Kto, kiedy, w jakiej wysokości i na jak długo dostanie wsparcie z urzędu pracy, zależy m.in. od stażu pracy oraz trybu rozwiązania umowy z pracodawcą
Dziennik Gazeta Prawna
Czy zasiłek należy się po dyscyplinarce
Pan Stanisław został zwolniony z pracy w trybie natychmiastowym z powodu nietrzeźwości w trakcie wykonywania obowiązków. W zakładzie przepracował 3 lata. Czy mimo zwolnienia dyscyplinarnego będzie mógł uzyskać zasiłek dla bezrobotnych?
TAK
Taki bezrobotny również będzie miał przyznane świadczenie, jednak nie nastąpi to od razu po rejestracji w urzędzie pracy. Osób, które ze swej winy spowodowały, że rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego nastąpiło bez wypowiedzenia, będą mogły uzyskać zasiłek dopiero po 180 dniach od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy. Okres oczekiwania na wypłatę świadczenia muszą także odbyć m.in. osoby, które rozwiązały umowę za wypowiedzeniem albo na mocy porozumienia stron, jednak wówczas zasiłek zostanie przyznany po 90 dniach od dnia zarejestrowania się w pośredniaku. Okres karencji nie dotyczy jednak osób, w przypadku których do porozumienia stron doszło z powodu upadłości lub likwidacji pracodawcy albo zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy bądź też gdy wypowiedzenie lub porozumienie związane było ze zmianą miejsca zamieszkania lub rozwiązaniem umowy z winy pracodawcy.
Podstawa prawna
Art. 75 ust. 1 i 2 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 149 ze zm.).
Czy były dziełobiorca otrzyma świadczenie
Pani Katarzyna jest osobą bezrobotną, w związku z czym chce zarejestrować się w urzędzie pracy. Przez ostatni rok pracowała na podstawie umowy o dzieło, wcześniej zaś przez dwa lata na podstawie umowy-zlecenia. Czy przysługuje jej zasiłek dla bezrobotnych?
NIE
Niestety wykonywanie zadań w oparciu o umowę o dzieło nie pozwala na uzyskanie zasiłku dla bezrobotnych w powiatowym urzędzie pracy. Świadczenie to, co do zasady, należy się osobie, która w okresie ostatniego 1,5 roku przepracowała minimum 365 dni. Przepisy wymagają jednak, by praca wykonywana była na podstawie umowy, od której opłacane są składki na ubezpieczenia społeczne oraz na Fundusz Pracy, a podstawę wymiaru składek musi stanowić kwota równa co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę. W związku z tym, że od umowy o dzieło żadne składki do ZUS nie są opłacane, bezrobotny nie nabędzie prawa do zasiłku.
Podstawa prawna
Art. 71 ust. 1 i 2 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 149 ze zm.).
Czy wysokość wsparcia zależy od stażu pracy
Pani Zuzanna przez ostatnie dwadzieścia lat była zatrudniona na postawie umowy o pracę w przedsiębiorstwie produkcyjnym. Na skutek redukcji etatów straciła jednak pracę i zamierza zarejestrować się w pośredniaku. Czy w związku z długotrwałym okresem zatrudnienia może liczyć na wyższy zasiłek dla bezrobotnych?
TAK
Wysokość zasiłku zależy od stażu pracy osoby uprawnionej do jego otrzymania. Pani Zuzanna spełnia warunki do przyznania jej świadczenia dla osób bez pracy w wysokości 120 proc. standardowego zasiłku. Podwyższone świadczenie może bowiem uzyskać osoba, której staż pracy (razem z innymi okresami uprawniającymi do zasiłku, np. zasadniczej służby wojskowej lub urlopu wychowawczego) wynosi co najmniej 20 lat. Obecnie jego wysokość wynosi 997,40 zł przez trzy pierwsze miesiące pobierania i 783,20 zł w miesiącach następnych. Natomiast krótszy staż pracy wpływa na obniżenie kwoty świadczenia. Osoby, które przepracowały dotychczas mniej niż 5 lat, uprawnione są do otrzymania 80 proc. zasiłku podstawowego. Obecnie mogą liczyć na 664,90 zł w pierwszych trzech miesiącach i 552,10 zł w kolejnych.
Podstawa prawna
Art. 72 ust. 2 i 3 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 149 ze zm.).
Obwieszczenie ministra pracy i polityki społecznej z 16 maja 2014 r. w sprawie wysokości zasiłku dla bezrobotnych (M.P. z 2014 r. poz. 367).
Czy zasiłek może być wypłacany dłużej
Pan Adam mieszka w Szydłowcu w województwie mazowieckim, gdzie stopa bezrobocia jest najwyższa w Polsce i wynosi ponad 35 proc. Po utracie pracy zamierza zarejestrować się w tamtejszym urzędzie pracy. Znajomy twierdzi, że w związku z wysokim bezrobociem w powiecie będzie mógł uzyskiwać świadczenie dwa razy dłużej, niż wynosi przeciętny okres jego pobierania. Czy ma rację?
