Świadczenie wspierające dla niepełnosprawnych. Jak będzie można je uzyskać?

Wniosek o wydanie decyzji potrzebnej do uzyskania świadczenia wspierającego będzie można złożyć bezpośrednio w wojewódzkim zespole ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) lub za pośrednictwem jego powiatowego odpowiednika.

Taką możliwość przewiduje projekt ustawy o świadczeniu wspierającym. Podstawowym warunkiem jego przyznania ma być posiadanie decyzji, w której zostanie ustalony poziom potrzeby wsparcia. Będzie on wyrażony w skali od 0 do 100 pkt, a do uzyskania nowego świadczenia będzie uprawniał osobę niepełnosprawną poziom potrzeby wsparcia powyżej 70 pkt. Wydawaniem tej decyzji zajmie się WZON, do którego trzeba będzie złożyć wniosek – w formie papierowej lub elektronicznej.

Jednak nie będzie to jedyna droga, bo zgodnie z przepisami projektu ustawy wniosek będzie można złożyć również w powiatowym zespole ds. orzekania o niepełnosprawności (PZON), który będzie miał za zadanie przekazać go do WZON w ciągu siedmiu dni. Wniosek o ustalenie potrzeby wsparcia będzie można też złożyć w ZUS, ale będzie to dotyczyć osób, które nie posiadają orzeczeń o niepełnosprawności lub jej stopniu ani orzeczeń wydanych przez ten organ. Ponadto z projektu ustawy wynika, że gdy osoba niepełnosprawna lub jej przedstawiciel ustawowy (np. rodzic) będą ubiegać się o wydanie orzeczenia, to razem z wnioskiem w tej sprawie będą mogli od razu złożyć do PZON ten drugi o określenie poziomu potrzeby wsparcia. Przy czym powiatowy zespół prześle go WZON w ciągu siedmiu dni liczonych od daty, w której ostateczne stanie się jego własne orzeczenie lub to wydane przez wojewódzki zespół (osoba niepełnosprawna może się od niego odwołać) albo uprawomocni się wyrok sądu, który jest kolejną instancją odwoławczą.

– W tym momencie trudno jest ocenić, ile osób będzie chciało skorzystać z naszego pośrednictwa, nie mniej biorąc pod uwagę to, że powiatowe zespoły są zwykle bliżej miejsca zamieszkania niż te wojewódzkie, to duża część z nich może się na to zdecydować – mówi Leszek Ostaszewski, przewodniczący PZON w Olsztynie.

Dodaje też, że w pierwszym okresie po wejściu w życie ustawy można spodziewać się zamieszania, bo osoby niepełnosprawne są przyzwyczajone, że to właśnie powiatowe zespoły wydają im dokumenty (orzeczenia, karty parkingowe, legitymacje), na podstawie których mogą korzystać z różnego rodzaju uprawnień i świadczeń, a w tym przypadku będzie inaczej.

Projekt ustawy zakłada też, że decyzja wydana przez WZON będzie powiązana z orzeczeniem w taki sposób, że będzie ważna przez taki sam okres, na jaki osoba została zaliczona do osób niepełnosprawnych, choć nie dłużej niż na siedem lat. Jednocześnie, jeśli dojdzie do zmiany zdolności do samodzielnego wykonywania określonych czynności związanych z codziennym funkcjonowaniem oraz rodzajem wymaganego wsparcia, osoba niepełnosprawna będzie mogła wystąpić z wnioskiem o wydanie nowej decyzji, dzięki czemu będzie mogła otrzymywać wyższe świadczenie wspierające (jego wysokość będzie bowiem zróżnicowana w zależności od tego, czy ustalony przez WZON poziom potrzeby wsparcia mieści się w w przedziałach: 70–80 pkt, 81–90 pkt lub 91–100 pkt). Uzyskanie nowej decyzji będzie uchylać tę dotychczasową, chyba że wojewódzki zespół stwierdzi brak przesłanek do jej zmiany.

Gdy osoba niepełnosprawna otrzyma decyzję, będzie mogła złożyć wniosek do ZUS o przyznanie świadczenia wspierającego, ale w przeciwieństwie do tego składanego do WZON tylko przez internet. Prawo do pomocy finansowej będzie ustalane co do zasady od miesiąca złożenia wniosku na czas trwania decyzji o poziomie potrzeby wsparcia.©℗