Za wypisanie recepty na antykoncepcję awaryjną i przeprowadzenie wywiadu apteka dostanie 50 zł. Wcześniej jednak musi podpisać umowę z NFZ. Tak wynika z rozporządzenia ministra zdrowia z 29 kwietnia 2024 r. w sprawie programu pilotażowego w zakresie usług farmaceuty dotyczących zdrowia reprodukcyjnego, które weszło w życie 1 maja (Dz.U. poz. 662). Na razie jeszcze w żadnej aptece program nie jest realizowany. Trzeba dopełnić formalności.

Po tym, jak prezydent Andrzej Duda odmówił podpisania nowelizacji ustawy – Prawo farmaceutyczne, Ministerstwo Zdrowia obiecało kobietom pomoc. Receptę na antykoncepcję awaryjną będzie można dostać w aptece. Farmaceuta przeprowadzi wywiad, wypisze receptę na tabletkę „dzień po” i udzieli konsultacji na temat antykoncepcji.

Wątpliwości prezydenta budziła zwłaszcza dostępność antykoncepcji awaryjnej dla osób niepełnoletnich. Zgodnie z rozporządzeniem programem pilotażowym mogą zostać objęci pacjenci, którzy ukończyli, w dniu zgłoszenia się do apteki, 15. rok życia. To oznacza, że farmaceuta może raz na miesiąc wystawić receptę na tabletkę „dzień po” bez zgody rodziców. W przypadku wątpliwości co do wieku farmaceuta może go zweryfikować na podstawie dokumentu ze zdjęciem. Naczelna Rada Aptekarska stoi jednak na stanowisku, że zaopatrywanie małoletniego pacjenta w produkt leczniczy będący środkiem antykoncepcji awaryjnej (wywiad i ewentualne wystawienie recepty farmaceutycznej) na podstawie decyzji farmaceuty wymaga zgody przedstawiciela ustawowego. Zarówno „wywiad”, o którym mowa w rozporządzeniu, jak i wystawienie recepty farmaceutycznej objęte są zakresem pojęcia świadczenia zdrowotnego. Zgodnie zaś z ustawą o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 581) przedstawiciel ustawowy pacjenta małoletniego ma prawo do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych.

Zgodnie z rozporządzeniem celem programu pilotażowego jest poprawa dostępności do nowoczesnych metod antykoncepcji awaryjnej oraz zapewnienie w aptece usług w zakresie zdrowia reprodukcyjnego wraz z oceną efektywności związanych z tym działań, w szczególności wobec osób między 15. a 18. rokiem życia. Może się jednak okazać, że nastolatki nie dostaną w aptece recepty na tabletkę „dzień po”, jeśli nie przyjdą po nią z rodzicem.

Zgodnie z rozporządzeniem wywiad w ramach programu pilotażowego powinien być przeprowadzony w miejscu i w sposób zapewniający poszanowanie praw pacjenta oraz bezpieczeństwo przekazywanych przez niego informacji – w pokoju opieki farmaceutycznej, jeżeli dana apteka go posiada albo w pomieszczeniu administracyjno-szkoleniowym. Pacjent może skorzystać z programu nie częściej niż co 30 dni. ©℗