Nieczystości ciekłe z perspektywy gminy. Obowiązki, sprawozdawczość, sankcje [PORADNIK DGP]

Prawidłowe postępowanie z nieczystościami ciekłymi to nie tylko obowiązek właścicieli nieruchomości. Również gminy zostały zobowiązane przez ustawodawcę do określonych działań – głównie kontrolnych i sprawozdawczych. Nieprawidłowości, zwłaszcza w tym pierwszym zakresie, mogą pociągnąć za sobą wymierzenie gminie kary pieniężnej – w wysokości do 50 tys. zł.

Kontrole szamb i sprawozdania: zbliżają się ważne terminy

Zbliżają się istotne terminy związane z obowiązkami w zakresie gospodarki nieczystościami ciekłymi. Między innymi do 30 kwietnia wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast mają czas na złożenie w wojewódzkim inspektoracie ochrony środowiska oraz w regionalnym oddziale Wód Polskich sprawozdania za 2023 r. dotyczącego gospodarowania nieczystościami ciekłymi. W tym roku samorządy robią to po raz pierwszy, kolejne takie sprawozdania będą składać rokrocznie – za rok poprzedni. Z kolei 8 sierpnia 2024 r. minie pierwszy dwuletni okres, w jakim gminy muszą skontrolować wszystkie nieruchomości niepodłączone do sieci kanalizacyjnej oraz te, które nie są objęte gminnym systemem gospodarowania odpadami komunalnymi.

Te i inne zadania gmin wynikają głównie z obowiązujących już od ponad półtora roku zmian w przepisach ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 399; dalej: u.c.p.g.) wprowadzonych na mocy ustawy z 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1549; dalej: nowelizacja). Głównym celem tej nowelizacji, obejmującej oprócz przepisów u.c.p.g. również regulacje ustawy z 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1478, ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 2029; dalej: Prawo wodne), było doprowadzenie do pełnego wdrożenia tzw. dyrektywy ściekowej, tj. dyrektywy Rady nr 91/271/EWG z 21 maja 1991 r. dotyczącej ścieków komunalnych (Dz.Urz. UE z 1991 r. L135 s. 40).

Przypomnijmy, że wprowadzone przywołaną nowelizacją zmiany dotyczyły m.in. problematyki nieczystości ciekłych i były istotne nie tylko z punktu widzenia samych gmin, lecz także właścicieli nieruchomości, na których powstają owe nieczystości ciekłe, oraz też tzw. wozaków, czyli przedsiębiorców świadczących usługi w zakresie odbierania nieczystości ciekłych: nakładając na wszystkie te podmioty nowe obowiązki. Zmiany te w swojej zasadniczej części weszły w życie z 9 sierpnia 2022 r., jednakże kilka z nich – w innych terminach (m.in. gminna sprawozdawczość dotycząca gospodarowania nieczystościami ciekłymi weszła w życie 1 stycznia 2023 r.).

W poradniku przypominamy zatem najważniejsze obowiązki, jakie zostały wprowadzone w ramach nowelizacji, wyjaśniając wątpliwości, jakie pojawiły się w praktyce przy stosowaniu nowych lub zmodyfikowanych przepisów.

Nowa definicja

Najbardziej zauważalna zmiana, jaka zaszła na gruncie przepisów u.c.p.g., to rozszerzenie zakresu pojęcia nieczystości ciekłych. Przed zmianą przepisów, a więc do 8 sierpnia 2022 r., pod tym pojęciem rozumiano wyłącznie ścieki gromadzone przejściowo w zbiornikach bezodpływowych. Zmiana dokonana w ramach nowelizacji polegała na rozszerzeniu tego pojęcia również o osady pochodzące z przydomowych oczyszczalni ścieków. Dodajmy dla wyjaśnienia, że przed tą modyfikacją definicji kwalifikowanie tych osadów nie było jednolite. Były one bowiem traktowane albo jako odpady (co wiązało się z koniecznością zachowania, przy ich przetwarzaniu, obowiązków wynikających z przepisów ustawy o odpadach, zwłaszcza w zakresie konieczności uzyskania zezwolenia na przetwarzanie odpadów), albo jako właśnie nieczystości ciekłe.

Rozszerzenie pojęcia nieczystości ciekłych również na osady z przydomowych oczyszczalni ścieków nie powinno być przy tym dla nikogo zaskakujące, wszak tego rodzaju instalacje (tj. przydomowe oczyszczalnie ścieków) już wcześniej były regulowane przepisami u.c.p.g. – w zakresie prawidłowego sposobu pozbywania się ścieków (patrz: art. 5 ust. 1 pkt 2 u.c.p.g.). Zmiana analizowanego pojęcia doprowadziła przy tym do konieczności nie tylko zmiany wielu innych przepisów u.c.p.g., lecz także przypisów wykonawczych – zarówno przez właściwych ministrów, jak i przez rady gmin.

Wymienione w sposób tabelaryczny obowiązki nie są jedynymi wynikającymi z przywołanej nowelizacji, jednakże z punktu widzenia omawianej problematyki oraz wskazania obowiązków gmin mają najistotniejsze znaczenie. Co więcej, część z nich (a ściślej mówiąc: ich prawidłowa realizacja) wpływa na prawidłowe realizowanie obowiązków gmin w zakresie czynności kontrolnych, także odnoszących się do problematyki nieczystości ciekłych.

Co jest powinnością właścicieli nieruchomości

Utrzymanie czystości i porządku w gminach, w ramach którego znajduje się również prawidłowe postępowanie z nieczystościami ciekłymi, jest jednym z istotniejszych zadań własnych każdej gminy. Wynika to nie tylko z faktu umieszczenia tego zadania w katalogu zadań własnych gminy, uregulowanego art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, (Dz.U. z 2023 r. poz. 40; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 1688; dalej: u.s.g.), lecz także z tego, że zadanie to ustawodawca uznaje za obowiązkowe, o czym przesądził w art. 3 ust. 1 u.c.p.g.