TAK
Zgodnie z obowiązującymi przepisami bezrobotni zarejestrowani w powiatach, w których stopa bezrobocia na dzień 30 czerwca w poprzednim roku przekraczała 150 proc. przeciętnej stopy bezrobocia w kraju, otrzymują zasiłek przez 365 dni. Natomiast osoby mieszkające w powiatach, w których bezrobocie jest niższe niż 150 proc. średniej krajowej, uzyskują świadczenia tylko przez 180 dni. Niezależnie jednak od poziomu bezrobocia w powiecie, na roczny zasiłek mogą liczyć osoby, które ukończyły 50. rok życia i posiadają jednocześnie co najmniej 20-letni staż pracy, a także niektóre osoby opiekujące się dzieckiem. Ten ostatni przypadek dotyczy samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat, a także bezrobotnych, którzy mają na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w takim wieku, a których współmałżonek również jest bezrobotny i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania.
Podstawa prawna
Art. 73 ust. 1 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 149 ze zm.).
Czy zasiłek obniża się z upływem czasu
Pani Agnieszka po utracie zatrudnienia została wpisana do ewidencji bezrobotnych i uzyskuje zasiłek z urzędu pracy. Zauważyła, że po trzech pierwszych miesiącach pośredniak przekazał na jej konto kwotę niższą o niemal 200 zł od poprzedniej. Czy takie działanie urzędu jest prawidłowe?
TAK
Zgodnie z obowiązującymi przepisami zasiłek jest wyższy podczas pierwszych 90 dni posiadania prawa do niego, ulega natomiast obniżeniu w kolejnym okresie. Obecnie kwoty zasiłku nie są podane w ustawie w związku z tym, że co roku z dniem 1 czerwca podlegają one waloryzacji o średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w poprzednim roku. Aby ustalić, jakie świadczenie się należy, trzeba sięgnąć do obwieszczenia ministra pracy w tej sprawie. Obecnie wskazuje ono, że osobie, której przysługuje zasiłek w wysokości 100 proc., należy się 831,10 zł w okresie pierwszych trzech miesięcy posiadania prawa do zasiłku i 652,60 zł w okresie kolejnych miesięcy przysługiwania świadczenia.
Podstawa prawna
Art. 72 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 149 ze zm.).
Obwieszczenie ministra pracy i polityki społecznej z 16 maja 2014 r. w sprawie wysokości zasiłku dla bezrobotnych (M.P. z 2014 r. poz. 367).
Czy pomoc należy się z opóźnieniem
Pan Piotr został zwolniony z pracy w trybie rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem. Zaraz po zakończeniu umowy chce zarejestrować się w pośredniaku, aby uzyskać zasiłek dla bezrobotnych. Słyszał jednak, że zasiłek przysługuje dopiero po 7 dniach od rejestracji. Czy rzeczywiście za pierwszy tydzień po rejestracji świadczenie nie będzie się mu należało ?
NIE
Pan Piotr został błędnie poinformowany – obecnie bezrobotny otrzymuje zasiłek za każdy dzień kalendarzowy od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy. Zasada ta obowiązuje od czasu nowelizacji ustawy, która miała miejsce 27 maja 2014 r. Wcześniej zasiłek rzeczywiście przysługiwał dopiero po 7 dniach od rejestracji. Świadczenie dla bezrobotnych jest wypłacane miesięcznie z dołu, przy czym konkretne terminy wypłat ustala urząd pracy. Nie może to jednak nastąpić później niż w ciągu 14 dni od upływu okresu, za który powinno być wypłacone. Jeśli powiatowy urząd pracy z przyczyn niezależnych od bezrobotnego nie dokona jego wypłaty w tak określonym terminie, uprawniony otrzyma również odsetki ustawowe.
Podstawa prawna
Art. 71 ust. 1, art. 72 ust. 10 i 12 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 149 ze zm.),
Par. 6 ust. 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 18 sierpnia 2009 r. w sprawie szczegółowego trybu przyznawania zasiłku dla bezrobotnych, stypendium i dodatku aktywizacyjnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1189).
Czy świadczenia trzeba sumować
Pani Małgorzata jest bezrobotna i uzyskuje zasiłek z urzędu pracy. Ostatnio pośredniak skierował ją na staż, w trakcie którego będzie miała stypendium. Cz zasiłek nadal będzie jej przysługiwał?
NIE
W tym przypadku pobieranie jednego świadczenia, tj. stypendium stażowego, wpływa na możliwość otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych. Okres pobierania zasiłku ulega bowiem skróceniu o czas stażu przypadający w okresie, w którym przysługiwałby zasiłek.
Zasiłek zostanie również zredukowany jeśli bezrobotny zostanie skierowany przez urząd pracy do prac interwencyjnych, robót publicznych, na szkolenie lub do przygotowania zawodowego. Osoba taka nie może przy tym odmówić udziału w aktywizacji, bo wówczas definitywnie traci prawo do zasiłku dla bezrobotnych i zostaje pozbawiona statusu bezrobotnego (wyrejestrowana z urzędu pracy).
Podstawa prawna
Art. 33 i 73 ust. 4 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 149 ze zm.).