lektur obowiązkowych jest dosłownie kilka, a takich większych sześć" – odpowiedział Smolik.

Jednocześnie poinformował, że w przypadku egzaminu maturalnego z języka polskiego na poziomie podstawowym "maturzyści będą mieli dowolność w odwołaniu się do tekstu kultury w wypracowaniu". "Czyli nie będzie takie sytuacji jak w 2020 r., że maturzyści musieli odwołać się do +Wesela+ Wyspiańskiego" – wyjaśnił.

Dyrektor CKE odniósł się również do pytania, czy abiturienci, którzy zdawali już maturę, ale zadeklarowali chęć przystąpienia ponownego do egzaminu w celu poprawy wyniku, będą rozwiązywać takie same arkusze jak ci, maturzyści, którzy zdawać będą po raz pierwszy.

"Tę kwestie reguluje ustawa o systemie oświaty. Tak, wszyscy maturzyści, którzy przystępują do egzaminu maturalnego w danym roku rozwiązują zadania w arkuszu egzaminacyjnym, który zawiera te same zadania" – odpowiedział.

Pytany był też czy zostanie obniżony próg zaliczenia egzaminu maturalnego, poinformował, że tak się nie stanie. "On dalej wynosi 30 proc." – poinformował.

Smolik przypomniał też, że w sierpniu zostały określone terminy egzaminów w 2021 r. Egzamin ósmoklasisty w terminie głównym przeprowadzony zostanie w dniach 25-27 maja, a egzaminy maturalne w terminie głównym od 4 do 20 maja.