Analizując przepisy u.c.p.g., można zauważyć, że z punktu widzenia właścicieli nieruchomości ustawodawca nakłada na nich dwa rodzaje obowiązków w zakresie prawidłowego pozbywania się przez nich nieczystości ciekłych, które następnie są weryfikowane (w drodze kontroli przez gminy), tj.:

1. W świetle art. 5 ust. 1 pkt 2 u.c.p.g. – każdy właściciel nieruchomości jest zobowiązany do przyłączenia nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub – w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona – wyposażenia nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych (przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest bowiem obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych).

2. W świetle art. 5 ust. 1 pkt 3b u.c.p.g. – każdy właściciel nieruchomości jest zobowiązany do pozbywania się zebranych na terenie nieruchomości nieczystości ciekłych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi.

Pojęcie właściciela nieruchomości na gruncie przepisów u.c.p.g. jest szersze niż na gruncie przepisów prawa cywilnego. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4 u.c.p.g. pod tym pojęciem należy rozumieć również współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością.

Co więcej, zgodnie z art. 2 ust. 2a u.c.p.g., jeżeli obowiązki wskazane w ustawie (u.c.p.g.) mogą jednocześnie dotyczyć kilku podmiotów spośród wskazanych w definicji właściciela nieruchomości z art. 2 ust. 1 pkt 4 u.c.p.g., obowiązanym do ich wykonania jest podmiot lub podmioty faktycznie władające nieruchomością. A na dodatek w takim przypadku podmioty te mogą w drodze umowy zawartej w formie pisemnej wskazać podmiot obowiązany do wykonania obowiązków wynikających z ustawy.

obowiązek przyłączenia się do sieci kanalizacyjnej

Analizując obowiązek wyrażony w art. 5 ust. 1 pkt 2 u.c.p.g., nie sposób nie zauważyć, że ustawodawca wprowadza podstawowy (a przy tym wydaje się, że przez niego pożądany) sposób pozbywania się ścieków – za pośrednictwem sieci kanalizacyjnej. Innymi słowy, jeśli dana nieruchomość ma faktyczną możliwość przyłączenia się do sieci kanalizacyjnej, to właśnie za jej pośrednictwem właściciel nieruchomości powinien się pozbywać ścieków ze swojego terenu. Tym samym, jeśli taka nieruchomość nie jest podłączona do sieci kanalizacyjnej, właściciel tej nieruchomości ma obowiązek się do niej przyłączyć – pod rygorem wydania decyzji nakazującej to przyłączenie (patrz: art. 5 ust. 7 u.c.p.g.), a w przypadku niezrealizowania tego nakazu pod rygorem wyegzekwowania tego obowiązku w trybie przepisów ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2505; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 2760), tj. poprzez zastosowanie grzywny (grzywien) w celu przymuszenia, a w ostateczności poprzez samodzielne przyłączenie tej nieruchomości do sieci kanalizacyjnej przez gminę w ramach tzw. wykonania zastępczego. Jedyną sytuacją, w której właściciel nieruchomości nie ma obowiązku przyłączenia swojej nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej, jest przypadek, gdy w momencie oddawania sieci kanalizacyjnej na danym terenie określona nieruchomość była wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków, która – jak określa ustawodawca – „spełnia wymagania określone w przepisach odrębnych”.

Dopiero w sytuacji, gdy na danym terenie nie istnieje sieć kanalizacyjna, do której możliwe byłoby przyłączenie danej nieruchomości, właściciel tej nieruchomości ma obowiązek wyposażenia tej nieruchomości w zbiornik bezodpływowy albo przydomową oczyszczalnię ścieków, za pomocą których będzie się pozbywać ścieków (nieczystości ciekłych). Również w tym przypadku ustawodawca wskazuje, że ww. instalacje muszą spełniać „wymagania określone w przepisach odrębnych”.

W odniesieniu do „zastępczego” sposobu pozbywania się ścieków (zastępczego – bowiem, jak wyżej już wskazano, za podstawowy ustawodawca uznaje ten za pośrednictwem sieci kanalizacyjnej), ustawodawca posługuje się zwrotem „w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona”. Zwrot ten jest istotny przynajmniej w dwóch następujących aspektach:

▶ Po pierwsze, nie odnosi się on do właścicieli nieruchomości, a do gminy jako tego podmiotu, na który ustawodawca nałożył obowiązek realizacji zadania w zakresie kanalizacji oraz usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych (patrz: zwłaszcza przywoływany już wcześniej przepis art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym). Innymi słowy, właściciel nieruchomości nie może powoływać się na istniejącą po jego stronie „nieopłacalność” (rozumianą najczęściej jako konieczność poniesienia znacznych kosztów na przyłączenie się do istniejącej sieci kanalizacyjnej) określonego działania zmierzającego do realizacji obowiązku przyłączenia się do sieci kanalizacyjnej, bowiem owa nieopłacalność, o której mowa w przywołanym przepisie (tak techniczna, jak i ekonomiczna), może pojawić się jedynie po stronie samej gminy.

▶ Po drugie, zacytowany fragment ustawy jest swoistego rodzaju wskazaniem obowiązku budowy przez każdą gminę sieci kanalizacyjnej wszędzie tam, gdzie jest to „technicznie i ekonomicznie uzasadnione”. Zagadnienie to jest jednak regulowane innymi aniżeli u.c.p.g. aktami prawnymi, w szczególności przepisami ustawy z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U. z 2023 r. poz. 537; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 1688).

obowiązek prawidłowego pozbywania się nieczystości ciekłych

Drugim z obowiązków, jakie ustawodawca nałożył na właścicieli nieruchomości, a których prawidłowa realizacja jest także weryfikowana (kontrolowana) przez gminy, to obowiązek wyboru prawidłowego sposobu pozbywania się nieczystości ciekłych. Trudno nie zauważyć, że wybór, jakiego właściciel nieruchomości dokonuje w tym zakresie, jest konsekwencją wyboru określonej metody pozbywania się nieczystości ciekłych z terenu danej nieruchomości. Inaczej realizacja tego obowiązku wygląda bowiem w sytuacji, gdy nieruchomość jest podłączona do sieci kanalizacyjnej (wtedy właściciel nieruchomości zawiera umowę z przedsiębiorstwem wodociągowo -kanalizacyjnym na odprowadzanie ścieków w trybie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków), a inaczej, gdy nieruchomość jest wyposażona w zbiornik bezodpływowy albo przydomową oczyszczalnię ścieków.

