Uczniowie szkół prowadzących kształcenie zawodowe będą musieli obowiązkowo przystąpić do egzaminu zawodowego lub egzaminu czeladniczego. Będzie to warunkiem ukończenia szkoły - zdecydował w piątek Sejm nowelizując ustawę Prawo oświatowe.

Za przyjęciem nowelizacji głosowało 424 posłów, nikt nie był przeciw, jedna osoba wstrzymała się od głosu.

Wcześniej w głosowaniu odrzucone zostały poprawki PO i PSL-UED, w tym poprawki dotyczące przepisów wprowadzających nowy system oceny pracy nauczyciela, które weszły w życie z dniem 1 września tego roku. PO chciała uchylenia tych przepisów.

Minister edukacji narodowej Anna Zalewska zabierając w piątek głos, przed głosowaniem nad całością ustawy akcentowała, że nowelizacja jest oczekiwana przed wszystkim przez pracodawców. "Pierwszy raz tak realnie wiążemy edukację z rynkiem pracy. Młody człowiek będzie u pracodawcy, a pracodawca będzie w szkole" – wskazała. "Chciałabym, żeby wybrzmiały informacje, że ustawa odpowiada też na potrzeby i prośby Polaków mieszkających za granicą, rodziców i nauczycieli" – dodała.

Zgodnie z nowelizacją, samorządy otrzymają większą subwencję oświatową na uczniów szkół kształcących się w zawodach, na które jest większe zapotrzebowanie na rynku pracy (wskazane w prognozie zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego). Wprowadzono też nowe kryterium do podziału subwencji oświatowej, polegające na zróżnicowaniu kwot ustalanych na uczniów objętych kształceniem zawodowym w zawodach szkolnictwa branżowego o charakterze unikatowym.

Uczniowie branżowej szkoły I stopnia (niebędący młodocianymi pracownikami) i uczniowie technikum będą mogli – na podstawie umowy z pracodawcą – realizować staż uczniowski. Koszty świadczeń pieniężnych, które uczeń otrzyma podczas stażu, zostaną wliczone pracodawcy w koszty uzyskania przychodu.

Szkoły i placówki prowadzące kształcenie zawodowe będą mogły gromadzić na wydzielonym rachunku dochody uzyskiwane z prowadzonej w ramach kształcenia w danym zawodzie działalności usługowej. Celem jest umożliwienie szkołom gromadzenia dochodów uzyskiwanych w ramach praktycznego kształcenia zawodowego (np. za usługi gastronomiczne, mechaniczne, fryzjerskie itp.) i sfinansowania z nich wydatków bieżących, w szczególności kosztów pomocy dydaktycznych, sprzętu, materiałów na potrzeby szkoły lub placówki. Na tych wydzielonych rachunkach gromadzone będą też pieniądze z zapisów i darowizn na kształcenie zawodowe.

Od 1 września 2019 r. wprowadzony zostanie obowiązek przystępowania uczniów szkół prowadzących kształcenie zawodowe do egzaminu zawodowego przeprowadzanego przez okręgowe komisje egzaminacyjne albo do egzaminu czeladniczego przeprowadzanego przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych (w przypadku ucznia – młodocianego pracownika kształcącego się u rzemieślnika). Przystąpienia do egzaminu zawodowego będzie warunkiem ukończenia szkoły lub promocji do następnej klasy. Obecnie egzamin zawodowy nie jest obowiązkowy - jak podaje MEN przystępuje do niego np. tylko 45 proc. uczniów kończących technika.

Będą też obowiązkowe szkolenia branżowe dla nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych i nauczycieli praktycznej nauki zawodu. Ujednolicono także wymiar pensum nauczycieli kształcenia zawodowego do 20 godzin tygodniowo. Dotychczas pensum nauczycieli przedmiotów teoretycznych w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe i na kwalifikacyjnych kursach zawodowych wynosiło 18 godzin, a nauczycieli praktycznej nauki zawodu we wszystkich typach szkół i na kwalifikacyjnych kursach zawodowych – 22 godziny.

Odstąpiono od dopuszczania do użytku szkolnego podręczników przeznaczonych do kształcenia zawodowego i zastąpienie ich materiałami edukacyjnymi w wersji elektronicznej lub papierowej.

Nowelizacja wprowadza też zmiany w innych dziedzinach edukacji, m.in. obowiązek zapewnienia uczniom szkoły podstawowej pomieszczenia umożliwiającego bezpieczne i higieniczne spożycie posiłków i możliwości spożycia dziennie w szkole podstawowej jednego gorącego posiłku.

W nowelizacji są też nowe przepisy dotyczące uczniów i nauczycieli polonijnych, m.in. na ich wniosek szkolne punkty konsultacyjne przemianowane zostaną na polskie szkoły. Przyjęte zapisy umożliwią awans zawodowy nauczycielom języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej i innych przedmiotów nauczanych w języku polskim pracujących w szkołach w systemach oświaty innych państw lub w innych formach przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą.

Zgodnie z nowelę obowiązkowa ocena pracy nauczycieli będzie przeprowadzana nie co trzy lata, ale co pięć lat.

Nowelizacja trafi teraz do Senatu.