Od kilku miesięcy najprostszym i najefektywniejszym sposobem na walkę ze spamem jest złożenie skargi w Urzędzie Komunikacji Elektronicznej.
Nowe brzmienie art. 172 ustawy – Prawo telekomunikacyjne posługuje się dość specyficznym słownictwem i nie dla wszystkich pewnie jest zrozumiałe. Zgodnie z nim zakazane jest „używanie telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i automatycznych systemów wywołujących do celów marketingu bezpośredniego, chyba że abonent lub użytkownik końcowy uprzednio wyraził na to zgodę”.
Kluczowe jest tu sformułowanie dotyczące telekomunikacyjnych urządzeń końcowych. Chodzi tak naprawdę o każde urządzenie podłączone do sieci, czy to telefonicznej, czy internetowej. Będzie to więc zarówno komputer stacjonarny, jak i laptop, zwykły telefon, jak i ten komórkowy czy wreszcie smartfon lub tablet. Co więcej, nie jest istotne, w jaki sposób zostanie on wykorzystany do celów marketingowych. Czy zadzwoni do nas ktoś z propozycją wykupienia usługi bankowej, czy przyśle nam SMS-a zachęcającego do skorzystania z oferty telewizji satelitarnej, czy też wyśle na naszą skrzynkę e-maila z ofertą zakupu cudownej maści na walkę z łysieniem. Każdy z tych rodzajów kontaktu będzie oznaczał użycie telekomunikacyjnego urządzenia końcowego i każdy z nich wymaga uzyskania na to zgody odbiorcy, o ile jest wykorzystywany do celów marketingu bezpośredniego. A przez taki cel należy rozumieć reklamę, zachętę do kupna towaru czy usługi albo wręcz przedstawienie konkretnej oferty handlowej.
Większy zakres
Przepis w opisywanym brzmieniu obowiązuje od 25 grudnia 2014 r. Co ciekawe, jest on dużo szerszy niż zakaz wysyłania niezamówionej informacji handlowej, o której mowa w ustawie o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Jak już zostało wspomniane, chroni nie tylko przed spamem internetowym, ale również telefonicznym. Przede wszystkim jednak dotyczy wszystkich użytkowników urządzeń końcowych. Z ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną nie da się ścigać tych, którzy wysyłają spam na firmowe czy instytucjonalne adresy e-mail. Z prawa telekomunikacyjnego zaś jak najbardziej, gdyż to mówi o „urządzeniu”, a nie o tym, kto go używa. Innymi słowy – nieważne, do kogo należy telefon czy komputer. Art. 172 ust. 1 ustawy – Prawo telekomunikacyjne zabrania używania tych urządzeń do celów marketingu bezpośredniego.
W praktyce może to zresztą wywoływać pewne komplikacje. Na przykład gdy dotychczasowy kontrahent, który nigdy do tej pory nie uzyskał zgody, zadzwoni do przedsiębiorcy, by poinformować go o tym, że wprowadził do sprzedaży nowy produkt. Patrząc literalnie na przepisy – złamie prawo.
Przepis znajduje jednak uzasadnienie, gdyż spam wysyłany na firmowe skrzynki pracowników jest równie dokuczliwy, jak ten trafiający na konta prywatne. Przed nowelizacją ustawy – Prawo telekomunikacyjne nie można było z nim walczyć.
Dotkliwe kary
Co grozi przedsiębiorcy, który naruszy zakaz używania urządzeń końcowych w celach marketingowych? Odpowiedzi na to pytanie należy szukać w art. 209 ust. 1 pkt 25 ustawy – Prawo telekomunikacyjne. Przewiduje on za to możliwość nałożenia kary finansowej przez prezesa UKE. O jej maksymalnej wysokości mówi z kolei art. 210 ustawy. Zgodnie z nim kara może wynieść nawet do 3 proc. rocznego przychodu firmy. Oczywiście tak drastyczna sankcja zostanie zastosowana jedynie w wyjątkowych sytuacjach. Niemniej jednak firmy muszą zdawać sobie sprawę, że groźba zapłaty kary finansowej jest realna, zwłaszcza gdy łamanie przez nie przepisów będzie miało charakter masowy. ©?
Gdzie szukać pomocy
● Skargi na naruszenia art. 172 ust. 1 ustawy – Prawo telekomunikacyjne można przesyłać pisemnie na adres: Urząd Komunikacji Elektronicznej, ul. Kasprzaka 18/20, 01-211 Warszawa lub pocztą elektroniczną na adres: uke@uke.gov.pl
● Zgłoszenie można również przesłać za pomocą formularza elektronicznego dostępnego na stronie: http://www.uke.gov.pl (zakładki: Konsument/Pomoc konsumencka/Centrum Informacji Konsumenckiej)
● W razie pytań lub wątpliwości można skorzystać z pomocy Centrum Informacji Konsumenckiej od poniedziałku do piątku w godzinach od 8:15 do 16:15 pod numerem telefonu: 801 900 853 lub 22 534 91 74
Wzór zgłoszenia do Urzędu Komunikacji Elektronicznej
Warszawa, 22 maja 2015 r.
Wniosek o interwencję
Proszę o interwencję w sprawie naruszenia art. 172 ust. 1 ustawy – Prawo telekomunikacyjne. W dniu 20 maja 2015 r. około godziny 17.05 na mój prywatny numer telefonu 601-XX-XX-XX zadzwoniła osoba przedstawiająca się jako przedstawiciel firmy XYZ, nagabująca mnie do skorzystania z usług finansowych tejże firmy. Połączenie nastąpiło z numeru telefonicznego (12-XXX-XX-XX).
Oświadczam, że nigdy nie wyrażałem zgody na używanie mojego telefonu do celów marketingowych przez tę firmę.
Zgłaszający:
Sławomir Wikariak
ul. Spamowa 34d
05-270 Marki
Numer kontaktowy: 601-XX-XX-XX
Podstawa prawna
Art. 172, art. 209 ust. 1 pkt 25, art. 210 ustawy z 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 243 ze zm.).