Z racji zakresu przedmiotowego u.c.p.g. interesować nas będzie wyłącznie druga z ww. sytuacji. I tak zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 3b u.c.p.g. „Właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi”. W art. 6 ust. 1 pkt 1 u.c.p.g., który jest rozszerzeniem pierwszego z przywołanych przepisów, ustawodawca zaś określił, że „Właściciele nieruchomości, którzy pozbywają się z terenu nieruchomości nieczystości ciekłych, oraz właściciele nieruchomości, którzy nie są obowiązani do ponoszenia opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na rzecz gminy, wykonując obowiązek określony w art. 5 ust. 1 pkt 3b, są obowiązani do udokumentowania w formie umowy korzystania z usług wykonywanych przez gminną jednostkę organizacyjną lub przedsiębiorcę posiadającego zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych lub osadników w instalacjach przydomowych oczyszczalni ścieków i transportu nieczystości ciekłych, przez okazanie takich umów i dowodów uiszczania opłat za te usługi”.

Tym samym należy zauważyć, że obowiązkiem właściciela nieruchomości niepodłączonej do sieci kanalizacyjnej, a wyposażonej w zbiornik bezodpływowy lub przydomową oczyszczalnię ścieków, jest w praktyce:

1) zawarcie umowy z tzw. wozakiem, tj. podmiotem profesjonalnie świadczącym usługi w zakresie odbioru i transportu nieczystości ciekłych, a następnie

2) wykonywanie tej umowy zgodnie z przepisami, tj. przekazywanie temu przedsiębiorcy wytworzonych na nieruchomości nieczystości ciekłych, czego potwierdzeniem są dowody uiszczania opłat za usługi objęte zawartą umową.

Co może weryfikować gmina

Gminy są zobowiązane do kontroli obowiązku w zakresie zarówno przyłączenia do sieci kanalizacyjnej, jak i prawidłowego pozbywania się nieczystości ciekłych. Realizując te zadania, mogą sprawdzać m.in. stan techniczny zbiorników i instalacji, posiadanie wymaganych umów, częstotliwość opróżniania szamb oraz osadników, dowody uiszczania opłat za te usługi

Każda gmina, kontrolując właściciela nieruchomości w odniesieniu do nieczystości ciekłych, powinna weryfikować, czy podmiot ten realizuje zarówno obowiązek wyrażony w art. 5 ust. 1 pkt 2 u.c.p.g., jak i obowiązek wyrażony w art. 5 ust. 1 pkt 3b u.c.p.g., a więc oba obowiązki, które omówiono w poprzednim rozdziale.

Co oczywiste, weryfikacja obowiązku podłączenia się do sieci kanalizacyjnej lub wyposażenia nieruchomości w zbiornik bezodpływowy albo przydomową oczyszczalnię ścieków nie ma tak cyklicznego charakteru jak w przypadku kontroli drugiego ze wskazanych obowiązków (prawidłowego pozbywania się nieczystości płynnych). Nie oznacza to jednak, że w sytuacji gdy gmina raz skontroluje właściciela nieruchomości w tym pierwszym zakresie, to już kolejny raz takiej kontroli nie musi przeprowadzać. Należy bowiem pamiętać, że w art. 5 ust. 1 pkt 2 u.c.p.g. jest mowa jest konieczności wyposażenia nieruchomości w przeznaczoną do gromadzenia nieczystości ciekłych instalację „spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych”. Przepisami tymi są zaś nie tylko regulacje prawa budowlanego (wskazujące na to, czy dana instalacja została wybudowana zgodnie z prawem) czy prawa ochrony środowiska (które wymagają dokonania przez właściciela nieruchomości zgłoszenia przydomowej oczyszczalni ścieków wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta w trybie art. 152 tej ustawy), ale również przepisy prawa wodnego i aktów wykonawczych do tej ustawy, które wymagają, głównie w odniesieniu do przydomowych oczyszczalni ścieków, aby instalacje te zapewniały odpowiedni poziom oczyszczania trafiających do ich ścieków (który chociażby powinien być potwierdzany cyklicznymi badaniami nieczystości ciekłych, przeprowadzanymi przez właściciela nieruchomości).

Kontrole w tym zakresie muszą mieć charakter cykliczny – każdy z właścicieli nieruchomości pozbywający się nieczystości ciekłych powinien zostać skontrolowany przez gminę raz na dwa lata (co wynika z dodanego mocą przywołanej na wstępie nowelizacji ust. 5aa w art. 6 u.c.p.g.).

Sam zakres kontroli w tym przedmiocie ustawodawca określił w art. 6 ust. 5a u.c.p.g. Warto mieć jednak na uwadze, że przepis ten odnosi się także do problematyki prawidłowego pozbywania się odpadów komunalnych przez właścicieli nieruchomości niezamieszkałych nieobjętych gminnym systemem gospodarowania odpadami komunalnymi (czy też, jak wskazuje ustawodawca, właścicieli nieruchomości, którzy nie są obowiązani do ponoszenia opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na rzecz gminy). Przepis ten (tj. art. 6 ust. 5a u.c.p.g.) wskazuje, że wójt (burmistrz, prezydent miasta) kontroluje:

1) posiadanie umów, o których mowa w art. 6 ust. 1 u.c.p.g. (tj. umów na pozbywanie się nieczystości ciekłych lub umów na odbieranie odpadów komunalnych),

2) zgodność postanowień umów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2 u.c.p.g. (tj. umów na odbieranie odpadów komunalnych), z wymaganiami określonymi w regulaminie oraz ze sposobem określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 4a ust. 1 u.c.p.g. – ten punkt tym samym nie odnosi się do umów na odbiór nieczystości ciekłych,

3) dowody uiszczania opłat za usługi, o których mowa w art. 6 ust. 1 u.c.p.g., lub inny sposób udokumentowania wykonania obowiązków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3b u.c.p.g. (jeśli rada gminy określiła go w drodze fakultatywnej uchwały podjętej na podstawie art. 6 ust. 1 u.c.p.g.).

