Gmina Baranów chce doprecyzowania wypłat za przejęte grunty

Chodzi o projekt ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji CPK, zwany potocznie specustawą. W ubiegłym tygodniu projektem miał zająć się Stały Komitet Rady Ministrów. Jak mówił w ubiegłym tygodniu PAP sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury, pełnomocnik rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego dla RP Mikołaj Wild, wpłynęły jednak dodatkowe uwagi, a - ze względu na krótki termin - nie było możliwości wyjaśnienia ich wszystkich przed posiedzeniem Stałego Komitetu Rady Ministrów.

Z Wykazu Prac Legislacyjnych i Programowych Rady Ministrów wynika, że planowany termin przyjęcia przez rząd tego projektu to II kwartał tego roku.

Swoje uwagi do projektu zgłosiła m.in. Gmina Baranów, na której terenie miałby powstać Centralny Port Komunikacyjny.

"Projekt nie zawiera rozwiązań finansowych za korzystanie z majątku gminy (dróg, instalacji wodociągowej, etc.)" - czytamy w uwagach do projektu zamieszczonych na stronie internetowej Informatora Gminy Baranów.

Zdaniem gminy "sprawy ustalania i wypłaty odszkodowań za przejęte grunty wymagają doprecyzowania".

"Ustalanie odszkodowań na podstawie grup podobnych nieruchomości, powoduje uśrednienie i czyni w wielu przypadkach odszkodowanie mało realnym (domek jednorodzinny może być o różnym standardzie i wartości, jeden mieszkaniec straci, a drugi zyska)" - zauważyła gmina.

Według gminy, okres zamrożenia terenu na przeprowadzenie badań, a następnie umieszczenia w planie rezerwacji obszaru inwestycji – łącznie 6 lat - "wydaje się zdecydowanie zbyt długi i niekorzystny ekonomiczne". "Ten okres oczekiwania będzie skutkować wnioskami mieszkańców o zwolnienia podatkowe, czyli zmniejszeniem dochodów gminy Baranów" - czytamy.

Według gminy ograniczenie przez okres tych lat wykonywania prawa własności bez konkretnie określonej rekompensaty dla gminy "spowoduje istotnie perturbacje w wykonywaniu jej zadań (pozbawiamy się dochodów)".

Ponadto gmina wskazała na swój rolniczy charakter, co oznacza, że źródłem dochodów jej mieszkańców jest uprawa ziemi.

"W projekcie ustawy nie wskazano rozwiązania dla rolników będących w okresie przedemerytalnym. Dla nich podjęcie decyzji o rozpoczęciu nowej działalności rolniczej w nowym miejscu będzie wyzwaniem przekraczających ich możliwości (organizacyjne, techniczne, etc.) – może powinna pojawić się propozycja wcześniejszych emerytur" - wskazała gmina.

Według niej nie jest sprecyzowana wycena gruntów, gdy wartość gruntu jest determinowana przez różne czynniki warunkujące wartość nieruchomości (czy płacę za grunt rolny czy za grunt pod działalność).

Gmina uważa również, że "nieruchomości zamienne powinny być konkretniej ustalone i doprecyzowane, np. co z przeniesieniem gospodarstwa rolnego, co z kosztami przeniesienia tegoż gospodarstwa i ewentualnego urządzenia go na nowym miejscu".

Gmina pyta również o to, czy są przewidziane rozwiązania zastępcze dla mieszkańców w związku z ich przemieszczaniem się po obszarze gminy.

Wskazuje również na brak rekompensat dla gminy z tytułu utraty dochodów podatkowych w okresie przejściowym, czyli udziału gminy w PIT w związku z odpływem mieszkańców oraz podatku od nieruchomości i rolnym z terenów zajętych pod inwestycję.

Jak wynika z zamieszczonego na stronie gminy projektu specustawy, za nadzór nad przygotowaniem i realizacją inwestycji w zakresie Centralnego Portu Komunikacyjnego odpowiadać ma pełnomocnik rządu do spraw CPK, którego ma powoływać i odwoływać premier.

Przy pełnomocniku ma działać Rada do spraw budowy CPK. Członków Rady ma powoływać pełnomocnik, spośród osób wyróżniających się wiedzą i doświadczeniem w zakresie procesów inwestycyjnych, finansów, prawa, architektury, urbanistyki, stosunków międzynarodowych i transportu.

"W celu zapewnienia przygotowania i realizacji programu oraz koordynacji i kontroli realizacji przedsięwzięć, Skarb Państwa utworzy spółkę celową" - czytamy w projekcie.

Jak napisano, kapitał zakładowy spółki celowej ma wynieść co najmniej 10 mln zł i może zostać objęty w zamian za wkłady pieniężne lub niepieniężne. Ponadto, spółka celowa może zostać przekształcona w spółkę akcyjną. Zarząd tej spółki ma składać się z nie więcej niż pięciu osób, a rada nadzorcza z nie więcej niż siedmiu osób. Pełnomocnik ma być przewodniczącym rady nadzorczej spółki celowej. Skarb Państwa ma rozwiązać spółkę po zrealizowaniu celu, dla którego została utworzona. Może ją również rozwiązać w przypadku niewykonywania lub nienależytego wykonywania zadań.

"W celu zabezpieczenia prawidłowego przygotowania i realizacji inwestycji, na wniosek spółki celowej, dokonuje się rezerwacji obszaru inwestycji, uwzględniając w szczególności analizy środowiskowe, ekonomiczne i techniczne. Rezerwacji obszaru inwestycji dokonuje wojewoda w planie rezerwacji, stanowiącym akt prawa miejscowego" - czytamy w projekcie.

Jak napisano, planem rezerwacji obszaru inwestycji "obejmuje się całe działki ewidencyjne". A rezerwacja ta ma być na wniosek spółki, na okres wynoszący nie więcej niż 4 lata, biorąc pod uwagę wyniki konsultacji społecznych.

W projekcie zapisano, że "wywłaszczenie nieruchomości następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości wywłaszczonych praw". W ramach odszkodowania właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu nieruchomości, za jego zgodą, może być przyznana nieruchomość zamienna.

Jak czytamy w projekcie, w związku z wywłaszczeniem nieruchomości właścicielowi lub użytkownikowi wieczystemu przysługuje odszkodowanie odpowiadające wartości wywłaszczonych praw.

"Procedura ustalania wysokości odszkodowania składa się z dwóch etapów - w pierwszym z nich właściciel lub użytkownik wieczysty może wezwać inwestora do przedstawienia co najmniej dwóch nieruchomości zamiennych lub do przeprowadzenia negocjacji w zakresie wysokości odszkodowania. Obie części procedury mogą być również stosowane naprzemiennie" - czytamy.

Zapisano również, że wysokość odszkodowania ustala wojewoda (w II instancji minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa) na podstawie wartości nieruchomości określonej przez rzeczoznawcę majątkowego w formie operatu szacunkowego.

Na początku listopada ubiegłego roku rząd przyjął uchwałę ws. "Koncepcji przygotowania i realizacji inwestycji Port Solidarność – Centralny Port Komunikacyjny dla Rzeczypospolitej Polskiej". Nowe lotnisko ma powstać między Łodzią a Warszawą i ma być jednym z największych przesiadkowych portów lotniczych w Europie. Na jego lokalizację wskazywana jest miejscowość Stanisławów w gminie Baranów. Po pierwszym etapie budowy port ma obsługiwać do 45 mln pasażerów rocznie, a docelowo nawet ok. 100 mln. Ma on powstać na ok. 3000 ha gruntów.