1 października został uruchomiony Turystyczny Fundusz Zwrotów, który ma wspomóc biura podróży w wypłacie pieniędzy za niezrealizowane wycieczki z powodu epidemii COVID-19. Procedura wymaga złożenia kompletnych wniosków w systemie elektronicznym Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego – zarówno przez podróżnego, jak i przez organizatora turystyki. Wszystko po to, aby zapobiegać ewentualnym nadużyciom i wyłudzeniom. Liczne warunki i obostrzenia rodzą jednak wiele pytań ze strony przedsiębiorców i ich klientów. Odpowiedzi na nie udzielili eksperci Ministerstwa Rozwoju i Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.

Składanie wniosków przez firmy i turystów

▶ Czy organizator turystyki powinien złożyć jeden zbiorczy wniosek za wszystkich klientów, czy też lepiej wysyłać pojedyncze wnioski na każdego klienta?
Podmiot starający się pieniądze załącza zbiorczy wniosek, w którym będą wskazane dane poszczególnych klientów.
▶ Czy możliwe jest złożenie kilku wniosków przez organizatora w kilku transzach? Przykładowo: gdy organizator w pierwszym wniosku nie uwzględnił wszystkich podróżnych?
Tak, istnieje taka możliwość, system jest do tego przystosowany.
▶ Do wniosku organizatora turystyki należy dołączyć wykaz umów. Czy powinien on zawierać wszystkie umowy, od których odstąpili klienci biura podróży, czy tylko te objęte wnioskiem o wypłatę?
Wykaz powinien dotyczyć wyłącznie umów, od których podróżni odstąpili w trybie art. 47 ust. 4 ustawy z 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych oraz umów rozwiązanych z podróżnymi w trybie art. 47 ust. 5 pkt 2 tej ustawy (które to odstąpienie od umowy lub rozwiązanie umowy pozostaje w bezpośrednim związku z wybuchem epidemii wirusa SARS-CoV-2, a organizator turystyki nie dokonał zwrotu wpłat wniesionych przez podróżnego lub podróżny nie wyraził zgody na otrzymanie w zamian od organizatora turystyki vouchera). Nie ma potrzeby wskazywania innych umów, co więcej, ich wskazanie byłoby niezgodne z brzmieniem przepisu i mogłoby wprowadzać w błąd.
Zwolnienie ze składek dla turystyki częściowo na starych zasadach
Zwolnienie ze składek dla turystyki częściowo na starych zasadach

Zobacz również
▶ Czy agent turystyczny może być stroną do zwrotu zaliczek?
Z wnioskiem o wypłatę może wystąpić wyłącznie podróżny.
▶ Ustawa wymaga, aby przy wypełnianiu formularza została podana data wpłat dokonanych przez klientów i touroperatorów. Jaka data powinna być wskazana w systemie przez podróżnego, który wpacił pieniądze do agenta?
We wniosku należy podać faktyczne daty dokonanych wpłat. Jeśli wpłata była dokonywana przez podróżnego do agenta turystycznego, to należy wskazać datę tej wpłaty.
▶ Czy organizator imprezy może pomóc klientowi w jakikolwiek sposób w uzyskaniu zwrotu środków i w wypełnieniu wniosku?
Rzeczywiście, aby doszło do rozpatrzenia wniosków i wypłaty – zarówno organizator, jak i podróżny muszą złożyć wniosek o zwrot środków. Organizator może udzielić informacji w razie niepewności podróżnego co do szczegółów jego wniosku.
▶ Klient otrzymał voucher. Czy może go zwrócić organizatorowi imprezy i złożyć wniosek do TFZ o wypłatę pieniędzy?
Nie, w takim przypadku nie przysługuje zwrot środków. Zgodnie bowiem ze znowelizowaną specustawą o COVID-19 wraz z wnioskiem organizator turystyki jest zobowiązany złożyć oświadczenie, że nie wręczył podróżnemu vouchera ani też nie dokonał zwrotu wpłat oraz że zobowiązuje się do zwrotu wypłaty na określonych zasadach (art. 15ka ust. 3 pkt 1 ustawy o COVID-19). Sposób wykorzystania vouchera określa ustawa oraz regulamin przygotowany przez organizatora imprezy turystycznej.
▶ Wpłata środków nastąpiła przelewem do agenta, a ten następnie wpłacił pieniądze – również przelewem – do organizatora turystyki. Jakie konto i jakie dane (numery rachunków, informacje o dokonanych płatnościach) należy podać we wniosku przedsiębiorcy? Czy oba konta?
Przedsiębiorca w swoim wniosku podaje numer konta agenta, z którego dokonano wpłaty, oraz swój numer konta, na które płatność wpłynęła.
▶ Agent przekazał organizatorowi turystyki kwotę wpłaconą przez podróżnego pomniejszoną o swoją prowizję. Jaką kwotę organizator powinien wskazać jako kwotę do zwrotu?