Żaden przepis nie zabrania, aby w toku jednej kontroli były weryfikowane wszystkie możliwe aspekty wynikające z przepisów u.c.p.g. Tym samym jak najbardziej dopuszczalna jest wspólna kontrola obejmująca zarówno weryfikację obowiązku z art. 5 ust. 1 pkt 2 u.c.p.g., jak i weryfikację obowiązków z art. 5 ust. 1 pkt 3b u.c.p.g., tak w odniesieniu do nieczystości ciekłych, jak i w odniesieniu do odpadów komunalnych. Brak jest potrzeby przeprowadzania dwóch, a w niektórych przypadkach nawet trzech odrębnych kontroli.

Co więcej, z punktu widzenia obowiązku wynikającego z art. 5 ust. 1 pkt 3b u.c.p.g. gminy powinny pamiętać, że nadrzędnym celem w odniesieniu do tego obowiązku powinna być weryfikacja tego, co literalnie z tego przepisu wynikaj, tj. „pozbywania się zebranych na terenie nieruchomości nieczystości ciekłych w sposób zgodny z prawem”.

Przebieg i zasady

Przebieg kontroli przeprowadzanej w stosunku do właścicieli nieruchomości, niezależnie od prawnej formy ich działania (funkcjonowania), będzie obejmować ten sam tryb i sposób przeprowadzenia. I to bez względu na to, co będzie przedmiotem kontroli. Zastosowanie w tym przypadku znajdą bowiem art. 379 i art. 380 prawa ochrony środowiska – o czym stanowi zarówno art. 6 ust. 5ab u.c.p.g. (w przypadku kontroli, o której mowa w art. 6 ust. 5a u.c.p.g.), jak i art. 9u ust. 2 u.c.p.g. (który odnosi się do kontroli przestrzegania art. 5 ust. 1 pkt 2 u.c.p.g.).

Odesłanie do art. 379 i art. 380 p.o.ś. w zakresie przebiegu kontroli oznacza, że:

1. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) może upoważnić do wykonywania funkcji kontrolnych pracowników urzędu gminy lub funkcjonariuszy straży gminnych.

2. Kontrolujący, wykonując kontrolę, jest uprawniony do:

a) wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem przez całą dobę na teren nieruchomości, obiektu lub ich części, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 – na pozostały teren,

b) przeprowadzania badań lub wykonywania innych niezbędnych czynności kontrolnych,

c) żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego,

d) żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych mających związek z problematyką kontroli.

3. Wójt (burmistrz lub prezydent miasta) lub osoby przez niego upoważnione są uprawnieni do występowania w charakterze oskarżyciela publicznego w sprawach o wykroczenia przeciw przepisom o ochronie środowiska.

4. Wójt (burmistrz lub prezydent miasta) występują do wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska o podjęcie odpowiednich działań będących w jego kompetencji, jeżeli w wyniku kontroli organy te stwierdzą naruszenie przez kontrolowany podmiot przepisów o ochronie środowiska lub występuje uzasadnione podejrzenie, że takie naruszenie mogło nastąpić, przekazując dokumentację sprawy.

5. Kierownik kontrolowanego podmiotu oraz kontrolowana osoba fizyczna obowiązani są umożliwić przeprowadzanie kontroli, a w szczególności dokonanie czynności, o których mowa powyżej.

Protokół

Z czynności kontrolnych kontrolujący sporządza protokół, którego jeden egzemplarz doręcza kierownikowi kontrolowanego podmiotu lub kontrolowanej osobie fizycznej.

Protokół podpisują kontrolujący oraz kierownik kontrolowanego podmiotu lub kontrolowana osoba fizyczna, którzy mogą wnieść do niego zastrzeżenia i uwagi wraz z uzasadnieniem. W razie odmowy podpisania protokołu przez kierownika kontrolowanego podmiotu lub kontrolowaną osobę fizyczną kontrolujący umieszcza o tym wzmiankę w protokole, a odmawiający podpisu może, w terminie siedmiu dni, przedstawić swoje stanowisko na piśmie organowi.

Sankcje za utrudnianie prowadzenia

Warto zauważyć, że mocą nowelizacji dodano do art. 10 u.c.p.g. nowy ust. 2d, zgodnie z którym, kto utrudnia lub udaremnia przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 6 ust. 5a, podlega karze grzywny.

Mandat w tym zakresie – w kwocie do 500 zł – może wymierzyć policja – sankcji tej nie mogą wymierzyć strażnicy straży gminnych lub straży miejskich (patrz: rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z 17 listopada 2003 r. w sprawie wykroczeń, za które strażnicy straży gminnych są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego; Dz.U. z 2022 r. poz. 1350 ze zm.). Przy czym grzywnę w wyższej wysokości niż mandat, bo do kwoty 5 tys. zł, może wymierzyć sąd, jeżeli sprawa zostanie do niego skierowana.

Tak. W kontekście sposobu przeprowadzania kontroli właścicieli nieruchomości należy mieć na względzie to, że w przypadku gdy podmiotem kontrolowanym będzie przedsiębiorca (wszak taki podmiot również może być właścicielem nieruchomości zobowiązanym do pozbywania się wytwarzanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą nieczystości ciekłych), zastosowanie muszą znaleźć także przepisy prawa przedsiębiorców. Istotne jest to zwłaszcza w kontekście właściwego zawiadomienia o zamiarze przeprowadzenia kontroli. W orzecznictwie sądów administracyjnych znaleźć można jednak również poglądy wskazujące na brak konieczności stosowania przepisów prawa przedsiębiorców w odniesieniu do przedsiębiorców w przypadku kontrolowania ich w zakresie bycia właścicielem nieruchomości. Tak stwierdził m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 16 lipca 2020 r. (sygn. III SA/Wa 1915/19).

