Gmina nie może różnicować górnych stawek opłat za usługi odbioru odpadów komunalnych oraz opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych w oparciu o wielkość pojemników na śmieci i szambo – stwierdził wojewoda mazowiecki, unieważniając w części uchwałę Rady Miejskiej w Tarczynie.

W uchwale chodziło o właścicieli nieruchomości, którzy nie są obowiązani do ponoszenia opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na rzecz gminy lub pozbywają się z terenu nieruchomości nieczystości ciekłych. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2519 ze zm., dalej: u.c.p.g.) powinni oni zawrzeć umowy na pozbywanie się śmieci i ścieków z gminną jednostką organizacyjną lub przedsiębiorcą zajmującym się taką działalnością.

Rada Miejska w Tarczynie, na podstawie art. 6 ust. 2 u.c.p.g., określiła górne stawki opłat ponoszonych przez właścicieli takich nieruchomości. W uchwale wskazano, że w przypadku odpadów komunalnych zbieranych i odbieranych selektywnie górne stawki opłat mogą wahać się od 55 zł za pojemnik lub worek o pojemności do 0,12 m sześc. do 1 tys. zł za pojemnik o pojemności 7 m sześc. Dla odpadów zbieranych i odbieranych nieselektywnie maksymalne ceny byłyby odpowiednio wyższe – na podstawie art. 6 ust. 4 u.c.p.g. – i wyniosły od 80 zł do 1,6 tys. zł. Natomiast w przypadku mieszkańców niepodłączonych do sieci kanalizacji sanitarnej opróżnianie szamb i transport nieczystości ciekłych mógłby sięgnąć 55 zł/m sześc. dla zbiorników do 5 m sześc. oraz 40 zł/m sześc. dla zbiorników do 30 m sześc.

Wojewoda zakwestionował uzależnienie górnych stawek opłat od wielkości pojemników na odpady lub zbiorników na nieczystości ciekłe. Przypomniał, że – poza wyższymi opłatami za odpady zbierane nieselektywnie – ustawa wymienia tylko trzy kryteria, na podstawie których gmina może różnicować opłaty. Zgodnie z art. 6 ust. 4a rada gminy może wziąć pod uwagę gęstość zaludnienia na danym obszarze oraz odpowiednio odległości od miejsca przetwarzania odpadów komunalnych, stacji zlewnej, a także właściwości nieczystości ciekłych. Przepisy nie przewidują kryteriów dotyczących wielkości kubłów lub szamb, które zastosowało miasto Tarczyn.

„Tymczasem górne stawki opłat, jeżeli nie zastosowano w uchwale kryteriów wskazanych w art. 6 ust. 4a uczpg, powinny być jednakowe dla wszystkich odpadów segregowanych i jednakowe dla wszystkich odpadów niezbieranych w sposób selektywny” – czytamy w rozstrzygnięciu. Organ nadzoru powołał się przy tym na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 17 czerwca 2021 r. (sygn. akt I SA/Ke 117/21), w którym sąd w uzasadnieniu wskazał, że jeśli w uchwale zróżnicowano górne stawki przy zastosowaniu kryteriów pozaustawowych, to została ona podjęta „z przekroczeniem delegacji ustawowej, co stanowi o kwalifikowanym naruszeniu prawa”.

W związku z tym wojewoda stwierdził nieważność par. 1 i par. 2 uchwały. Wątpliwości nie budził natomiast par. 3 uchwały, w którym określono górną stawkę za usługę opróżniania osadników w instalacjach przydomowych oczyszczalni ścieków i transportu nieczystości ciekłych w wysokości 80,00 zł/m sześc. ©℗

orzecznictwo