Powinien wskazać do wypłaty pełną kwotę należną podróżnemu. Klientowi należy się pełny zwrot dokonanej opłaty za imprezy turystyczne.
Dodatkowa tarcza dla turystyki
Turystyczny Fundusz Zwrotów powołała ustawa z 17 września 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1639). Ten specjalny fundusz działa przy Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym, który rozpatruje wnioski i wypłaca pieniądze.
Kilka niezbędnych warunków do zwrotu środków
Ustawa precyzuje kilka niezbędnych warunków, które muszą zostać spełnione, aby mogło dojść do wypłaty pieniędzy za niewykorzystane wycieczki w okresie epidemii COVID-19.
WARUNEK 1. Złożenie kompletnych wniosków. Wypełnia się je w systemie informatycznym UFG. Przy czym muszą je złożyć zarówno organizator turystyki, jak i podróżny.
WARUNEK 2. Odstąpienie od umowy. Wymagane jest, aby podróżny odstąpił od umowy w trybie określonym w art. 47 ust. 4 ustawy z 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 548, z późn. zm.) lub organizator turystyki rozwiązał umowę o udział w imprezie turystycznej w trybie określonym w art. 47 ust. 5 pkt 2 tej ustawy. Musi to mieć jednak bezpośredni związek z wybuchem epidemii wirusa SARS-CoV-2. Powiadomienie o odstąpieniu od umowy lub o rozwiązaniu umowy powinno nastąpić do 1 października 2020 r.
WARUNEK 3. Płatność za wycieczkę była bezgotówkowa. A więc przykładowo dokonana była przelewem z konta, ewentualnie kartą za pośrednictwem terminala POS lub została zlecona w banku. Wnioski, w których płatność nastąpiła do organizatora gotówką, będą odrzucane.
WARUNEK 4. Podróżny nie otrzymał zwrotu wpłaty oraz nie otrzymał vouchera lub nie wyraził zgody na jego przyjęcie.
WARUNEK 5. Organizator turystyki opłaci wniosek. Musi to zrobić w ciągu siedmiu dni od dnia złożenia wniosku. Jest to kwota na rzecz Turystycznego Funduszu Pomocowego z tytułu złożonego wniosku.
Wnioski należy składać do dnia 31 grudnia 2020 r. Wypłata nastąpi po ich pozytywnym zweryfikowaniu pod względem ich kompletności zgodności w zakresie zawartych w nich danych. Weryfikacji dokonuje Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. ©℗
▶ Opłaty dokonywane przez organizatora turystyki związane ze zwrotami pieniędzy zależą od wielkości jego przedsiębiorstwa. Według jakich definicji kategoryzuje się przedsiębiorców: małych, średnich i dużych?
Wskazane wyrażenia należy rozumieć zgodnie z ustawą prawo przedsiębiorców, a więc:
1) mały przedsiębiorca to przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:
a) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 mln euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 mln euro
– i który nie jest mikroprzedsiębiorcą;
2) średni przedsiębiorca to przedsiębiorca, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełniał łącznie następujące warunki:
a) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
b) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 mln euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 mln euro
– i który nie jest mikroprzedsiębiorcą ani małym przedsiębiorcą;
3) duży przedsiębiorca – to ten który przekracza warunki brzegowe określone powyżej dla średniego przedsiębiorcy.
▶ Odmowa przez klienta złożenia wniosku nie zwalnia organizatora od zwrotu mu pieniędzy. W jakim czasie przedsiębiorca powinien w tej sytuacji zwrócić klientowi środki? Jakie terminy obowiązują wówczas przedsiębiorcę i co w tym zakresie zmieniła ostatnia nowelizacja?
Jeżeli podróżny nie złożył wniosku, wówczas organizator turystyki po skutecznym rozwiązaniu z nim umowy o imprezę turystyczną ma obowiązek zwrotu wpłat w terminie 14 dni.
▶ Czy w przypadku wpłat dokonanych w różny sposób: gotówką/przelewem/kartą, wniosek o zwrot dotyczy wszystkich wpłat czy tylko bezgotówkowych?
Zgodnie z ustawą z 17 września 2020 r. zwrotowi podlegają jedynie wpłaty bezgotówkowe do organizatora turystyki. Jeśli podróżny wpłacił gotówkę do agenta, a agent dokonał płatności bezgotówkowej do organizatora, to zwrotowi podlega tylko płatność bezgotówkowa.
▶ Czy datą powiadomienia o odstąpieniu od umowy o udział w imprezie turystycznej lub powiadomienia o rozwiązaniu umowy przez organizatora turystyki może być data anulacji rezerwacji?