Gminne kontrole a CEEB/ZONE

Przepisy wymagają wprowadzenia protokołu z przeprowadzonej kontroli do centralnej ewidencji emisyjności budynków. A to oznacza, że w protokole nie należy zapomnieć o informacjach, które będą konieczne do umieszczenia w tej bazie. Przypomnijmy, że od września ub.r. funkcjonują rozwiązania techniczne, o których mowa w art. 27b i art. 27c ustawy z 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków (Dz.U. z 2023 r. poz. 2496, dalej: u.c.e.e.b.), umożliwiające wprowadzanie danych i informacji do centralnej ewidencji emisyjności budynków (CEEB/ZONE.). Wśród danych określonych w ww. przepisach znajdują się również wyniki kontroli przeprowadzanych na podstawie przepisów u.c.p.g., dotyczących gospodarowania odpadami komunalnymi oraz odprowadzania nieczystości ciekłych. Stanowi o tym art. 27b ust. 1 pkt 2 u.c.e.e.b.

W tym kontekście warto również zauważyć, że przepisy u.c.e.e.b. wymagają wprowadzenia do CEEB/ZONE „protokołu z przeprowadzonej kontroli, o którym mowa w art. 380 prawa ochrony środowiska”, który stosownie do art. 27f ust. 2 u.c.e.e.b. powinien zawierać następujące elementy:

1) oznaczenie organu kontrolnego,

2) datę i miejsce przeprowadzenia kontroli,

3) numer sprawy,

4) dane osoby przeprowadzającej kontrolę oraz jej podpis,

5) dane osoby kontrolowanej lub podmiotu kontrolowanego oraz jej podpis albo wskazanie przyczyn odmowy podpisania,

6) zakres kontroli, w tym wskazanie nieprawidłowości, jeżeli zostały stwierdzone,

7) pouczenia o prawie kontrolowanego do otrzymania protokołu kontroli, wnoszenia zastrzeżeń i uwag wraz z uzasadnieniem oraz możliwości odmowy jego podpisania.

Powyższe oznacza, że omawiany we wcześniejszym fragmencie niniejszego opracowania protokół, który jest sporządzany na zakończenie przeprowadzanej kontroli, powinien zawierać powyżej określone elementy, a brak któregokolwiek z nich może spowodować trudności z wprowadzeniem danych z tego protokołu do CEEB/ZONE.

Plan kontroli

Dokument ten powinien być sporządzany raz na dwa lata. Lakoniczne brzmienie przepisów powoduje, że włodarze mają wiele wątpliwości, m.in. jak ma on wyglądać, czy powinien być aktualizowany, a nawet w jakiej formie go opublikować

Jednym z nowych elementów odnoszących się do procedury kontrolnej prowadzonej przez gminy w stosunku do właścicieli nieruchomości, wprowadzonym do u.c.p.g. w drodze przywoływanej już wcześniej nowelizacji z lipca 2022 r., jest plan kontroli. Obowiązek jego przygotowania wynika z art. 6 ust. 5aa u.c.p.g. Zgodnie z tym przepisem „Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany prowadzić kontrolę, o której mowa w ust. 5a, co najmniej raz na dwa lata zgodnie z planem kontroli, określającym co najmniej wykaz podmiotów podlegających kontroli w okresie kontrolowanym”. Nie sposób nie zauważyć, że przywołany przepis jest w swojej treści bardzo lakoniczny i nie wyjaśnia wielu pojawiających się wątpliwości co do powstających obowiązków. W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na wynikający z tego przepisu dwuletni cykl kontrolny. Obecny cykl rozpoczął się wraz z wejściem w życie nowelizacji, tj. od 9 sierpnia 2022 r., co wynika z art. 13 nowelizacji, który brzmi: „Pierwszy dwuletni okres na przeprowadzenie kontroli zgodnie z planem kontroli, o którym mowa w art. 6 ust. 5aa ustawy zmienianej w art. 2, liczy się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy”. Tym samym do 8 sierpnia 2024 r. gminy mają czas na przeprowadzenie kontroli w odniesieniu do wszystkich właścicieli nieruchomości, do których zastosowanie znajduje przepis art. 6 ust. 1 u.c.p.g. – czyli zarówno tych pozbywających się nieczystości ciekłych, jak i tych nieobjętych gminnym systemem gospodarowania odpadami komunalnymi. Zakres kontroli ustawodawca wskazał w ust. 5a przywołanego art. 6 u.c.p.g. Kontrolujący może sprawdzić:

1) posiadanie umów, o których mowa w art. 6 ust. 1 u.c.p.g.,

2) zgodność postanowień umów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2 u.c.p.g., z wymaganiami określonymi w regulaminie oraz ze sposobem określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 4a ust. 1 u.c.p.g.,

3) dowody uiszczania opłat za usługi, o których mowa w ust. 1, lub inny sposób udokumentowania wykonania obowiązków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3b u.c.p.g.

Oznacza to tym samym również to, że obowiązek cyklicznego przeprowadzania kontroli nie odnosi się do weryfikacji przestrzegania przez właścicieli nieruchomości pozostałych obowiązków wynikających z art. 5 u.c.p.g. (a więc np. tych wynikających z art. 5 ust. 1 pkt 2 dotyczących podłączenia się do sieci kanalizacyjnej, względnie wyposażenia nieruchomości w zbiornik bezodpływowy albo przydomową oczyszczalnię ścieków).

