To łączna kwota dotacji w naborze wniosków, który uruchomił Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Konkurs jest dedykowany głównie dla małych i średnich miast. Można dostać nawet 80 proc. dofinansowania do inwestycji.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uruchomił nabór wniosków o dotacje na inwestycje związane z zagospodarowaniem wód opadowych z udziałem zieleni. Projekt „Wsparcie zrównoważonych systemów gospodarowania wodami opadowymi z udziałem zieleni/zielono-niebieskiej infrastruktury/rozwiązań opartych na przyrodzie” uruchomiono w ramach FENX.02.04 „Adaptacja do zmian klimatu, zapobieganie klęskom i katastrofom”, finansowanego z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko 2021–2027. To już kolejny nabór dotyczący ww. celu, ale tym razem inna jest grupa potencjalnych beneficjentów.
Kto może się ubiegać
Nabór jest przeznaczony dla miast liczących powyżej 20 tys. mieszkańców oraz miast z przedziału 15–20 tys. mieszkańców, które są stolicami powiatów. Nie dotyczy zaś miast powyżej 100 tys., które uczestniczyły w realizacji projektu „Opracowanie planów adaptacji do zmian klimatu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców” oraz m.st. Warszawy (dla nich był przeznaczony osobny analogiczny konkurs w ramach działania FENX.01.02, do którego wnioski można było składać do końca listopada br.). Wykluczone z udziału w naborze są też miasta średnie, tracące funkcje społeczno-gospodarcze, znajdujące się na terenie województw wschodnich (które są finansowane w ramach programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej na lata 2021–2027).
W ramach powyższej grupy uprawnionymi do składania wniosków są:
- jednostki samorządu terytorialnego,
- jednostki organizacyjne działające w imieniu jednostek samorządu terytorialnego,
- podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych jednostek samorządu terytorialnego (np. przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne).
Do wzięcia kwota bez limitu
Minimalna kwota dofinansowania projektu, o jaką może się ubiegać miasto lub gmina, to 500 tys. zł. Przy czym poziom współfinansowania projektów w ramach działania FENX.02.04 ze środków UE wynosi maksymalnie 79,71 proc. wartości wydatków kwalifikowanych. Maksymalnej granicy nie określono. Przykładowo Bydgoszcz w analogicznym naborze w poprzedniej unijnej perspektywie finansowej uzyskała dofinansowanie w wysokości prawie 155 mln zł. [ramka].
Przykład z Bydgoszczy: budowa i remont prawie 100 km kanalizacji deszczowej
Jakie przykładowo projekty mogą uzyskać dofinansowanie w ramach naboru w programie FENX działanie 02.04? Modelowym przykładem, pokazującym możliwą do uzyskania skalę korzyści, jakie może uzyskać jedno miasto lub gmina, jest inwestycja z Bygdoszczy, która zyskała wsparcie w konkursie organizowanym w ramach poprzedniej unijnej perspektywy finansowej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020, Działanie 2.1. Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Bydgoszczy spółka z o.o. zgłosiły projekt „Budowa i przebudowa kanalizacji deszczowej i dostosowanie sieci kanalizacji deszczowej do zmian klimatycznych na terenie miasta Bydgoszczy” i można powiedzieć, że rozbiły bank.
Projekt był przewidziany z olbrzymim rozmachem. Koszt całkowity wynosił prawie 316,5 mln zł. Wydatki kwalifikowalne wyniosły 182 mln zł, a dofinansowanie przyznano w wysokości 154,8 mln zł . Zakres rzeczowy obejmował budowę 8 km sieci kanalizacji deszczowej, przebudowę 90 km sieci kanalizacji deszczowej, budowę 67 urządzeń służących gospodarowaniu wodami opadowymi (zbiorniki retencyjne, podczyszczalnie ścieków deszczowych, instalacje do nawadniania terenów zielonych). Łączna objętość retencjonowanej wody – 3 tys. m. sześc.©℗
Łączna kwota środków przeznaczona na dofinansowanie projektów w ramach naboru wynosi 500 mln zł.
