Tylko osoba spełniająca warunki określone w ustawie będzie mogła wykonywać tę profesję. Tak wynika z poselskiego projektu ustawy o zawodzie psychoterapeuty oraz samorządzie zawodowym, pod którym podpisali się posłowie KO, Polski2050, PSL oraz Lewicy.

Dziś zawód psychoterapeuty nie jest kompleksowo uregulowany. Obowiązują jedynie szczątkowe przepisy. Przykładowo te określające osoby uprawnione do udzielania świadczeń zdrowotnych z psychoterapii finansowanych z pieniędzy publicznych. W ocenie posłów brak jednolitych przepisów określających wymagania kwalifikacyjne powoduje, że osoby niemające wystarczających kompetencji mogą oferować usługi psychoterapeutyczne. Podkreślają oni, że brak nadzoru nad wykonywaniem tej profesji rodzi ryzyko występowania nieprawidłowości, takich jak nadużycia wobec pacjentów czy świadczenie tej usługi przez osoby bez odpowiedniego przeszkolenia. Ponadto zawód psychoterapeuty nie jest objęty prawną ochroną tytułu zawodowego, co oznacza, że każdy może się nim posługiwać, niezależnie od posiadanego doświadczenia czy wykształcenia. Pacjenci nie mogą zgłaszać skarg na psychoterapeutów do specjalnie powołanego w tym celu organu. Tymczasem liczne zawiadomienia o nieprawidłowościach trafiają do rzecznika praw obywatelskich czy rzecznika praw pacjenta.

Psychoterapeuci obecnie bez sankcji

Obowiązujący stan prawny nie reguluje odpowiedzialności zawodowej psychoterapeutów, co oznacza, że nawet w przypadku poważnych naruszeń nie można nałożyć na nich sankcji, takich jak zawieszenie lub odebranie prawa do wykonywania zawodu.

„Z uwagi na interesy osób korzystających z psychoterapii, konieczne jest, aby miały one dostęp do informacji na temat psychoterapeutów, gwarancję wysokich standardów ich szkolenia i łatwość dochodzenia ewentualnych roszczeń” – argumentują posłowie w uzasadnieniu projektu.

Pięć grup

Zgodnie z projektem ustawy wykonywanie zawodu psychoterapeuty odbywa się w formie prowadzenia psychoterapii w ramach standardów stosowanych w jednej z pięciu grup:

Proponują, aby tylko osoba, która spełni ustawowe kryteria, mogła posługiwać się tytułem psychoterapeuty. Ustawa określi zasady wpisu do rejestru psychoterapeutów. Aby móc wykonywać ten zawód, trzeba będzie spełniać m.in. następujące warunki: posiadać tytuł zawodowy magistra we wskazanych dziedzinach, uzyskać certyfikat psychoterapeuty, mieć pełną zdolność do czynności prawnych i korzystać z pełni praw publicznych, władać językiem polskim, wykazywać nienaganną postawę etyczną oraz wykazywać stan zdrowia umożliwiający wykonywanie tej profesji.

Psychoterapeuci z nowymi uprawnieniami i obowiązkami

Dzięki rejestrowi osoba korzystająca z psychoterapii będzie miała dostęp do zebranych w jednym miejscu i sprawdzonych informacji o uprawnieniach osoby, z usług której chce skorzystać. Rejestr ma być jawny w zakresie tożsamości osoby, podmiotu, numeru i zakresu przyznanych praw oraz przynależności do określonej grupy psychoterapeutycznej (patrz: ramka).

Zostanie także wprowadzony obowiązek doskonalenia zawodowego, niezbędnego do utrzymania prawa do wykonywania tej profesji. Zostaną powołane Krajowa Izba Psychoterapeutów oraz regionalne izby pełniące funkcje nadzorcze i kontrolne. Psychoterapeuci będą ponosić odpowiedzialność dyscyplinarną za np. naruszenie zasad etyki lub standardów zawodowych. Przy izbach zostaną powołane dwuinstancyjne sądy koleżeńskie. Będą mogły wymierzać kary m.in. upomnienia, nagany, pieniężne czy zawieszenia w prawach do wykonywania zawodu od trzech miesięcy do pięciu lat.

Profesja ta nie tylko zostanie objęta specjalną ochroną, lecz także stanie się zawodem zaufania publicznego.©℗

Podstawa prawna

Etap legislacyjny

Projekt wniesiony do Sejmu