Wątpliwości dotyczące zawartości dokumentu

Odnosząc się zaś do samego dokumentu, jakim niewątpliwie jest plan kontroli, to należy zauważyć, że ustawodawca nie określił zbyt wielu jego elementów – za wyjątkiem wskazania, że określa on „co najmniej wykaz podmiotów podlegających kontroli w okresie kontrolowanym”.

Podmiotami podlegającymi kontroli są, jak już zostało wcześniej wskazane, właściciele określonych nieruchomości. I z punktu widzenia tego wskazania zasadne wydaje się przyjęcie, że wykaz właścicieli nieruchomości powinien zostać sporządzony przez pryzmat adresów tych nieruchomości, nie zaś danych (nazw) podmiotów, które są właścicielami. Dla prawidłowości i skuteczności przeprowadzonej kontroli istotniejsze znaczenie odgrywa bowiem sama nieruchomość, do niej bowiem przypisana jest określona osoba traktowana jako właściciel nieruchomości.

Najprostszą, a przy tym również najwłaściwszą odpowiedzią zdaje się ta, że wykaz powinien zawierać informacje o adresach wszystkich nieruchomości, które powinny podlegać kontroli ze strony gminy.

Co jednak mają zrobić gminy, w których takich adresów są setki, a nawet tysiące? W takim przypadku należałoby dopuścić sporządzenie tego wykazu w bardziej uproszczony sposób, np. przez wskazanie poszczególnych ulic, na których będzie przeprowadzana kontrola.

W powyższym zakresie trzeba jednak mieć na uwadze cel, jaki stawia ustawodawca w stosunku do gminy, nakazując przygotowanie takiego planu kontroli, a mianowicie właściwe zidentyfikowanie wszystkich podmiotów, które podlegają kontroli. Co przy tym istotne w świetle pozostałych przepisów u.c.p.g., otóż gmina nie powinna mieć problemu, aby takiej identyfikacji dokonać. Wszak na podstawie art. 3 ust. 3 u.c.p.g. gminy prowadzą ewidencję m.in.:

1) zbiorników bezodpływowych w celu kontroli częstotliwości ich opróżniania oraz w celu opracowania planu rozwoju sieci kanalizacyjnej,

2) przydomowych oczyszczalni ścieków w celu kontroli częstotliwości i sposobu pozbywania się komunalnych osadów ściekowych oraz w celu opracowania planu rozwoju sieci kanalizacyjnej,

3) umów zawartych na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w celu kontroli wykonywania przez właścicieli nieruchomości i przedsiębiorców obowiązków wynikających z ustawy.

Aktualizacja

Kolejna pojawiająca się wątpliwość dotyczy konieczności aktualizacji przygotowanego planu kontroli w sytuacji zmiany stanu faktycznego objętego tym planem, w szczególności w przypadku pojawienia się nowych nieruchomości, które powinny podlegać kontroli. Także do tego zagadnienia ustawodawca się nie odnosi. Zasadnym wydaje się jednak przyjęcie, że w przypadku tego rodzaju zmian gmina powinna dokonać aktualizacji (czy też zaaneksować – forma nie będzie w tym przypadku najistotniejsza) obowiązującego planu kontroli tak, aby odpowiadał on obecnemu stanowi faktycznemu. Co przy tym oczywiste, taka aktualizacja w dalszym ciągu będzie obejmować trwający okres kontrolny. Innymi słowy, nie będzie ona powodować zmiany dwuletniego okresu kontrolnego, zwłaszcza przez jego rozpoczęcie na nowo.

Forma

Na zakończenie rozważań dotyczących planu kontroli warto zwrócić uwagę na jeszcze jedno zagadnienie, najmniej istotne z całej tej tematyki, jednakże niekiedy niepotrzebnie wywyższane i traktowane jako kluczowa kwestia, a mianowicie formę przyjęcia tego planu przez właściwy organ, tj. wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Ustawodawca nie wskazuje bowiem, jaka powinna być prawidłowa forma tego dokumentu. Tym samym dla skuteczności i prawidłowości obowiązywania planu kontroli bez znaczenia będzie to, czy wójt przyjmie go w drodze zarządzenia, czy też przygotowany dokument przybierze formę wspomnianego zarządzenia. Wydaje się, że najistotniejsze z punktu widzenia istnienia planu kontroli jest to, aby miał on formę pisemną, przy tym przez formę pisemną należy rozumieć zarówno postać papierową, jak i postać dokumentu elektronicznego.

Wykonanie zastępcze – kiedy gmina może je zlecić

W pewnych sytuacjach gmina ma obowiązek zorganizować odbieranie nieczystości ciekłych oraz odpadów. Takie decyzje może wydać przede wszystkim w stosunku do tych właścicieli nieruchomości, którzy nie zawarli wymaganych umów na tę usługę lub nie wywiązują się prawidłowo z obowiązków

Każda kontrola przeprowadzona w trybie przepisów u.c.p.g. powinna udzielać odpowiedzi na pytanie, czy właściciel nieruchomości w sposób prawidłowy realizuje nałożone na niego obowiązki w zakresie prawidłowego pozbywania się nieczystości ciekłych (oraz – dodajmy gwoli przypomnienia, jedynie na marginesie dokonywanych rozważań – również odpadów komunalnych w odniesieniu do właścicieli nieruchomości niezamieszkałych nieobjętych gminnym systemem gospodarowania odpadami komunalnymi).

Konsekwencją uznania, że właściciel w sposób nieprawidłowy realizuje te obowiązki, powinno być zastosowanie art. 6 ust. 6 u.c.p.g. Stanowi on, że: „Gmina jest obowiązana zorganizować odbieranie odpadów komunalnych oraz opróżnianie zbiorników bezodpływowych i osadników w instalacjach przydomowych oczyszczalni ścieków w przypadku właścicieli nieruchomości, którzy nie zawarli umów, o których mowa w ust. 1”.