Nie. Należy wskazać datę powiadomienia przez podróżnego o odstąpieniu od umowy o udział w imprezie turystycznej lub powiadomienia o rozwiązaniu umowy o udział w imprezie turystycznej przez organizatora turystyki. Data ta jest wskazywana jako dzień złożenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy przez jedną ze stron.
▶ W jaki sposób powinny być wykazane wpłaty wielu osób na jedną rezerwację z różnych rachunków bankowych, kart?
Podróżny (osoba, która zawarła umowę) ma możliwość wskazania we wniosku więcej niż jednej pozycji wpłaty według różnych metod płatności lub rachunków, z których dokonano wpłat. Klient powinien podać numery rachunków i kwoty, a także daty przelewów. Nie ma limitu, jeśli chodzi o pozycje wpłat uwidaczniane we wniosku. Klient powinien wskazać wszystkie rachunki, z jakich dokonywał częściowych wpłat za imprezę turystyczną.
▶ W przypadku anulacji rezerwacji koszt samego ubezpieczenia nie podlega zwrotowi. Będzie to skutkowało rozbieżnością pomiędzy kwotą wpłaty klienta i kwotą zwrotu. W jaki sposób zaraportować takie transakcje?
Organizator turystyki powinien we wniosku wykazać kwoty wpłacone przez podróżnego, a oddzielnie podać kwotę należną do zwrotu. Wszelkie rozbieżności będą przedmiotem postępowania wyjaśniającego. Należy zwrócić uwagę, iż opłata za dodatkowe ubezpieczenie nie podlega zwrotowi w ramach TFZ, ponieważ nie stanowi ona ceny imprezy turystycznej, tylko jest czymś ponadto i jest wykupowane nie jako całościowy pakiet.
▶ Rezygnacja klienta nastąpiła we wrześniu. Czy można ubiegać się o zwrot płatności za wycieczkę od razu, czy musi minąć 180 dni od dnia rezygnacji?
Wniosek można złożyć od razu po rezygnacji.
▶ Czy nadal można skutecznie odstąpić od umowy o imprezę turystyczną w związku z COVID-19?
Powiadomienie przez podróżnego o odstąpieniu od umowy o udział w imprezie turystycznej lub powiadomienie o rozwiązaniu umowy o udział w imprezie turystycznej przez organizatora turystyki w trybie oraz ze skutkiem określonym w art. 15k ust. 1 możliwe było do 1 października 2020 r. W przypadku, gdy rezygnacja następuje po tej dacie, zastosowanie znajdują przepisy ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych i wówczas przedsiębiorca ma 14 dni na zwrot pieniędzy.
▶ Czy jako organizator turystyki mamy podstawy domagać się uzupełnienia numeru PESEL od podróżnego?
W wielu przypadkach numer PESEL znajduje się już w umowie, ponieważ w jest on wykorzystywany na potrzeby postępowań sądowych. Zgodnie bowiem z kodeksem postępowania cywilnego pozew powinien zawierać numery PESEL lub NIP pozwanego będącego osobą fizyczną, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go, nie mając takiego obowiązku. Sama ustawa daje podstawę prawną do ubiegania się o takie dodatkowe dane osobowe w tym zakresie w art. 15ka ust. 9. Zgodnie z tym przepisem organizator turystyki, który nie dysponuje danymi, o których mowa w ustawie (w tym PESEL), gromadzi i przetwarza dane na potrzeby złożenia wniosku organizatora turystyki. Biorąc powyższe pod uwagę, organizator turystyki może ubiegać się o takie dane od podróżnego.
▶ Dlaczego na stronie UFG nie ma wniosku do pobrania?
Wniosek jest dostępny wyłącznie po zalogowaniu się na konto użytkownika w Portalu TFG (po naciśnięciu przycisku „Wnioski COVID” widocznego w menu po lewej stronie, a następnie naciśnięciu przycisku „Złóż nowy wniosek” w górnym prawym rogu ekranu). Tam należy go wypełnić. Przy czym formularz ten występuje wyłącznie w postaci elektronicznego formularza. Uwaga, nie należy składać wniosku w postaci korespondencji wysyłanej poprzez portal lub e-mailem ani w formie załącznika do takiej korespondencji.
▶ Niektórzy podróżni, np. osoby starsze, mogą mieć kłopot z samodzielnym złożeniem wniosku. Na ile organizator turystyki może im pomóc? Czy może np. założyć klientowi odpowiednie konto?
Dla takich osób przeznaczona jest odpowiednia infolinia prowadzona przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Klient może zadzwonić pod numery (22) 445 12 34 lub (22) 255 23 23. Infolinia jest dostępna od poniedziałku do piątku od godz. 8.00 do 20.00. Formularz musi wypełnić podróżny, natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, aby w tym zakresie podróżny uzyskał odpowiednią pomoc od biura podróży.
Przewoźnicy autokarowi wołają o pomoc
Przewoźnicy autokarowi wołają o pomoc

Zobacz również
▶ Czy klient biura podróży może wystąpić do UFG/TFG o zwrot środków za pośrednictwem pełnomocnika?
