Do uznania pojazdu za zabytek ruchomy niezbędna jest opinia rzeczoznawcy w zakresie techniki samochodowej. Na podstawie takiej opinii właściwy miejscowo wojewódzki konserwator zabytków podejmuje decyzję o wpisie do rejestru zabytków ruchomych. Następnym krokiem jest poddanie pojazdu badaniu technicznemu, którego wynik pozytywny jest konieczny do zarejestrowania auta.
Według ustawy Prawo o ruchu drogowym pojazd zabytkowy to pojazd, który na podstawie odrębnych przepisów został wpisany do rejestru zabytków lub znajduje się w wojewódzkiej ewidencji zabytków. Do pojazdów zabytkowych nie stosuje się przepisów dotyczących homologacji, procedury dopuszczenia jednostkowego pojazdu oraz unijnego dopuszczenia indywidualnego przewidzianego w dyrektywie 2007/46/WE. W przepisach o ruchu drogowym istnieje ogólny zakaz rejestracji jakiegokolwiek pojazdu złożonego poza wytwórnią. Zakaz ten nie jest stosowany do pojazdów marki „SAM” oraz właśnie pojazdu zabytkowego.
Pojazd zabytkowy wcześniej już wyrejestrowany może być zarejestrowany powtórnie. Ten sam wyjątek dotyczy także pojazdu odzyskanego po kradzieży oraz pojazdu mającego co najmniej 25 lat uznanego przez rzeczoznawcę samochodowego za unikatowy lub mający szczególne znaczenie dla udokumentowania historii motoryzacji.
Badanie techniczne
Pojazd zabytkowy nie podlega okresowym badaniom technicznym. Wystarczy jedno badanie przed rejestracją. Należy jednak pamiętać, że corocznym badaniom technicznym podlega jednak pojazd tego typu, który jest wykorzystywany do zarobkowego transportu drogowego.
Ponadto warto mieć na względzie, że według prawa o ruchu drogowym dodatkowemu badaniu technicznemu podlega każdy pojazd m.in.:
- skierowany przez organ kontroli ruchu drogowego: a) w razie uzasadnionego przypuszczenia, że zagraża bezpieczeństwu ruchu lub narusza wymagania ochrony środowiska, b) który uczestniczył w wypadku drogowym, w którym zostały uszkodzone zasadnicze elementy nośne konstrukcji nadwozia, podwozia lub ramy, lub noszący ślady uszkodzeń albo którego stan techniczny wskazuje na naruszenie elementów nośnych konstrukcji pojazdu, mogące stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego;
- skierowany przez starostę albo na wniosek posiadacza pojazdu: a) w celu identyfikacji lub ustalenia danych niezbędnych do jego rejestracji, b) jeżeli z dokumentów wymaganych do jego rejestracji wynika, że uczestniczył on w wypadku drogowym, lub narusza wymagania ochrony środowiska;
- w którym dokonano zmian konstrukcyjnych lub wymiany elementów powodujących zmianę danych w dowodzie rejestracyjnym (z wyłączeniem montażu instalacji do zasilania gazem)
- w którym została dokonana naprawa wynikająca ze szkody istotnej;
- w którym w czasie badania technicznego stwierdzono ślady uszkodzeń lub naruszenie elementów nośnych konstrukcji pojazdu, mogących stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego;
- autobus, którego dopuszczalna prędkość na autostradzie i drodze ekspresowej wynosi 100 km/h, co do zgodności z dodatkowymi warunkami technicznymi;
- dla którego określono dodatkowe wymagania techniczne w międzynarodowych porozumieniach dotyczących międzynarodowego transportu drogowego.
Pojazd zabytkowy podlega badaniu co do zgodności z warunkami technicznymi przed pierwszą rejestracją w Polsce. Jeżeli pojazd ma zamontowane urządzenie, które podlega dozorowi technicznemu, wówczas badanie techniczne może być przeprowadzone dopiero po przedstawieniu dokumentu wydanego przez właściwy organ dozoru technicznego, stwierdzającego sprawność takiego urządzenia.
Badanie co do zgodności pojazdu zabytkowego z warunkami technicznymi polega na sprawdzeniu prawidłowości działania poszczególnych zespołów i mechanizmów pojazdu, w szczególności pod względem bezpieczeństwa jazdy, oraz wykonaniu porównania stanu faktycznego pojazdu z warunkami technicznymi zgłoszonymi przez właściciela pojazdu we wniosku o przeprowadzenie badania co do zgodności z warunkami technicznymi pojazdu zabytkowego, składanym w stacji kontroli pojazdów.
Zakres badania określa protokół oceny stanu technicznego pojazdu zabytkowego. Po wykonanym badaniu, którego wynik jest pozytywny, właściciel otrzymuje zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu co do zgodności z warunkami technicznymi pojazdu zabytkowego.
Ubezpieczenie OC pojazdu historycznego
Według przepisów o ubezpieczeniach obowiązkowych pojazd historyczny to pojazd mechaniczny będący:
- pojazdem zabytkowym w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo o ruchu drogowym,
- pojazdem mającym co najmniej 40 lat,
- pojazdem mającym co najmniej 25 lat i który został uznany przez rzeczoznawcę samochodowego za pojazd unikatowy lub mający szczególne znaczenie dla udokumentowania historii motoryzacji.
Obowiązek posiadania ważnego ubezpieczenia OC dotyczy posiadacza lub kierującego pojazdem historycznym, od chwili wprowadzenia takiego pojazdów do ruchu. nie jest tu stosowany obowiązek ochrony ubezpieczeniowej przez cały okres, w którym pojazd jest zarejestrowany. Auto zabytkowe może być zatem ubezpieczone tylko w okresie użytkowania; na czas krótszy niż 12 miesięcy, na podstawie umowy ubezpieczenia krótkoterminowego. Umowa taka nie może być jednak krótsza niż 30 dni.
Posiadacz pojazdu historycznego jest obowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia OC nie później niż z chwilą wprowadzenia pojazdu do ruchu.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (tekst)
Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst)
Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 27 lutego 2013 r. w sprawie badań co do zgodności z warunkami technicznymi pojazdów zabytkowych (tekst)