Aby zainteresowany mógł obniżyć swój dochód w PIT 2013 o wydatki na leki czy dojazd na zabiegi, musi mieć orzeczenie o niepełnosprawności. Odliczenie przysługuje też krewnemu lub powinowatemu, jeśli utrzymuje taką osobę.

Czy mimo braku orzeczenia ulga wchodzi w grę

W zeszłym roku matka czytelnika miała wypadek. Nie była zdolna do pracy i znalazła się na utrzymaniu syna. Czy może on odliczyć od dochodu wydatki na jej rehabilitację?
Podatnik może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, jeżeli ma na utrzymaniu osobę niepełnosprawną, której roczne dochody nie przekraczają 9120 zł. Dodatkowo osoba ta musi być dla odliczającego: współmałżonkiem, dzieckiem własnym, dzieckiem przysposobionym, dzieckiem obcym przyjętym na wychowanie, pasierbem, rodzicem, rodzicem współmałżonka, rodzeństwem, ojczymem, macochą, zięciem lub synową.
Te wymogi czytelnik i jego matka spełniają. Niestety, nie jest spełniony podstawowy warunek, który dotyczy zarówno sytuacji, gdy odliczenie planuje osoba, która ma kłopoty ze zdrowiem i sama ponosi wydatki na leki czy rehabilitację, jak i takiej, gdy koszty spoczywają na krewnym czy powinowatym, który ją utrzymuje. Chodzi o posiadanie przez chorego orzeczenia o niepełnosprawności.
Podstawa prawna
Art. 26 ust. 7d i 7e ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

Czy adaptacja łazienki pozwala na odliczenie

Podatnik z orzeczoną niepełnosprawnością ruchową poniósł koszty dostosowania łazienki do swoich potrzeb. Zainstalowano w niej brodzik z kabiną prysznicową oraz położono terakotę antypoślizgową. Czy te wydatki można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej?
Za wydatki na rehabilitację ustawodawca uważa m.in. te poniesione na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Adaptacja to np. położenie terakoty antypoślizgowej, likwidacja wanny i zainstalowanie brodzika z panelem prysznicowym i siedziskiem dla osób niepełnosprawnych ruchowo, założenie wiszącego sedesu oraz umywalki bez nogi umożliwiających swobodne podjechanie wózkiem, a także montaż wszelkiego rodzaju uchwytów, specjalnych baterii dla osób z niepełnosprawnymi dłońmi czy montaż drzwi przesuwnych.
Według organów podatkowych (np. dyrektora IS w Warszawie – interpretacja indywidualna z 18 maja 2012 r., nr IPPB4/415-166/12-4/MP) dochód można pomniejszyć też np. o wydatki poniesione na likwidację barier architektonicznych, budowę podjazdów dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, poszerzenie drzwi, likwidację progów, założenie okien zamykanych z niskiego poziomu.
Oczywiście, aby koszty tego rodzaju można było odliczyć w ramach ulgi, zakres prac adaptacyjnych bądź związanych z wyposażeniem lokalu/budynku musi odpowiadać potrzebom wynikającym z niepełnosprawności.
Dlatego, jak wskazuje dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi (interpretacja indywidualna z 28 marca 2013 r. nr IPTPB2/415-35/13-2/AK), przeprowadzone prace mają ułatwiać osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie, a nie ogólnie zapewniać lepszy komfort mieszkania. Oznacza to, że jeżeli np. w trakcie adaptacji łazienki czytelnik wymieni również glazurę, to związane z tym wydatki nie mogą być rozliczone w ramach ulgi rehabilitacyjnej.
Podejście urzędników bywa dość rygorystyczne. Dyrektor IS w Katowicach w interpretacji z 28 sierpnia 2013 r. (nr IBPBII/1/415-593/13/HK) uznał, że nie można pomniejszyć dochodu o wydatki, które nie dotyczą bezpośrednio mieszkania/budynku, np. na podjazd od granicy posesji do domu – mimo że ma on ułatwić poruszanie się na wózku inwalidzkim.
Podstawa prawna
Art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

Czy emeryt może uwzględnić wydatki na leki

W zeszłym roku emerytka wydała kilkaset złotych na leki kardiologiczne i inne. Czy część tej kwoty może odliczyć w ramach ulgi podatkowej?
Z ulgi może korzystać wyłącznie osoba z orzeczoną niepełnosprawnością, jeżeli lekarz specjalista stwierdzi, że powinna ona stale lub okresowo stosować pewne lekarstwa. Ustawodawca nie wskazał, w jakiej formie lekarz powinien to zrobić, co oznacza, że wystarczy ustne zalecenie. Jednak dla celów dowodowych warto uzyskać od lekarza odpowiednie zaświadczenie. Według dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (interpretacja indywidualna z 16 listopada 2010 r. nr IBPBII/1/415-714/10/MCZ) może ono być sporządzone w dowolnej formie. Powinno jednak z niego wynikać, kto i kiedy je wystawił oraz jakie leki i przez jaki czas powinny być przyjmowane przez wymienioną z imienia i nazwiska osobę niepełnosprawną. Ważne jest również, by zaświadczenie jednoznacznie określało, jak długo leki mają być stosowane (stale lub czasowo).
Odliczeniu podlegają wydatki faktycznie poniesione w danym miesiącu, ale tylko te stanowiące nadwyżkę ponad 100 zł.
Załóżmy, że w lutym 2013 r. podatnik wydał na leki 300 zł, w marcu 50 zł, w kwietniu 130 zł, a w maju i czerwcu po 220 zł. W rocznym PIT może on odliczyć 470 zł, tj.:
za luty – 200 zł (300 zł – 100 zł),
za marzec – 0 zł (wydatki nie przekroczyły 100 zł),
za kwiecień – 30 zł (130 zł – 100 zł),
za maj i czerwiec – 240 zł [(220 zł – 100 zł) x2].
Warunkiem skorzystania z ulgi jest posiadanie dokumentów stwierdzających poniesienie kosztów. Mogą to być np. faktury czy rachunki wystawione przez aptekę albo dowód wpłaty, z których powinno jednoznacznie wynikać, kiedy nastąpiła sprzedaż, kto jej dokonał oraz dla kogo jest lek. Nie można dokonać odliczenia na podstawie paragonu.
Podstawa prawna
Art. 26 ust. 1 pkt 6, ust. 7d i 7e ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