Proces wnioskowania zakłada logowanie za pomocą Krajowego Węzła Integracji Elektronicznej – co oznacza konieczność posłużenia się profilem zaufanym, e-dowodem lub logowaniem przez bank. Wniosek powinien zostać złożony przez podróżnego uprawnionego do zwrotu środków. Proces ten nie przewiduje udziału pełnomocnika.
▶ Czy osoby, które nie mają dostępu do komputera i nie umieją założyć odpowiedniego konta w systemie przeznaczonym do składania wniosków, mogą przesłać wniosek pocztą lub faksem? Czy ewentualnie mogą złożyć wniosek osobiście?
Nie, tak jak już wspominaliśmy nie ma możliwości złożenia wniosku w formie papierowej czy faksem. Nie ma też możliwości pobrania formularza ze strony. Uprawniony będzie mógł złożyć wniosek wyłącznie online, po zalogowaniu się na konto użytkownika w Portalu TFG.
▶ Kilka osób samodzielnie wpłaciło pieniądze do organizatora, a pozostałą kwotę wpłaciła osoba reprezentująca grupę osób. Kto składa wniosek i komu zwrócone będą środki?
Osobą uprawnioną do zwrotu środków jest podróżny, który zawarł umowę o udział w imprezie turystycznej. Wskazuje on we wniosku numer rachunku do zwrotu, nie musi to być ten sam numer, z którego nastąpiła płatność.
▶ Podpisaliśmy wspólnie jedną umowę z organizatorem, lecz każdy z nas płacił za siebie, a przelewy nastąpiły z różnych rachunków bankowych/kart płatniczych. Komu przysługuje zwrot?
Tak, jak już wspominano wcześniej, wniosek powinna złożyć osoba, która zawarła umowę z organizatorem. Zwrot zostanie dokonamy na konto wskazane we wniosku. Zasadę zwrotu na konto tego podróżnego, który podpisywał umowę, wprowadzono, aby rozstrzygnąć jakiekolwiek sytuacje sporne, które mogłyby się pojawić.
Co przed wypełnieniem wniosku musi przygotować przedsiębiorca
Wniosek składany przez przedsiębiorcę zawiera 36 pól. Przedsiębiorca musi zgromadzić przed wypełnieniem i wpisać w elektronicznym formularzu liczne dane, opisujące szczegóły zawartych umów z klientami oraz dokonanych przez nich płatności:
•formę prawną podróżnego (musi wskazać, czy jest to osoba fizyczna ‒ mająca PESEL lub nie, czy firma),
•imię i nazwisko podróżnego (jeżeli jest osobą fizyczną) lub nazwa podróżnego (jeżeli jest firmą),
•PESEL podróżnego lub seria i numer dokumentu tożsamości podróżnego (jeżeli osoba fizyczna nie ma PESEL, np. podróżny zagraniczny),
•NIP podróżnego (w przypadku gdy jest to firma),
•numer umowy z podróżnym i datę jej zawarcia,
•datę rozpoczęcia i zakończenia imprezy turystycznej,
•datę powiadomienia przez podróżnego o odstąpieniu od umowy o udział w imprezie turystycznej lub powiadomienia o rozwiązaniu umowy o udział w imprezie turystycznej przez organizatora turystyki,
•datę wpłaty podróżnego, wysokość uiszczonej kwoty i walutę, w jakiej została dokonana,
•metodę płatności (dopuszczalne wpisy: przelew, gotówka, karta POS, karta w Internecie, BLIK, inna forma),
•tytuł płatności,
•numer konta przedsiębiorcy, na które wpłynęła wpłata (lub numer konta agenta, jeżeli podróżny dokonał przelewu do agenta),
•numer konta podróżnego, z którego dokonano wpłaty (lub odpowiednio numer konta agenta, jeżeli to on dokonał przelewu do organizatora w imieniu podróżnego),
•numer konta do zwrotu, jeżeli inny niż numer konta podróżnego,
•liczbę osób objętych umową z podróżnym,
•łączną cenę za wycieczkę,
•miejsce lub trasę wykonania umowy,
•rodzaj środka transportu, jeśli umowa obejmowała przewóz,
•numer SWIFT konta podróżnego do zwrotu,
•data ostatniego dokonanego zwrotu na rzecz podróżnego (jeśli był dokonany),
•wysokość ewentualnego wcześniej dokonanego zwrotu na rzecz podróżnego,
•nazwa agenta rozliczeniowego (np. PayU SA),
•kwota należna do zwrotu dla klienta,
•identyfikator sprzedawcy i terminala płatności, kod autoryzacji płatności w terminalu (dotyczy płatności kartą POS),
•nazwę sklepu internetowego i identyfikator sprzedawcy internetowego – jeżeli jest znany (dotyczy metody płatności kartą w internecie).©℗
▶Kogo należy uznać za podróżnego zawierającego umowę, jeżeli uczestnikiem imprezy turystycznej jest dziecko? Czyje dane należy wpisać we wniosku – dziecka czy rodzica?