Nie zawsze literalnie

Co jednak istotne, przywołany wyżej przepis powinien być odczytywany celowościowo, tzn. obowiązek wykonania zastępczego po stronie gminy powinien pojawić się w tych sytuacjach, w których brak jest dowodów potwierdzających zgodne z prawem pozbywanie się nieczystości ciekłych. Należy bowiem zauważyć, że literalne brzmienie art. 6 ust. 1 u.c.p.g. wymaga posiadania umowy przez każdego właściciela nieruchomości, który pozbywa się z terenu swojej nieruchomości nieczystości ciekłej. W praktyce zdarza się, że jeden zbiornik bezodpływowy albo jedna przydomowa oczyszczalnia ścieków służą obsłudze więcej niż jednej nieruchomości, zwłaszcza że przepisy prawa budowlanego nie zabraniają takiego działania. Dlatego też literalne podejście do tego przepisu spowodowałoby, że gmina powinna zapewnić wykonanie zastępcze również w odniesieniu do właścicieli tych nieruchomości, którzy nie mają stosownych umów, bowiem umowę tę ma właściciel nieruchomości sąsiedniej.

Decyzja administracyjna

Wykonanie zastępcze w zakresie odbierania nieczystości ciekłych od właściciela nieruchomości nierealizującego prawidłowo obowiązku w tym przedmiocie następuje przez wydanie decyzji administracyjnej na podstawie art. 6 ust. 7 u.c.p.g. W przepisie tym wskazano, że decyzję wydaje wójt (burmistrz, prezydent miasta) z urzędu, a sama decyzja określa:

1) obowiązek uiszczania opłat za opróżnianie zbiorników bezodpływowych lub osadników w instalacjach przydomowych oczyszczalni ścieków (względnie opłat za odbieranie odpadów komunalnych),

2) wysokość opłat wyliczonych z zastosowaniem stawek, o których mowa w art. 6 ust. 2 u.c.p.g., tj. górnych stawek opłat określonych w uchwale rady gminy w tym przedmiocie,

3) terminy uiszczania opłat, o których mowa w pkt 1, które stanowią dochód gminy (patrz: art. 6 ust. 11 u.c.p.g.) i do których zastosowanie znajdują przepisy działu III ordynacji podatkowej, z zastrzeżeniem jednak, że uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta (patrz: art. 6 ust. 12 u.c.p.g.),

4) sposób i terminy udostępniania zbiorników bezodpływowych lub osadników w instalacjach przydomowych oczyszczalni ścieków w celu ich opróżnienia (względnie – w odniesieniu do odpadów komunalnych – udostępniania pojemników w celu ich opróżnienia lub worków w celu ich odebrania).

Obligatoryjnym elementem ww. decyzji jest przy tym rygor natychmiastowej wykonalności, o czym stanowi ust. 8 w art. 6 u.c.p.g. Oznacza to, że nawet w przypadku wniesienia przez właściciela nieruchomości odwołania od tej decyzji do właściwego samorządowego kolegium odwoławczego, decyzja ta powinna być w dalszym ciągu wykonywana.

Decyzję tę wydaje się na okres jednego roku (patrz: art. 6 ust. 9 u.c.p.g.). Dlaczego wyłącznie na okres roku? Otóż ustawodawca przewiduje, że wykonanie zastępcze ma mieć charakter wyłącznie czasowy, a właściciel nieruchomości w tym czasie powinien doprowadzić do sytuacji, w której sam zacznie realizować nałożony na niego obowiązek. Znajduje to odzwierciedlenie w treści art. 6 ust. 10 u.c.p.g., który stanowi, że omawiana decyzja „ulega przedłużeniu w drodze decyzji wydawanej z urzędu, na kolejny okres, jeżeli właściciel nieruchomości nie przedstawi, na co najmniej trzy miesiące przed upływem daty obowiązywania decyzji, umowy, w której termin rozpoczęcia wykonywania usługi nie jest późniejszy niż data utraty mocy obowiązującej decyzji”.

Wydaje się, że takie działanie nie powinno być podejmowane przez właściwy organ, chociażby tylko z tego powodu, że decyzja w przedmiocie wykonania zastępczego ma mieć charakter również sankcyjny (przez nałożenie na właściciela nieruchomości opłaty z uwzględnieniem górnych stawek opłat wynikających z uchwały podjętej na podstawie art. 6 ust. 2 u.c.p.g.). Co więcej, uchylenie takiej decyzji może narazić gminę na dodatkowe koszty związane z umową, którą gmina zawarła z wozakiem na odbiór nieczystości ciekłych z terenu danej nieruchomości (o ile oczywiście wynikać to będzie z treści umowy, jaką zawarła gmina w tym przedmiocie).

Jak przygotować sprawozdanie dotyczące gospodarowania nieczystościami ciekłymi

30 kwietnia minie termin, w którym wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast muszą złożyć sprawo zdanie dotyczące gospodarowania nieczystościami ciekłymi w 2023 r. Składa się je w wojewódzkim inspektoracie ochrony środowiska oraz w regionalnym oddziale Wód Polskich

W tym roku po raz pierwszy włodarze muszą wypełnić nowy obowiązek – złożyć sprawozdanie dotyczące gospodarowania nieczystościami ciekłymi. 1 stycznia 2023 r. do przepisów u.c.p.g. zostały bowiem dodane ust. 5 i 6 w art. 3 u.c.p.g. odnoszące się do gminnej sprawozdawczości dotyczącej gospodarowania nieczystościami ciekłymi. Takie ukształtowanie terminu wejścia w życie tych przepisów (przypomnijmy bowiem, że sama nowelizacja wprowadzająca te przepisy weszła kilka miesięcy wcześniej, tj. 9 sierpnia 2022 r.) spowodowane było rocznym zakresem tego sprawozdania. Po raz pierwszy nowe sprawozdanie ma być złożone za 2023 r. (co wynika z art. 10 ust. 1 nowelizacji, gdzie wskazano, że sprawozdania tego nie składa się za rok 2022).

