Mamy już pierwsze wyroki skazujące kierowców Ubera na grzywny. Z drugiej strony jest także stanowisko UOKiK na temat działalności amerykańskiego giganta w Polsce. Okazuje się jednak, że urząd wydał także inną opinię wcześniej: i w niej stwierdził, że Uber narusza ład regulacyjny. Co ciekawe, diametralnie w ocenie co do legalności działania firmy, jak i współpracujących z nią osób, różnią się czołowi polscy prawnicy.
ikona lupy />
Maciej Trąbski, radca prawny w kancelarii Gessel / Media
ikona lupy />
dr Mariusz Bidziński z kancelarii Chmaj i Wspólnicy / Media

Czy Uber i jego kierowcy rzeczywiście naruszają polski ład regulacyjny?

Kierowcy współpracujący z aplikacją Uber, niezależnie od sposobu organizacji czy nazwy działalności, przewożąc pasażerów świadczą usługę przewozu osób. Stąd, muszą spełniać wymogi dla tego rodzaju działalności, określone m.in. przez ustawę o transporcie drogowym (obowiązek licencyjny) czy właściwe przepisy podatkowe (obowiązek posiadania kasy fiskalnej). Jeżeli ich nie spełniają – naruszają polskie prawo, a naruszenie to jest oczywiste, co zdaje się zauważać także UOKiK.

Skąd może wynikać zmiana poczyniona w stanowisku UOKiK?

Należy pamiętać, że nie stanowi ono kompleksowej oceny zgodności z prawem funkcjonowania aplikacji. Nie ma też charakteru ostatecznego czy w jakikolwiek sposób wiążącego. Działalność Uber oraz kierowców w dalszym ciągu może być przedmiotem kontroli zarówno UOKiK jak i innych urzędów. Według mnie korekta została prawdopodobnie podyktowana właśnie zakresem kompetencji UOKiK – Urząd w oficjalnym stanowisku nie chciał wykraczać poza ramy własnego zainteresowania przedmiotowego, tj. ochrony konsumentów.

Czy Uber i jego kierowcy rzeczywiście naruszają polski ład regulacyjny?

W kontekście treści opinii UOKiK, ale także stanowiska Urzędu Miasta Krakowa należy jednoznacznie stwierdzić, iż firma Uber nie narusza swoim działaniem ładu prawnego. Akty normatywne obowiązujące na obszarze Polskie nie zakazują tego rodzaju działalności. Oznacza to, że skoro zatem działalność prowadzona przez firmę Uber nie jest zakazana, to ład prawny naruszać mogą jedynie działania utrudniające lub uniemożliwiające prawidłowe funkcjonowanie spółki. Podobne stanowisko przyjąć należy, jeśli chodzi o kierowców świadczących określone usługi na rzecz spółki Uber. Faktem jest, że działalność Uber budzi kontrowersje z punktu widzenia usług taksówkarskich. Ale podobne wątpliwość i kontrowersje budzą także usługi przewozu osób / ochrony / ratownictwa czy innych czynności podejmowanych przez korporacje. Z całą pewnością rynek - także dla bezpieczeństwa i komfortu Klientów - wymaga ujednolicenia regulacji. W tym zakresie należy stworzyć wyraźne zasady, na jakich mogą być podejmowane działania polegające na przewozie osób - także zasady fiskalno - podatkowe.

Skąd może wynikać zmiana poczyniona w stanowisku UOKiK?

Prawdopobnie wynikała ona z faktu, iż działalność spółki Uber nie może być poczytywana jako sprzeczna, czy naruszająca ład prawny w Polsce. Skoro bowiem przepisy prawa nie zabraniają takiej działalności, a także nie wymuszają obecnie określonej formy jej wykonywania, to rozwiązanie problemu wymaga odpowiedniej nowelizacji norm prawnych. Ujednolicenie zasad spowoduje, że problem w dużej mierze zostanie zniwelowany.