W takim przypadku wniosek powinna wypełnić osoba, która zawarła umowę o imprezę turystyczną. W przypadku nieletniej osoby będzie to rodzic.
▶ Umowa o organizację wycieczki szkolnej została podpisana przez dyrektora szkoły? Czyje dane należy wówczas podać we wniosku? Czy każdego ucznia z osobna? Na czyje konto zostanie dokonana wypłata?
Należy podać dane podmiotu, który zawarł umowę w imieniu podróżnych, którymi są uczniowie. W opisanej sytuacji podajemy dane dyrektora szkoły.
▶Kto jest uprawnionym do zwrotu, jeśli wyjazd był częściowo dofinansowany przez zakład pracy? Część zaliczki wpłacał klient, a cześć zakład pracy? Kto powinien złożyć wniosek? Czyje dane w nim podać? Czy należy wówczas wskazać wszystkie numery kont, z których zostały wykonane przelewy? Na czyje konto nastąpi zwrot?
Wniosek oczywiście składa ten, kto zawarł umowę z organizatorem turystycznym (czyli np. biurem podróży, podając jednocześnie wszystkie konta, z których były dokonywane wpłaty wraz z kwotami dokonanych przelewów.
▶ Dokonałem płatności w kilku ratach – przy czym jedna z tych wpłat stanowiła przelew na konto, a druga była dokonana kartą? Ile wniosków w tej sytuacji powinien złożyć? Jeśli jeden, to jakie dane w nim podać?
W takim przypadku należy złożyć jeden wniosek, ponieważ dotyczy on jednej umowy o imprezę turystyczną. We wniosku należy podać zarówno informacje o płatności przelewem jak i bezgotówkowo – kartą płatniczą.
▶ Co w sytuacji, kiedy płatności były w ratach, a klient dokonywał płatności poszczególnych rat z różnych kont? Jakie konto wskazać?
Klient podaje wszystkie konta, z których dokonywał wpłat wraz z wyszczególnieniem odpowiednich kwot.
▶ Co w sytuacji, gdy płatność została uiszczona w dwóch transzach – jedna została dokonana gotówką, a druga kartą? Czy wniosek może objąć pełną kwotę czy tylko tę, która była objęta płatnością bezgotówkową?
Jeżeli płatności dokonano bezpośrednio do organizatora, to zgłaszamy oczywiście wyłącznie płatność bezgotówkową. Jeżeli płatności dokonano do agenta, a agent przekazał płatność organizatorowi w formie bezgotówkowej, to zgłaszamy obydwie płatności.
▶ Ustawa dotyczy płatności bezgotówkowych. Ale jeśli wpłata gotówką nastąpiła do agenta, a on dokonał przelewu do organizatora, to czy w takim przypadku przysługuje zwrot?
Ustawodawca nie przewidział zwrotów płatności gotówkowych. Jeżeli dokonano wpłaty gotówkowej u agenta, należy się upewnić, że on następnie dokonał wpłaty bezgotówkowej na rzecz organizatora – w takim przypadku wypełnić trzeba wniosek po zalogowaniu na swoje konto w Portalu TFG, zaznaczając metodę płatności „Gotówka” i uzupełniając pozostałe wymagane pola. Jeżeli środki wpłacono gotówką bezpośrednio do organizatora, to w celu uzyskania zwrotu pieniędzy należy zgłosić się do organizatora.
▶ Czy klient będzie mógł odmówić złożenia wniosku? W jaki sposób?
Klient składa wniosek dobrowolnie, nie jest to rozwiązanie przymusowe, jednak trzeba pamiętać, że skorzystanie z TFZ daje możliwość znacznie szybszego i pewnego odzyskania wpłaconych środków.
▶ Za moją wycieczkę zapłaciła osoba trzecia, dokonując przelewu ze swojego rachunku bankowego. Komu przysługuje zwrot środków i kto powinien o niego wystąpić?
Jak już wskazano, osobą uprawnioną do zwrotu pieniędzy jest podróżny, który zawarł umowę o udział w imprezie turystycznej. Wskazuje on we wniosku m.in. numer rachunku, na który chciałby otrzymać zwrot, jednak – co już zauważono wyżej – nie musi to być ten sam numer, z którego nastąpiła płatność.
▶ Wpłaciłem agentowi pieniądze za imprezę turystyczną gotówką, a on wpłacił przelewem. W jaki sposób należy to wskazać we wniosku?