Czy można odliczyć od dochodu koszty operacji

Czytelnik zapłacił za operację biodra (endoprotezoplastyka), która była warunkiem koniecznym do rozpoczęcia rehabilitacji. Czy rozliczając się z fiskusem, może uwzględnić ten wydatek?
Katalog kosztów, które można odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej, określony w art. 26 ust. 7a ustawy o PIT, ma charakter zamknięty. Innymi słowy, ulga obejmuje tylko te wydatki, o których mówi ustawa – innych nie. Zgodnie z przepisami dochód można pomniejszyć m.in. o wydatki na pobyt w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, w zakładzie rehabilitacji leczniczej, w zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz wydatki na zabiegi rehabilitacyjne. Tych ostatnich nie można utożsamić z zabiegami operacyjnymi.
Wyjaśnił to dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 16 lipca 2013 r. (nr IBPBII/1/415-439/13/MZ). Nie zgodził się z podatnikiem, który chciał pomniejszyć dochody o koszty operacji kolana (chory uznał, że to zabieg rehabilitacyjny, który ma poprawić jego sprawność ruchową). Organ podatkowy zwrócił uwagę, że odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne została wymieniona w punkcie, który przewiduje odliczenie wydatków na pobyt w różnego rodzaju ośrodkach zajmujących się rehabilitacją leczniczą. A to oznacza, że tylko zabiegi w tego typu placówkach oraz mające charakter rehabilitacyjny (tj. mające na celu przystosowanie do normalnego życia w społeczeństwie osób, które doznały przemijającej lub trwałej utraty zdrowia i stały się wskutek tego inwalidami – por. Słownik języka polskiego PWN) są objęte ulgą.
Według dyrektora IS gdyby ustawodawca zamierzał umożliwić odliczanie od dochodu wszelkich wydatków ponoszonych przez osoby niepełnosprawne na zabiegi rehabilitacyjne (rozumiane jako zabiegi o charakterze leczniczym) oraz związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych, to wymieniłby je odrębnie – w oddzielnym punkcie art. 26 ust. 7a ustawy o PIT.
Brak możliwości odliczania kosztów operacji potwierdzają również wcześniejsze wyroki sądów administracyjnych. Przykładowo 17 marca 2011 r. Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. akt II FSK 1927/09) wyjaśnił, że zabieg operacyjny jest procedurą leczniczą, a nie rehabilitacyjną.
Podstawa prawna
Art. 26 ust. 7a pkt 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

Czy można uwzględnić koszty szkieł korekcyjnych

Podatnik ma orzeczenie o niepełnosprawności z powodu choroby oczu. Musi stosować szkła korekcyjne. Czy koszty ich zakupu może rozliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej?
Zgodnie z wolą ustawodawcy ulgą objęte są wydatki na zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji (art. 26 ust. 7a pkt 3).
Aby odliczenie było możliwe, pomiędzy zakupionym sprzętem a rodzajem niepełnosprawności musi istnieć ścisły związek (por. interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 4 czerwca 2012 r., nr IBPBII/1/415-216/12/MZ). Ponadto sprzęt, narzędzia czy urządzenia muszą być wykorzystywane (używane) w rehabilitacji oraz służyć przywracaniu sprawności organizmu lub ułatwiać wykonywanie czynności życiowych.
Zakup szkieł korekcyjnych przez czytelnika spełnia te warunki.
Podstawa prawna
Art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).

Czy dojazd do lekarza to też koszt do potrącenia

Z powodu orzeczonej niepełnosprawności i licznych chorób emeryt musi systematycznie odwiedzać lekarza. Czy koszty dojazdu środkami komunikacji miejskiej na badania może rozliczyć w rocznym PIT?
Ulga rehabilitacyjna przysługuje tylko wtedy, gdy w trakcie wizyt pacjent poddawany jest zabiegom o charakterze leczniczo-rehabilitacyjnym. Nie dotyczy więc dojazdów na badania, w tym także komunikacją publiczną. Potwierdził to NSA w wyroku z 28 listopada 2013 r. (sygn. akt II FSK 2853/11).
Jeśli spełnione są warunki odliczenia, a na zabiegi rehabilitacyjne dojeżdżaliśmy własnym samochodem, w rozliczeniu za dany rok możemy potrącić nie więcej niż 2280 zł. Tu jednak również nie ma możliwości zastosowania ulgi, jeśli chodzi o badania. Według dyrektora IS w Łodzi (por. interpretacja indywidualna z 3 grudnia 2013 r., nr IPTPB2/415-541/13-6/KSM) w ramach wspomnianego limitu 2280 zł nie mogą być uwzględnione wydatki na dojazd na wizyty kontrolne czy konsultacje lekarskie w przychodni, poradni czy w szpitalu, badania laboratoryjne i inne badania (np. USG, RTG itp.).
Podstawa prawna
Art. 26 ust. 7a pkt 14 i 15 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).