Na co
Dofinansowanie może zostać przyznane projektom, które dotyczą m.in.:
- wsparcia zrównoważonych systemów gospodarowania wodami opadowymi z udziałem zieleni, i zielono‐niebieskiej infrastruktury;
- wdrożenia inwestycji określonych w miejskich planach adaptacji do zmian klimatu, obejmujących m.in. zrównoważone i zaadaptowane do zmian klimatu systemy gospodarowania wodami opadowymi oraz rozwój zielono-niebieskiej infrastruktury;
- budowy systemów w zakresie gospodarowania wodami opadowymi, mających za zadanie: zapobieganie podtopieniom i zalaniom, zwiększenie odporności na ekstremalne zjawiska pogodowe (ulewy oraz powodzie błyskawiczne), spowolnienie odpływu wód opadowych oraz retencjonowanie wody w zlewniach lokalnych wraz z systemami jej dystrybucji na okres suszy.
Pieniądze mogą być przykładowo wykorzystane na:
► 1. Budowę, rozbudowę lub remont sieci kanalizacji deszczowej oraz infrastruktury towarzyszącej, w tym urządzeń wodnych i zieleni, która przyczynia się do odprowadzania, zatrzymania, retencjonowania, wykorzystania wód opadowych i/lub oczyszczania (w razie potrzeby) wód opadowych.
► 2. Zazielenienie zbiorników wodnych lub ich renaturyzacje w lokalnych zlewniach miejskich.
► 3. Budowę, rozbudowę lub remont zbiorników wód opadowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą (w tym m.in. urządzenia podczyszczające i instalacje rozprowadzania zebranej wody).
► 4. Likwidację zasklepienia lub uszczelnienia gruntu poprzez stosowanie wzmocnień przepuszczalnych dla wody, np.: ażurowych lub żwirowych, jak również poprzez stosowanie rozwiązań opartych na przyrodzie, w tym zakładających przywrócenie do stanu pierwotnego.
Dopuszczalne jest sfinansowanie również takich dodatkowych elementów, jak ciągi pieszo-rowerowe, stojaki na rowery, ścieżki, ławeczki, kosze na śmieci, infrastruktura oświetleniowa, toalety publiczne, obiekty małej architektury, place zabaw dla dzieci, siłownie plenerowe, oraz niewielkich działań rekultywacyjnych i remediacyjnych terenu znajdującego się w granicach projektu zieleni lub zielono-niebieskiej i niebieskiej infrastruktury.
Gdzie złożyć wniosek
Wnioski o dofinansowanie należy składać wyłącznie w postaci elektronicznej za pośrednictwem aplikacji WOD2021 (dostępne pod adresem: https://wod.cst2021.gov.pl). Wniosek o dofinansowanie należy sporządzić zgodnie z instrukcją użytkownika aplikacji WOD2021. Nabór rozpoczął się 31 października 2023 r. Ostateczny termin składania wniosków o dofinansowanie upływa 29 lutego 2024 r. o godz. 23.59.
Na co warto zwrócić uwagę, wypełniając wniosek? Przede wszystkim na staranne jego wypełnienie oraz na to, by wydatki wpisywały się w listę wydatków kwalifikowanych. Jak wynika z dotychczasowych doświadczeń, do najczęściej notowanych błędów przy składaniu wniosków należą:
- brak właściwych podpisów na załączonych dokumentach;
- braki w dokumentach formalnych upoważniających do złożenia wniosku;
- niespójności wewnętrzne w dokumentacji;
- brak uzasadnienia dla kwalifikowania zakresu rzeczowego z wniosku pod kątem zapisów np. SZOP;
- brak uzasadnienia dla wskazywanych efektów rzeczowych/ekologicznych;
- brak uzasadnienia dla prognozowanych sprawozdań finansowych.
– Jest jeszcze trochę czasu, aby samorządy zweryfikowały, czy ich planowane inwestycje wpisują się w założenia naboru. Możemy zasugerować potencjalnym beneficjentom, aby przeanalizowali swoje projekty pod kątem spełnienia kryteriów wyboru projektów i zobaczyli, czy projekt uzyska wymaganą liczbę punktów w ramach naboru – mówi Angelika Trela-Pękała z biura prasowego w Departamencie Organizacyjno-Prawnym Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. ©℗