W takim przypadku należy wypełnić wniosek po zalogowaniu na swoje konto w Portalu TFG, zaznaczając metodę płatności „Gotówka”. Weryfikację w tym zakresie będzie prowadził UFG, poprzez porównywanie wniosków i dostęp do danych z systemów teleinformatycznych dostawców usług płatniczych, o których mowa w ustawie z 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 794).
▶ Czyje dane należy wskazać w przypadku imprezy grupowej. Czy we wniosku powinny być dane uczestników czy tylko osoby rezerwującej?
We wniosku powinny oczywiście znajdować się dane tylko tej osoby, która zawarła umowę o udział w imprezie turystycznej. Zatem jeżeli jedna osoba rezerwowała wycieczkę np. dla pięciu osób, wniosek składa jedna osoba, która zawarła umowę w imieniu wszystkich uczestników.

Wypłaty

▶ Jaka kwota podlega zwrotowi w przypadku wniesienia opłaty w walucie innej niż polska?
W przypadku, gdy wpłaty podróżnego zostały dokonane w walucie obcej, kwotę należnej wypłaty ustala się w walucie polskiej z zastosowaniem kursu średniego ogłoszonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na dzień wejścia w życie ustawy z 17 września 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.
▶ Kwota, którą otrzymał podróżny, jest inna od tej, którą zapłacił. Jaka jest tego przyczyna?
Fakt, że kwota jest inna niż zapłacona przez podróżnego, może wynikać z różnych powodów, tj.:
a) różnic kursowych – w przypadku, gdy wpłaty podróżnego dokonane zostały w walucie innej niż polska, kwotę należnej wypłaty ustala się w walucie polskiej z zastosowaniem kursu średniego ogłoszonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na dzień wejścia w życie ustawy;
b) dokonania części płatności gotówką – jeżeli klient dokonał płatności za imprezę częściowo gotówką, a częściowo przelewem lub kartą, to otrzyma zwrot jedynie części opłaconej bezgotówkowo.
▶ Do wycieczki klient dokupił dodatkowe ubezpieczenie dobrowolne. Czy TFG zwróci koszt tego ubezpieczenia?
Dodatkowe/dobrowolne ubezpieczenie nie jest częścią składową imprezy turystycznej, więc UFG nie powinien zwracać pieniędzy z tego tytułu.
▶ Czy środki, które zwraca TFZ, podlegają egzekucji komorniczej/skarbowej?
Pieniądze trafiają na rachunek bankowy osoby uprawnionej do otrzymania zwrotu. Jeśli wobec tej osoby prowadzona jest egzekucja komornicza/skarbowa, to mogą one zostać zajęte. UFG/TFG nie jest stroną takiej egzekucji i nie ma na to wpływu.
▶ Kwotę za imprezę wpłaciłam w walucie obcej. Sprawdziłam kurs i jest różnica. Z czego ona wynika?
W przypadku płatności za imprezę w walucie obcej, w związku ze zwrotem tej kwoty w innym terminie innym niż termin wpłaty różnice mogą wynikać, jak już wspominano, z różnic kursowych. W przypadku, gdy wpłaty podróżnego dokonane zostały w walucie innej niż polska, kwotę należnej wypłaty ustala się w walucie polskiej z zastosowaniem kursu średniego ogłoszonego dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na dzień wejścia w życie ustawy.

Ocena i weryfikacja wniosków

▶ Czy wnioski organizatorów turystyki, które zawierają wskazanie wielu podróżnych, są rozpatrywane w stosunku do całości złożonych spraw klientów? A co jeśli w takim zbiorczym wnioski będzie jakaś nieścisłość?
Wniosek organizatora turystyki rozpatruje się w odniesieniu do poszczególnych podróżnych wykazanych w tym wniosku, dlatego nie ma obaw, że zostanie on w całości przekazany do uzupełnienia braków w przypadku nieścisłości w odniesieniu do jednego z podróżnych.
▶ Co się stanie, gdy organizator turystyki lub podróżny nie uzupełnią braków w terminie określonym w wezwaniu?
W przypadku nieuzupełnienia braków lub niezłożenia wyjaśnień przez organizatora turystyki lub podróżnego w terminie określonym w wezwaniu wniosek pozostawia się bez rozpoznania, o czym informuje się organizatora turystyki oraz podróżnego za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego.
▶ Czy złożony wniosek można korygować? Przykładowo: gdy operator turystyczny złożył wniosek, a po pewnym czasie zorientował się, że zawiera on błędy, np. niewłaściwe kwoty, to czy można jeszcze dokonać korekty? W jaki sposób?
Zarówno organizator, jak i podróżny zostaną poinformowani o błędach zidentyfikowanych przez UFG w trakcie weryfikacji wniosków.
▶ Czy przy rozpatrywaniu wniosku ma znaczenie termin jego złożenia? Czy data jego złożenia przez organizatora będzie decydować o kolejności wypłat dokonywanych przez UFG/TFZ? Czy też dominujące znaczenie ma data złożenia wniosku w systemie przez klienta?
