Ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej (Dz.U. z 2024 r. poz. 1907) przewiduje wykorzystanie do obrony ludności obiektów zbiorowej ochrony. To budowle ochronne o statusie schronu lub ukrycia oraz miejsca doraźnego schronienia. Kryteria, jakie te miejsca muszą spełnić, MSWiA określa w rozporządzeniach. Miejsca doraźnego schronienia będą dawać najsłabszą ochronę. Lepszą zagwarantują ukrycia. Mają to być budowle ochronne o konstrukcji niehermetycznej. Najbezpieczniejsze będą schrony, czyli budowle ochronne o konstrukcji zamkniętej i hermetycznej, wyposażone w urządzenia filtrowentylacyjne.

Trzy kategorie schronów i ukryć

Rozporządzenie wprowadza po trzy kategorie ukryć i schronów. Najprostsze ukrycie musi zabezpieczać przed obciążeniami spowodowanymi zagruzowaniem i spadającymi elementami konstrukcji obiektu budowlanego oraz odłamkami amunicji i ostrzałem z broni małokalibrowej. Z kolei schron ma chronić przed wybuchem wywołującym ciśnienie o określonej w projekcie fali i wstrząsie oddziałującym na konstrukcję i wyposażenie. Musi być odporny na obciążenia spadającego na niego gruzu, pocisków, bomb, ale też na promieniowanie, pożar czy skażenie środowiska. Parametry tej odporności są zależne od kategorii schronu i określone przez rozporządzenie.

Rozporządzenie dopuszcza, by schrony i ukrycia były wspólne dla budynków znajdujących się w odległości nie większej niż 500 m od tej budowli ochronnej. Mogą powstać pod ziemią, ale też w pierwszej kondygnacji nadziemnej.

Rozporządzenie określa również minimalne odległości budowli ochronnych od np. zbiorników i rurociągów technologicznych na stacjach paliw czy od przewodów sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych i elektroenergetycznych.

Określono ponadto wymagania co do pojemności obiektów i wejść. I tak np. w garażach wielostanowiskowych brama wjazdowa musi być ze wszystkich stron osłonięta przed bezpośrednim działaniem odłamków. Przewidziano też rozwiązanie alternatywne, gdy nie ma możliwości osłonięcia bramy.

Rozporządzenie określa również szerokość korytarzy, liczbę miejsc do spania, sanitariatów, ilość wody, jaka musi być zabezpieczona w schronie czy w miejscu ukrycia, i wiele innych elementów.

Włodarz gminy zdecyduje, gdzie schron, a gdzie ukrycie

Decyzję o tym, w którym projektowanym lub istniejącym budynku ma powstać schron czy ukrycie, będzie podejmował wójt, burmistrz, prezydent, starosta lub wojewoda. Ścieżki są dwie. Pierwsza to porozumienie z właścicielem nieruchomości. Druga – uznanie obiektu budowlanego za budowlę ochronną w drodze decyzji administracyjnej.

Rozporządzenie określa również wymagania techniczne, jakie będą musiały spełnić podziemne tunele wykorzystywane przez tramwaje, metro i pociągi.

Na konsultacje tego obszernego i istotnego z punktu widzenia samorządów, deweloperów, zarządców nieruchomości projektu resort daje tylko 10 dni. ©℗

Podstawa prawna

Etap legislacyjny

Konsultacje publiczne, uzgodnienia