Zastępca warmińsko-mazurskiego państwowego inspektora sanitarnego, Agnieszka Wabik, stwierdziła, że egzekwowanie obowiązkowych szczepień u dzieci jest procesem skomplikowanym i wymagającym. Zaznaczyła również, że nakładanie grzywien nie skutkuje zmianą postawy rodziców, dlatego kluczowe jest apelowanie do ich rozsądku.

Agnieszka Wabik przypomniała, że terminy szczepień obowiązkowych dzieci wynikają z kalendarza szczepień.

"Gdy rodzice nie zgłoszą się w terminie z dzieckiem do przychodni POZ na szczepienia, wszczynane jest postępowanie administracyjne, które kończy się wydaniem postanowień o nałożeniu grzywny. Postępowanie jest żmudne i trudne. Pacjenci odwołują się od decyzji do sądu administracyjnego. Biorąc pod uwagę sytuację epidemiologiczną w Polsce, należy kłaść nacisk na edukowanie, jakim dobrodziejstwem są szczepionki. Należy przekonywać rodziców, że poprzez szczepienia mogą uchronić i ustrzec dzieci przed chorobami" – powiedziała.

Warmińsko-mazurski sanepid podał, że w tym roku do 19 marca wystawił 10 postanowień o nałożeniu grzywny i nałożeniu opłaty za czynności egzekucyjne. W 2022 r. wydał takich decyzji 40, w 2023 r. – 38, a w 2024 r. – 67.

Grzywny karą za brak szczepień

Od 2014 r. do 19 marca 2025 r. wystawił 499 postanowień o ukaraniu grzywną rodziców, którzy nie zaszczepili dziecka według kalendarza szczepień. Na te postanowienia rodzice składają skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. W 2023 r. zaskarżyli 6 decyzji ws. nałożenia grzywny, w 2024 r. – 13, a w tym roku do 19 marca złożyli dwie skargi.

Wabik podała, że wśród sezonowych zakaźnych chorób najwięcej w tym roku było zachorowań na grypę -13,5 tys. Na RSV zachorowało 1739 pacjentów. Na COVID-19 zanotowano 320 zachorowań.

Wśród powracających zakaźnych chorób najwięcej w 2024 r. było zachorowań na krztusiec – 345 przypadków. W tym roku zanotowano 86 takich przypadków. W 2024 r. sanepid zanotował jeden przypadek hospitalizacji pacjenta, u którego stwierdzono odrę i cztery przypadki hospitalizacji pacjentów z różyczką. W tym roku do szpitala trafił jeden pacjent z różyczką.

Kontrola GIS

Główny inspektor sanitarny dr Paweł Grzesiowski zapowiedział rozpoczęcie na początku kwietnia kontroli kart szczepień obowiązkowych wszystkich dzieci w Polsce. Według niego kontrola dostarczy rzeczywistych danych o tym, ile z nich jest niezaszczepionych.

W Polsce obowiązek szczepień ochronnych ze względu na wiek obejmuje około 7,5 mln dzieci i młodzieży.

Obligatoryjność szczepień nakłada ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych oraz rozporządzenie ministra zdrowia. Obecnie obowiązek dotyczy ochrony przed 13 chorobami zakaźnymi.

Najwyższa Izba Kontroli wykazała w swoim raporcie (opublikowanym w listopadzie 2024 r.), że brakuje dokładnych danych o liczbie osób, które powinny być zaszczepione, ilu osobom wykonano szczepienia i o liczbie odmów. Ze gromadzonych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego danych wynika, że liczba odmów szczepień wzrosła z ok. 40 tys. w 2018 r. do ponad 87 tys. w 2023 r. (to ostatnie dostępne dane). NIK ostrzega, że dalszy wzrost odmów szczepień może doprowadzić do wybuchu epidemii groźnych dla życia chorób. (PAP)