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, po otrzymaniu za pośrednictwem systemu teleinformatycznego wniosków organizatora turystyki oraz podróżnego i potwierdzeniu ich kompletności oraz zgodności danych w nich zawartych, w terminie 30 dni od dnia otrzymania późniejszego z tych wniosków dokonuje ich weryfikacji, biorąc pod uwagę dostępność środków na Turystycznym Funduszu Zwrotów. Decyduje więc data wpływu najpóźniejszego wniosku dotyczącego organizacji danej usługi turystycznej.
▶ Nie każdy klient składa rezygnację pisemnie. Niektórzy dawali dyspozycję do zwrotu telefonicznie. Czy przy weryfikacji wymagane będzie przedstawienie pisemnej rezygnacji?
Nie jest konieczne sporządzanie rezygnacji w formie pisemnej, dlatego że w opisywanej sytuacji zasadnicze znaczenie ma sam fakt złożenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy.
Jakie dane musi zgromadzić podróżny przed wypełnieniem swojego formularza
Solidny zestaw danych zobowiązany jest zgromadzić również klient biura podróży, ubiegający się o zwrot wpłaconych pieniędzy za imprezę turystyczną. Wypełniając swój osobny wniosek na stronie /login.ufg.pl/obywatel/tfg, w odpowiednie pola elektronicznego formularza musi wpisać:
•numer PESEL, a w przypadku gdy go nie ma – rodzaj, numer i serię dokumentu potwierdzającego tożsamość,
•numer NIP (w przypadku podmiotów innych niż osoby fizyczne),
•adres zamieszkania (a w przypadku osób innych niż osoby fizyczne – adres siedziby oraz adres poczty elektronicznej),
•nazwę lub firmę organizatora turystyki, z którym została zawarta umowa o udział w imprezie turystycznej,
•numer umowy o udział w imprezie turystyczne (o ile posiada) oraz datę jej zawarcia,
•datę, kiedy powiadomił biuro podróży o odstąpieniu od umowy o udział w imprezie turystycznej (lub ewentualnie otrzymał od organizatora turystyki powiadomienie o rozwiązaniu umowy o udział w imprezie turystycznej z powodu COVID-19),
•datę rozpoczęcia imprezy turystycznej (zapisaną w umowie),
•numer rachunku bankowego, na który dokonano wpłaty należności za imprezę turystyczną,
•wysokość wpłaconych kwot za imprezę turystyczną i daty obciążenia lub uznania rachunku,
•numer swojego rachunku bankowego, z którego dokonano wpłaty należności za imprezę turystyczną (jeśli płatność nastąpiła np. przelewem),
•numer karty płatniczej oraz imię i nazwisko posiadacza tej karty, z której została dokonana wpłata należności za imprezę turystyczną (o ile dotyczy),
•numer telefonu, z którego została dokonana wpłata należności za imprezę turystyczną (o ile płatność nastąpiła np. BLIKIEM),
•całkowitą kwotę należną do zwrotu,
•numer rachunku, na który ma zostać dokonany zwrot (jeżeli jest inny niż numer, z którego dokonano wpłaty).©℗
▶ Kiedy mój klient otrzyma zwrot środków?
UFG po otrzymaniu wniosków organizatora turystyki oraz podróżnego i potwierdzeniu ich kompletności oraz zgodności danych w nich zawartych, w terminie 30 dni od dnia otrzymania późniejszego z tych wniosków dokonuje ich weryfikacji, biorąc oczywiście pod uwagę dostępność środków w Turystycznym Funduszu Zwrotów. W przypadku konieczności przeprowadzenia dodatkowego postępowania wyjaśniającego termin ulega przedłużeniu do czterech miesięcy od dnia otrzymania późniejszego z tych wniosków. Następnie UFG w terminie 14 dni od dnia pozytywnej weryfikacji dokonuje wypłaty z TFZ na rzecz podróżnych – nie wcześniej jednak niż przed uzyskaniem od organizatora turystyki wpłat, o których mowa w ust. 4 ustawy. Zachęcamy do zapoznania się z jej treścią dostępną na stronie tfg.ufg.pl
▶ Czy w przypadku negatywnego rozpatrzenie wniosków opłaty za nie zostaną zwrócone?
Tak, zgodnie z ustawą po negatywnej weryfikacji wniosków wpłaty i opłaty, o których mowa w ust. 4, podlegają zwrotowi do organizatora turystyki. Podobny zwrot powinien nastąpić w przypadku pozostawienia wniosku bez rozpoznania.
▶ Mój wniosek został odrzucony po tym, jak nie przesłałem na żądanie TFG wyjaśnień w wyznaczonym terminie. Czy mogę jeszcze coś zrobić?
Klient w takim przypadku może ponownie złożyć wniosek. Procedura jest taka sama, jak przy składaniu pierwszego wniosku. Termin na złożenie wniosku upływa 31 grudnia 2020 r.