Do kogo złożyć

Jeśli chodzi o adresatów sprawozdania wykonanego przez wójta, burmistrza lub prezydenta dotyczącego gospodarowania nieczystościami ciekłymi, to w pierwszej kolejności należy wskazać, że sprawozdanie to będzie kierowane do dwóch podmiotów, tj.:

• właściwego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska i
• właściwego dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie (patrz: art. 3 ust. 6 u.c.p.g.).

W odniesieniu do składania ww. sprawozdania do właściwego organu Wód Polskich nie sposób nie zauważyć, że będzie ono stanowić uzupełnienie sprawozdawczości wynikającej z przepisów prawa wodnego, odnoszącej się do problematyki aglomeracji i ścieków pochodzących z tych aglomeracji (patrz: art. 89 prawa wodnego). Odnosząc się zaś do składania ww. sprawozdania do WIOŚ, podyktowane jest to ogólną właściwością tego organu do kontrolowania wszelkiego rodzaju podmiotów (w tym również gmin) z zakresu przestrzegania przepisów prawa ochrony środowiska.

Zakres przekazywanych informacji

Zakres sprawozdania jest dość obszerny. Nie sposób przy tym nie zauważyć, że został on określony w przepisach dość niestarannie i w sposób nieprzemyślany. Ustawodawca albo wymaga informacji, które wydają się nieprzydatne w kontekście zbiorczej analizy danych przekazywanych przez gminy (np. w odniesieniu do liczby zameldowanych osób – wszak obecnie znaczenie meldunku jest znikome i ma się nijak do liczby osób zamieszkujących daną nieruchomość, a to w praktyce takie osoby, a nie wspomniane osoby zameldowane, odpowiadają za wytwarzanie nieczystości ciekłych), albo oczekuje podania danych, które co prawda istnieją (aczkolwiek też nie zawsze, o czym będzie mowa w dalszej części niniejszego opracowania), ale są w posiadaniu podmiotów, które nie zawsze będą skłonne do ich przekazania.

Ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie wzoru gminnego sprawozdania dotyczącego gospodarowania nieczystościami ciekłymi – ani jako załącznika do u.c.p.g., ani też przez upoważnienie jednego z ministrów do określenia takiego wzoru. Tym samym obecnie brak jest jakiegokolwiek wiążącego wzoru, na jakim gminy powinny złożyć to nowe sprawozdanie. Innymi słowy: każda gmina może albo samodzielnie – wedle własnego uznania – przygotować takie sprawozdanie, albo też skorzystać z jakiegokolwiek wzoru udostępnionego przez inny podmiot. I w ten sposób dochodzimy do wzoru sprawozdania przygotowanego wspólnie przez Wody Polskie oraz GIOŚ, które udostępnione zostało na stronach internetowych tych organów. Niewątpliwie tego rodzaju działanie powinno zostać ocenione pozytywnie, jednakże analiza udostępnionego wzoru prowadzi do wniosku, że wskazane w nim informacje, które zdaniem tych organów powinny być w nim podane, są zbyt daleko idące. Przykładowo we wzorze żądane są do podania informacje, które albo nie znajdują oparcia w art. 3 ust. 5 u.c.p.g. (np. całkowita ilość ścieków powstających w całej gminie), albo takie, których gminy nie posiadają bądź też ich ustalenie może zająć nieproporcjonalnie dużo czasu (np. przygotowany formularz wymaga podziału liczby nieruchomości, z których odebrano nieczystości ciekłe na dwie grupy: te wyposażone w zbiorniki bezodpływowe i te wyposażone w przydomowe oczyszczalnie ścieków; tymczasem z kwartalnych sprawozdań składanych przez wozaków wynikają tylko informacje o adresach nieruchomości, z których odebrano nieczystości ciekłe, bez podziału na te, które są wyposażone w zbiornik bezodpływowy i te, które są wyposażone w przydomową oczyszczalnię ścieków). Tym samym gmina, składając swoje roczne sprawozdanie, jeśli będzie korzystać z jakiegokolwiek przygotowanego wcześniej wzoru, powinna przeanalizować jego zakres pod kątem part. 3 ust. 5 u.c.p.g. i w razie potrzeby zmodyfikować samodzielnie ten wzór – tak, aby odpowiadał on oczekiwaniom ustawodawcy co do jego zakresu.

Sankcje dla włodarza: nawet 50 tys. zł

Zmiana przepisów ustawowych odnoszących się do problematyki nieczystości ciekłych wiąże się również z widmem kar, jakie mogą zostać w przyszłości nałożone na Polskę za niewłaściwą implementację tzw. dyrektywy ściekowej. Dlatego też nie można się dziwić działaniom ustawodawcy, który próbuje różnymi metodami „zachęcić” gminy do większej aktywności w sferze kontrolnej. Z tego samego powodu pojawiła się również m.in. nowa gminna coroczna sprawozdawczość, która ma dostarczać odpowiednich informacji o zmianach, jakie zachodzą na szczeblu gminnym w odniesieniu do problematyki ściekowej. Co więcej, ustawodawca, żądając w sprawozdaniu chociażby informacji o liczbie przeprowadzonych kontroli, daje narzędzia dla WIOŚ, który na tej podstawie, porównując je z liczbą nieruchomości wyposażonych w zbiorniki bezodpływowe albo przydomowe oczyszczalnie ścieków na terenie danej gminy, będzie weryfikować, czy gmina wywiązuje się z wynikającego z art. 6 ust. 5aa u.c.p.g. obowiązku skontrolowania raz na dwa lata każdej nieruchomości niepodłączonej do sieci kanalizacyjnej. Następnie na bazie tych ustaleń WIOŚ będzie zapewne podejmować decyzję, czy jest podstawa do ukarania gminy w trybie – również dodanego wskazywaną już nowelizacją – art. 9z ust. 7 u.c.p.g. Przypomnijmy, że artykuł ten stanowi, że: „W przypadku gdy wójt, burmistrz lub prezydent miasta nie wykonuje obowiązku, o którym mowa w art. 6 ust. 5a – gmina podlega karze pieniężnej w wysokości od 10 000 zł do 50 000 zł”. ©℗