Po interwencji policji wskutek skargi urzędników została przeciwko mnie skierowana do sądu sprawa o brak realizacji obowiązków wynikających z regulaminu czystości – chodzi o brak zbiórki selektywnej odpadów na działce, gdzie prowadzę działalność gospodarczą. Czy rzeczywiście mogę zostać ukarany przez sąd? Regulamin nie przewiduje żadnych kar albo grzywien.

W pytaniu zapewne chodzi o regulamin utrzymania czystości i porządku w gminie, którego dotyczy art. 4 ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: u.u.c.p.g). Postanowiono w nim, że rada gminy, po zasięgnięciu opinii państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, uchwala regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy. Regulamin ten, jak wskazuje art. 4 ust. 2 u.u.c.p.g, określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące wymagań w zakresie:

  • selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych, obejmującego co najmniej: papier, metale, tworzywa sztuczne, szkło, odpady opakowaniowe wielomateriałowe oraz bioodpady,
  • selektywnego zbierania odpadów komunalnych, prowadzonego przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych w sposób umożliwiający łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy,
  • uprzątania błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości służących do użytku publicznego,
  • mycia i naprawy pojazdów samochodowych poza myjniami i warsztatami naprawczymi.

Jak się akcentuje w orzecznictwie nadzorczym wojewodów, wspomniany regulamin stanowi akt prawa miejscowego. A wydając taki akt, organ samorządu musi ściśle przestrzegać delegacji ustawowej (por. rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody wielkopolskiego z 17 marca 2023 r., znak NP.II.4131.1.62.2023.4). Nie ma zatem wątpliwości, że wspomniany akt prawa miejscowego stanowi lokalne prawo samorządowe, które powinno być przestrzegane zarówno przez osoby fizyczne, jak i przez przedsiębiorców. Co więcej, brak przestrzegania postanowień takiego aktu może skutkować odpowiedzialnością wykroczeniową, mimo że w treści regulaminu nie występują żadne przepisy wykroczeniowe (co więcej, one nawet nie mogą występować w regulaminie). W tym zakresie na uwagę zasługuje art. 10 ust. 2a u.u.c.p.g. Zgodnie z nim karze określonej w ust. 2 podlega także ten, kto nie wykonuje obowiązków określonych w regulaminie.

Warto zwrócić uwagę na stanowisko zawarte w wyroku Sądu Rejonowego w Giżycku z 10 marca 2017 r. (sygn. akt V W 176/16), w którym również obwiniono właściciela nieruchomości o brak wykonywania obowiązków określonych takim regulaminem. Finalnie za brak selektywnej zbiórki powstałych na terenie nieruchomości odpadów sąd skazał właściciela nieruchomości na karę grzywny w wysokości 500 zł zgodnie z art. 24 par. 1 kodeksu wykroczeń. ©℗

Podstawa prawna

Podstawa prawna

• art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 399)

• art. 24 par. 1 ustawy z 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2119)