▶ Czy osoby, które złożyły wnioski, mają możliwość sprawdzić status swojej sprawy ?
Tak. Można to zrobić, logując się na konto użytkownika w Portalu TFG. Przy czym należy oczywiście pamiętać, że zwrot pieniędzy podróżnemu będzie przysługiwał tylko wówczas, gdy wnioski zostaną złożone zarówno przez niego, jak i organizatora turystyki, a dane z tych dwóch wniosków zostaną poprawnie zweryfikowane.

Kontrola

▶ W stosunku do kogo Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny może prowadzić postępowanie sprawdzające?
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny może przeprowadzić czynności sprawdzające w stosunku do organizatorów turystyki lub podróżnych, na rzecz których dokonana została wypłata. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny w toku czynności sprawdzających może żądać od organizatora turystyki lub podróżnego przedstawienia kopii:
1) umowy o udział w imprezie turystycznej zawartej między podróżnym a organizatorem turystyki;
2) dowodu wpłaty na rzecz organizatora turystyki należności za imprezę turystyczną;
3) dowodu wpłat.
▶ Co w przypadku, jeśli dojdzie do pobrania środków przez osoby nieuprawnione?
W przypadku stwierdzenia przez UFG (w wyniku przeprowadzonych czynności sprawdzających), że wypłata stanowi kwotę nienależnie pobraną, otrzymane pieniądze podlegają zwrotowi do Turystycznego Funduszu Zwrotów, a w przypadku jego likwidacji do budżetu państwa, łącznie z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, liczonymi od dnia przekazania nienależnej wypłaty na rzecz podróżnych. Dodatkowo osoba taka naraża się na odpowiedzialność prawnokarną. W grę mogą wchodzić przepisy ogólne kodeksu karnego w zakresie wyłudzenia oraz składanie fałszywych oświadczeń.

Zwrot pożyczki przez przedsiębiorców

▶ Od kiedy i w jakim trybie organizator turystyki ma obowiązek dokonania zwrotu udzielonej pożyczki?
Zwrot wypłat organizator turystyki dokonuje do Turystycznego Funduszu Zwrotów w 72 równych ratach – do łącznej kwoty stanowiącej ich równowartość pomniejszonej o wpłatę początkową (7,5 proc.) w terminie do 21. dnia każdego miesiąca, począwszy od kwietnia 2021 r., chyba że wypłaty podróżnym dokonano po 31 marca 2021 r., w takim przypadku termin zwrotu pierwszej raty przypada na 21. dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym została dokonana wypłata. Raty oblicza się indywidualnie dla każdego organizatora turystyki.
▶ Co w sytuacji, gdy organizator turystyki nie spłaci rat w terminie? Czy wówczas mogą być naliczane dodatkowe odsetki? Jak będą egzekwowane te kwoty?
W sytuacji opisanej w pytaniu zastosowanie znajdują pomocniczo przepisy dotyczące Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego i nieterminowych wpłat składek na ten rachunek. W przypadku nieuiszczania rat zgodnie z zasadami określonymi w ustawie Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wzywa pisemnie organizatora turystyki do wykonania obowiązków określonych w ustawie w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia otrzymania wezwania. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu UFG jest uprawniony do dochodzenia należnych rat wraz z odsetkami. Konsekwencją może być wydanie decyzji administracyjnej przez marszałka województwa na wniosek UFG o wykreśleniu przedsiębiorcy i zakazie prowadzenia działalności przez okres trzech lat.
▶ Czy pożyczka (pomoc z TFZ) będzie oprocentowana?
Tak, zgodnie z przepisami znowelizowanej specustawy organizator, składając wniosek o wypłatę, musi wnieść opłaty, o których mowa w art. 15ka ust. 4 pkt 2. Są to dwie opłaty, które są liczone od całości kwoty wsparcia: pierwsza – w wysokości 7,5 proc. oraz druga w zależności od wielkości przedsiębiorstwa w wysokości: 2,5 proc. dla mikro, małych i średnich lub 4,1 proc. dla dużych firm. Oprocentowanie to de facto tylko i wyłącznie ta druga kwota, czyli odpowiednio 2,5 proc. lub 4,1 proc. Touroperator płaci je jednak z góry, więc późniejsze raty w sześcioletnim okresie spłaty nie zawierają dodatkowego obciążenia.
▶ Jakie planowane są składki na Turystyczny Fundusz Pomocowy, który będzie działał od stycznia 2021 r.?
Ustawa określa maksymalną stawkę na poziomie 30 zł od każdego podróżnego z tytułu zawartej umowy o udział w imprezie turystycznej. W tym zakresie zostanie jednak wydane odpowiednie rozporządzenie, które ureguluje te kwestie w zależności od imprez turystycznych.